Στις 19 Σεπτεμβρίου του 1970 ο φοιτητής της Γεωλογίας Κώστας Γεωργάκης αυτοπυρπολούνταν μπροστά στο Δικαστικό Μέγαρο της Γένοβας σε μια απελπισμένη πράξη διαμαρτυρίας για τη στρατιωτική δικτατορία στην Ελλάδα.
Η επέτειος του θανάτου του πέρασε απαρατήρητη. Η θύμησή της, σε μια εποχή που ο φασισμός στην Ελλάδα σηκώνει κεφάλι, επιβάλλεται.
Το φθινόπωρο του 1970 η στρατιωτική χούντα που κυβερνούσε την Ελλάδα είχε εδραιωθεί και κανείς δεν την αμφισβητούσε.
Στο εσωτερικό της χώρας η αντίσταση περιορίζονταν σε μικρές ομάδες, κυρίως διανοουμένων, που αδυνατούσαν να αποκτήσουν επιρροή στην ελληνική κοινωνία, εντοπίζονταν γρήγορα από την Ασφάλεια και εξαρθρώνονταν.
Στο εξωτερικό οι αντιστασιακές οργανώσεις αναλώνονταν σε μια ακατάσχετη πολιτικολογία χωρίς αρχή, μέση και τέλος. Και ασφαλώς δε συνιστούσαν απειλή για τη στρατιωτικοφασιστική Χούντα, όμως αυτό δεν αρκούσε για να αφήσει στο απυρόβλητο τα μέλη τους. Οι χαφιέδες του καθεστώτος, με ορμητήρια τα κατά τόπους ελληνικά Προξενεία, διείσδυαν στις οργανώσεις και φρόντιζαν να «περιποιούνται αναλόγως» τα πιο δραστήρια μέλη τους.
Ταυτόχρονα η διεθνής κοινότητα αντιμετώπιζε το καθεστώς σαν να ήταν μια νόμιμη εκλεγμένη κυβέρνηση. Όλα έδειχναν ότι ήταν παντοδύναμο κι ότι επρόκειτο να μακροημερεύσει.
Ο Κώστας Γεωργάκης, γεννημένος στην Κέρκυρα στις 23 Αυγούστου 1948, ήταν προδικτατορικά μέλος της ΕΔΗΝ, της Νεολαίας της Ένωσης Κέντρου. Φοιτητής της Γεωλογίας στο Πανεπιστήμιο της Γένοβας, εντάχθηκε από την πρώτη στιγμή στις αντιδικτατορικές οργανώσεις της Ιταλίας.
Τον Ιούλιο του 1970 αποκάλυψε ότι άνθρωποι της Χούντας είχαν διεισδύσει και διαβρώσει τις οργανώσεις της Ιταλίας. Η ταυτότητά του έγινε γρήγορα γνωστή στους χαφιέδες της Χούντας. Κανείς δεν έμαθε τι μεσολάβησε και τη νύχτα της 18ης Σεπτεμβρίου του 1970 έγραψε μια αποχαιρετιστήρια επιστολή στον πατέρα του: «Ο γιος σου δεν είναι ήρωας, είναι ένας άνθρωπος σαν τους
άλλους, ίσως μάλιστα να φοβάμαι και λίγο περισσότερο… Φίλα τη γη μας για
μένα», του έγραφε μεταξύ άλλων.
Στις τρεις τα ξημερώματα της 19ης Σεπτεμβρίου πήγε στην πλατεία Ματεότι - η οποία φέρει το όνομα ενός σοσιαλιστή γερουσιαστή δολοφονημένου από τους παρακρατικούς του Μουσολίνι το 1924 - και μπροστά στην είσοδο του Παλάτσο Ντουκάλε που στέγαζε τα δικαστήρια της πόλης, αυτοπυρπολήθηκε. Ήταν η εποχή που στο Βιετνάμ οι βουδιστές καλόγηροι αυτοπυρπολούνταν ο ένας μετά τον άλλο για να διαμαρτυρηθούν για τη σφαγή που διαδραματίζονταν στη χώρα τους.
Οι λίγοι εργάτες καθαριότητας που βρίσκονταν εκείνη τη στιγμή στην πλατεία έσπευσαν να σβήσουν τις φλόγες και να τον βοηθήσουν. «Ζήτω η ελεύθερη Ελλάδα» τον άκουσαν να φωνάζει. Δέκα ώρες μετά θα άφηνε την τελευταία του πνοή στο νοσοκομείο.
Η είδηση του θανάτου του κυκλοφόρησε στην Ελλάδα από τους λίγους που άκουγαν ξένα ραδιόφωνα. Η Χούντα επέτρεψε τον επαναπατρισμό της σωρού του μετά από τέσσερις μήνες, φοβούμενη μήπως η ταφή του πυροδοτήσει αντικυβερνητικές διαδηλώσεις.
Στον τόπο του θανάτου του, μια μαρμάρινη πλάκα θυμίζει τη θυσία του. Η γενέτειρα του, η Κέρκυρα, έχει δώσει το όνομά του σε μια μικρή πλατεία της.
Γιάννης Χρυσοβέργης
2 σχόλια:
Αυτό που κάποτε είχα διαβάσει είναι ότι ο Γεωργάκης είχε αποκαλύψει σε ραδιοφωνική συνέντευξη ότι η χούντα προσέγγιζε Έλληνες φοιτητές, προσφέροντάς τους αμοιβή, για να παρακολουθούν αυτοί και να καταδίδουν τις δραστηριότητες των συμπατριωτών τους. Όταν το χουντικό καθεστώς αντιλήφθηκε ποιός μίλησε στο ραδιόφωνο, στέρησε από το Γεωργάκη την ιθαγένεια, και μαζί με αυτό τη δυνατότητα να παίρνει φοιτητικό έμβασμα από την οικογένειά του στην Ελλάδα.
Αυτή η εξέλιξη του δημιούργησε οικονομικό πρόβλημα και μου φαίνεται ότι τον πανικόβαλε. Αν είναι έτσι τα πράγματα (τίποτα δεν είναι σίγουρο), τότε νομίζω ότι ο αείμνηστος δεν το χειρίστηκε καλά. Στην Ιταλία εκείνων των χρόνων, θα μπορούσε να βρει ένα πιάτο φαϊ και τη συμπάθεια πολλών πολιτών. Και μερικά χρόνια αργότερα, θα επέστρεφε στην πατρίδα του "νικητής και τροπαιούχος". Άλλοι θα ήταν αυτοί που θα κρυβόντουσαν
Τέλος πάντων, αξίζει να τον θυμόμαστε.
Γιώργος
Πολλές υποθέσεις έχουν διατυπωθεί για το πώς οδηγήθηκε σε αυτή του την πράξη.
Έχω διαβάσει ότι τον απειλούσαν με αντίποινα σε βάρος της οικογένειάς του στην Ελλάδα.
Γεγονός είναι πως έκανε ό,τι έκανε από απελπισία. Προσωπικά δεν αποκλείω, χωρίς όμως να έχω και κάποιο στοιχείο για να το στηρίξω, να επέλεξε την αυτοπυρπόληση επηρεασμένος από τους βουδιστές καλόγηρους του Νοτίου Βιετνάμ, που αυτοπυρπολούνταν εκείνη την εποχή σωρηδόν στους δρόμους της Σαϊγκόν, για να καταγγείλουν τη δικτατορία του Θιέου και την αμερικανική κατοχή.
Όποια και ήταν πάντως τα κίνητρά του, η πράξη του δημιούργησε αίσθηση εκείνη την εποχή στην Ευρώπη.
Γιάννης Χρυσοβέργης
Δημοσίευση σχολίου