Παρασκευή 31 Ιανουαρίου 2014

Καμπάνια για τη διαφύλαξη της ανεξαρτησίας του διαδικτύου

Αυτές τις μέρες, σε Ευρώπη και Β. Αμερική, συζητείται από τους ιθύνοντες η προοπτική ελέγχου της πρόσβασης των χρηστών στους ιστοτόπους του διαδικτύου. Φαίνεται πως η πολλή ελευθερία περιήγησης στο διαδίκτυο ενοχλεί κάποιους, που θα προτιμούσαν έλεγχο στη διακίνηση της πληροφορίας, όπως γινόταν τον παλιό καλό καιρό, με τα μεγάλα συγκροτήματα στο χώρο του τύπου και των ΜΜΕ. Στο παρακάτω κείμενο μπορούμε να ενημερωθούμε πληρέστερα για το τί μεθοδεύεται σε σχέση με το διαδίκτυο και να συμμετάσχουμε στην καμπάνια της AVAAZ για την απρόσκοπτη πρόσβαση στους δικτυακούς τόπους.

Γιώργος Αιμ. Σκιάνης



Αγαπητές φίλες και φίλοι,
Το πλουσιότερο 1% του παγκόσμιου πληθυσμού θα μπορεί πλέον να ελέγχει και το τι βλέπουμε στο Διαδίκτυο. Θα είναι το τέλος του Διαδικτύου στη μορφή που το ξέρουμε. Η δημοκρατική αποστολή του να παρέχει ελεύθερη πληροφόρηση σε όλους, όπως την είχαν συλλάβει οι ιδρυτές του World Wide Web, θα σβήσει για πάντα.
Το κίνημά μας έχει δημιουργηθεί πάνω σ’αυτό το όραμα και χρησιμοποιούμε το Διαδίκτυο για να πολεμήσουμε τη διαφθορά, να σώσουμε ζωές και να παρέχουμε βοήθεια σε χώρες οι οποίες βρίσκονται σε κρίση. Όμως η ΕΕ και οι ΗΠΑ ετοιμάζονται να δώσουν τη δυνατότητα στις ισχυρότερες πολυεθνικές να εμφανίζουν τις σελίδες τους με μεγάλες ταχύτητες, ενώ όλες οι υπόλοιπες σελίδες είτε θα επιβραδύνονται, είτε θα γίνονται διαθέσιμες μόνο αν ο χρήστης πληρώσει. Αυτό σημαίνει πως και οι δράσεις του Avaaz, όπως η μετάδοση αποκλειστικών πλάνων ακτιβιστών απ’τη Συρία ή η οργάνωση εκστρατειών για τη διάσωση του πλανήτη μας, απειλούνται!
Αυτή τη στιγμή λαμβάνονται αποφάσεις και στις δύο μεριές του Ατλαντικού. Όμως, υπέρμαχοι της ελευθερίας του λόγου, εταιρίες του Διαδικτύου και ειδικοί αντεπιτίθενται. Αν εκατομμύρια από εμάς σταθούμε στο πλευρό τους, μπορούμε να δημιουργήσουμε τη μεγαλύτερη έκκληση για δημοκρατικό και ελεύθερο Διαδίκτυο που υπήρξε ποτέ. Υπόγραψε τώρα και διάδωσέ το στους πάντες:
http://www.avaaz.org/en/internet_apocalypse_pa_eu_greek/?bNuVncb&v=35000
Μέχρι τώρα, κάθε καινοτομία στο Διαδίκτυο ωφελούσε όλους μας. Αν για παράδειγμα ο Ρούπερτ Μέρντοχ και το υπερ-συντηρητικό κανάλι του Fox News έχει στη διάθεσή του μια τεχνολογία για να μεταδίδει βιντεάκια, την ίδια τεχνολογία μπορούν να χρησιμοποιήσουν και ανεξάρτητα μέσα ενημέρωσης για να δείξουν τι πραγματικά συμβαίνει στην Ουκρανία, τη Συρία και την Παλαιστίνη. Οι πολιτικοί ονόμασαν αυτό το χαρακτηριστικό «Ουδετερότητα του Δικτύου» και μάλιστα υπήρχαν νόμοι στις ΗΠΑ για την προστασία του, μέχρι που ένα δικαστήριο τους κατάργησε. Τώρα, το Ευρωκοινοβούλιο απειλεί να περάσει νόμο ο οποίος δίνει στους παρόχους υπηρεσιών Διαδικτύου (ISP) το δικαίωμα να μοιραστούν το Διαδίκτυο μεταξύ τους και να αρχίσουν να χρεώνουν ή να επιβραδύνουν τις ιστοσελίδες που δεν πληρώνουν.
Μπορούμε όμως να το σταματήσουμε αυτό. Πρώτα θα εμφανιστούμε με ένα τεράστιο ψήφισμα στην ανοιχτή συνεδρίαση που γίνεται αυτή την εβδομάδα στις ΗΠΑ όπου συζητείται η επαναφορά προστατευτικών μέτρων για το Διαδίκτυο. Στη συνέχεια θα αναθέσουμε σε μια υψηλής απόδοσης ομάδα λόμπι να διασφαλίσει ότι οι απόψεις των πολιτών πάνω στο θέμα λαμβάνονται υπόψη από τις επιτροπές της ΕΕ. Αυτά θα είναι τα πρώτα βήματα για να κερδίσουμε αυτό το σημαντικό αγώνα μέσα στους επόμενους μήνες.
Πάροχοι Διαδικτύου όπως η Vodafone και η Verizon πιέζουν ασφυχτικά για ένα δίκτυο που θα επωφελεί τους πλούσιους. Χωρίς αντίδραση απ’τους απλούς πολίτες, μπορεί να κερδίσουν και να βλάψουν έτσι και τη δράση του κινήματός μας. Το μεγαλύτερο μέρος του Διαδικτύου βρίσκεται στις ΗΠΑ και την ΕΕ γι’αυτό και μας αφορά όλους. Δεν έχουμε χρόνο για χάσιμο. Κάνε κλικ παρακάτω για να συμμετέχεις τώρα:
http://www.avaaz.org/en/internet_apocalypse_pa_eu_greek/?bNuVncb&v=35000
Όταν το κίνημά μας είχε τα μισά μέλη απ’ότι έχει τώρα, αγωνιστήκαμε και βοηθήσαμε να σταματήσουμε τη συνθήκη ACTA και τους νόμους λογοκρισίας του Διαδικτύου SOPA/PIPA. Σήμερα είμαστε πιο ισχυροί από ποτέ. Ας ενώσουμε τις φωνές μας για να προστατεύσουμε την ελευθερία αυτού του μέσου που μας έφερε κοντά.

Με ελπίδα,
Pascal, Emma, Dalia, Luis, Emilie, Luca, Sayeeda και η υπόλοιπη ομάδα του Avaaz

Τετάρτη 22 Ιανουαρίου 2014

ΠΕΡΑ ΑΠΟ ΤΗΝ ΤΡΟΜΟΛΑΓΝΕΙΑ ΚΑΙ ΤΗΝ ΠΡΟΒΟΚΑΤΟΡΟΛΟΓΙΑ

Ανεξάρτητα από την όποια εγκυρότητα των όσων καταγγέλλει ο Αλέξανδρος Γιωτόπουλος σχετικά με την απόδραση - εντός ή εκτός εισαγωγικών - του Χριστόδουλου Ξηρού και το «βαρύγδουπο» μήνυμα του τελευταίου, γεγονός αδιαμφισβήτητο είναι ότι ένα ολοένα αυξανόμενο τμήμα της κοινωνίας δείχνει συμπάθεια σε πρακτικές πολιτικής βίας.
Πράγμα που χαροποιεί την κυβέρνηση, η οποία βλέπει σε μια κλιμάκωση της πολιτικής βίας την τελευταία σανίδα σωτηρίας της, αλλά που στην Αριστερά θέτει σοβαρά ερωτήματα, στα οποία η προβοκατορολογία δεν συνιστά πρόσφορη απάντηση. 

Η απόδραση του Χριστόδουλου Ξηρού συνέβη με τρόπο που γέννησε εύλογα ερωτηματικά, είτε για την επιχειρησιακή ικανότητα της Αστυνομίας, είτε για σκόπιμες παραλείψεις. 
Ερωτηματικά που επέτεινε η κατάθεση της διευθύντριας των Φυλακών Κορυδαλλού στην ένορκη διοικητική εξέταση που διατάχθηκε εκ των υστέρων, η οποία αποκάλυψε, προσκομίζοντας τα σχετικά αποδεικτικά στοιχεία, πως είχε στείλει σήμα για την επικείμενη χορήγηση άδειας στον Ξηρό, μια μέρα πριν, τόσο στην Αντιτρομοκρατική Υπηρεσία, όσο και στο Αστυνομικό Τμήμα της Νέας Καλλικράτειας. 
Ερωτηματικά που ανέδειξε, με σαφή δόση υπερβολής, και η επιστολή Γιωτόπουλου, που δημοσιεύτηκε στην ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑ και στην οποία, ούτε λίγο ούτε πολύ, καταγγέλλεται ο Ξηρός ως χαφιές.
Ερωτηματικά που εντείνονται από το γεγονός ότι διατάχθηκε ένορκη διοικητική εξέταση για το γεγονός ότι ο Χριστόδουλος Ξηρός έλαβε άδεια - ασχέτως αν την είχε λάβει εντελώς νόμιμα - αλλά όχι για τις ενδεχόμενες παραλείψεις των αστυνομικών αρχών.
Η υστερική κυβερνητική τρομολαγνεία, που, ούτε λίγο ούτε πολύ, απειλεί το κόμμα της αξιωματικής αντιπολίτευσης για υπόθαλψη - τουλάχιστον - τρομοκρατίας, θα ήταν άξια καγχασμού μονάχα, αν δεν ήταν μέρος μιας πολιτικής καθημερινότητας που κινείται στο όριο της συνταγματικής νομιμότητας. Δυστυχώς πρέπει να εκληφθεί ως σοβαρή απειλή κατά της συνταγματικής νομιμότητας.
Πολύ πιο σοβαρή όμως είναι η αμήχανη προβοκατορολογία της αξιωματικής αντιπολίτευσης. Είναι προφανές ότι το «πολιτικό μήνυμα» του Χριστόδουλου Ξηρού την κάνει να αισθάνεται άβολα, καθώς μεταφέρει τη μπάλα στο αγαπημένο γήπεδο της κλίκας του Αντώνη Σαμαρά: αυτό του περιορισμού των ατομικών ελευθεριών και των συνταγματικών εγγυήσεων.
Είναι όμως εξ ίσου προφανές ότι η «επίσημη», αλλά και η «εξωκοινοβουλευτική» αριστερά, κομμουνιστική τε και αντιεξουσιαστική, αισθάνονται για ένα πρόσθετο λόγο άβολα: βλέπουν μια ολοένα αυξανόμενη μερίδα του πληθυσμού να επικροτεί την πολιτική βία, πράγμα που σημαίνει ότι ένα μέρος αυτών των ανθρώπων, αργά ή γρήγορα, θα περάσουν από την υποστήριξη της βίας στην άσκησή της.
Και νιώθουν άβολα γιατί - ανεξαρτήτως των «επαναστατικών» εκκλήσεων για λαϊκή εξέγερση - οι μεν «επαναστάτες» δεν έχουν καμιά στρατηγική εξέγερσης, οι δε «κοινοβουλευτικοί» εξαντλούν την αντιπολίτευσή τους σε πύρινους λόγους στη Βουλή.
Και όπως είχαμε επισημάνει ήδη από την εποχή του πρώτου Μνημονίου (βλ.ΓΕΝΙΚΗ ΑΠΕΡΓΙΑ; ΕΧΩ ΤΗ ΣΥΝΕΙΔΗΣΗ ΜΟΥ ΗΣΥΧΗ ΚΑΙ ΤΟΥΣ ΨΗΦΟΦΟΡΟΥΣ ΜΟΥ ΙΚΑΝΟΠΟΙΗΜΕΝΟΥΣ) και οι μεν και οι δε αποδείχτηκαν ανίκανοι να εκπονήσουν μια στρατηγική κοινωνικών αγώνων με σαφείς και ρεαλιστικές διεκδικήσεις, κόκκινες γραμμές, και κινητοποίηση των πολιτών σε προοπτική μακροχρόνιου αγώνα.
Εντελώς φυσιολογικά ένας μεγάλος αριθμός ανθρώπων απογοητεύτηκε εξ αιτίας ακριβώς αυτής της απουσίας πολιτικής προοπτικής και τώρα βλέπει με ολοένα μεγαλύτερη συμπάθεια τους διάφορους «Γκάρυ Κούπερ», που αποφασίζουν να «σώσουν» την κοινωνία ακόμα και ενάντια στη θέλησή της. 
Είναι προφανές πως το σκηνικό αυτό οδηγεί σε μια διολίσθηση προς έναν άτυπο εμφύλιο πόλεμο, όπως αυτός που έζησε η Ιταλία στη δεκαετία του 1970.
Είναι επίσης προφανές, πως ο μόνος τρόπος για να αποτραπεί αυτό το ευκταίο, για το Σαμαρά και την παρέα του, σενάριο, απευκταίο όμως για κάθε εχέφρονα πολίτη, είναι έστω και την ύστατη στιγμή, ο ΣΥΡΙΖΑ να πάρει διαζύγιο από την εισαγγελική πολιτική που εισήγαγε στην Αριστερά ο Νίκος Κωνσταντόπουλος και, εδώ και 25 συναπτά έτη, κατατρέχει την Αριστερά, και να προσπαθήσει να κινητοποιήσει τους πολίτες γύρω από απτά, ζέοντα κοινωνικά προβλήματα: την εξασφάλιση ενός πιάτου φαγητού κάθε μέρα για τις εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπων που δεν το έχουν - να θυμίσουμε σε όσους θα μορφάσουν κατηγορώντας μας για υπερβολή ότι 70.000 περίπου άνθρωποι τρέφονται καθημερινά στα συσσίτια της Εκκλησίας κι άλλοι τόσοι σε αυτά των Δήμων και των ΜΚΟ, ενώ δεκάδες χιλιάδες ανθρώπων τρέφονται χάρη στα κοινωνικά παντοπωλεία κάθε λογής και ότι άγνωστος αριθμός ανθρώπων δεν έχει πρόσβαση στη βοήθεια αυτών των πρωτοβουλιών - περίθαλψη στους περισσότερους από τρία εκατομμύρια ανασφάλιστους, και αποτελεσματική προστασία των ανθρώπων που κινδυνεύουν να χάσουν τα σπίτια τους.
Μονάχα μέσα από τέτοιες πολιτικές πρωτοβουλίες θα κατορθώσει η Αριστερά να χτίσει - αν δεν είναι πλέον αργά - έναν πειστικό πολιτικό αντίλογο στην πολιτική βία. 
Μονάχα μέσα από τέτοιες πρωτοβουλίες θα κατορθώσει να φρενάρει τη διολίσθηση ακόμα μεγαλύτερης μερίδας συμπολιτών μας - επίσης αν δεν είναι πλέον αργά - προς τη συμπάθεια απέναντι στους νεοναζί της ΧΡΥΣΗΣ ΑΥΓΗΣ.
 
Γιάννης Χρυσοβέργης    
  

Κυριακή 19 Ιανουαρίου 2014

Σχέσεις οργής

Από το τέλος του 2012, έχει αναλάβει καθήκοντα στο Πανεπιστήμιο της Αθήνας (ΕΚΠΑ), όπως και στα άλλα πανεπιστήμα, το Συμβούλιο του Ιδρύματος. Το Σώμα αυτό απαρτίζεται από καθηγητές του Πανεπιστημίου Αθηνών, όσο και από εξωτερικά μέλη, από άλλα ιδρύματα. Οι σχέσεις του Συμβουλίου του Ιδρύματος με την Πρυτανεία κάθε άλλο παρά αρμονικές είναι και, κατά τη διάρκεια της απεργίας των διοικητικών υπαλλήλων, τα δυο όργανα αντάλλαξαν μεταξύ τους βαρείς χαρακτηρισμούς και καταγγελίες. Έπεται συνέχεια στα πειθαρχικά όργανα και στα δικαστήρια. Για το «τις πταίει» δε θα μιλήσω τώρα αλλά θέτω υπόψη των επισκεπτών του blog την ανακοίνωση του Διοικητικού Συμβουλίου του Συλλόγου της Σχολής Διδασκόντων της Σχολής Θετικών Επιστημών του ΕΚΠΑ, για την απόρριψη από το Συμβούλιο του Ιδρύματος της υποψηφιότητας της καθηγήτριας κας Ε. Καραμαλέγκου για την Κοσμητεία της Φιλοσοφικής Σχολής. Διαβάζοντας το κείμενο αυτό μπορεί κανείς να σχηματίσει μια πρώτη εικόνα για τις συγκρούσεις νοοτροπιών και συμφερόντων μέσα στο Πανεπιστήμιο, ως αποτέλεσμα της «δυαρχίας» που επέφεραν οι πρόσφατοι νόμοι Διαμαντοπούλου Αρβανιτόπουλου.

Γιώργος Αιμ. Σκιάνης
  
Απόφαση του Διοικητικού Συμβουλίου του Συλλόγου Διδασκόντων της Σχολής Θετικών Επιστημών του ΕΚΠΑ
                                                                                                     
17/1/2014

Το Διοικητικό Συμβούλιο του Συλλόγου Διδασκόντων της Σχολής Θετικών Επιστημών δηλώνει ότι η πανεπιστημιακή κοινότητα σε ολόκληρο το Πανελλήνιο έχει μείνει άναυδη με τον τρόπο και κυρίως με το σκεπτικό με το οποίο το Συμβούλιο Ιδρύματος του ΕΚΠΑ διαχειρίζεται το δικαίωμα που του δίνει ο Νόμος Διαμαντοπούλου-Αρβανιτόπουλου να αποκλείει υποψήφιους κοσμήτορες.
Έτσι, προχθές απέκλεισε την κ. Ελένη Καραμαλέγκου, Πρόεδρο του Τμήματος Φιλολογίας και του Συλλόγου Διδακτικού Προσωπικού της Φιλοσοφικής Σχολής, μοναδική υποψήφια για την κοσμητεία της Φιλοσοφικής Σχολής του ΕΚΠΑ, με κύριο σκεπτικό ότι είχε ενεργή δραστηριότητα στη μάχη που δόθηκε για να μην περάσει ο νόμος Διαμαντοπούλου-Αρβανιτόπουλου καθώς και ότι δραστηριοποιήθηκε κατά των διαθεσιμοτήτων, που όλοι βλέπουμε πού έχουν οδηγήσει το Πανεπιστήμιό μας. Επιπρόσθετα, και ως προειδοποίηση προς μελλοντικούς υποψηφίους, η ψήφος της κ. Καραμαλέγκου στη Σύγκλητο χρησιμοποιήθηκε ως επιχείρημα για τον αποκλεισμό της από την υποψηφιότητα της Κοσμήτορος της ΦΛΣ.
Πλέον η νομιμοφροσύνη προς την εκάστοτε Κυβέρνηση φαίνεται ότι αποτελεί κριτήριο αποδοχής ή αποκλεισμού υποψηφιοτήτων, στα κατά τα άλλα αυτοδιοικούμενα εκ του Συντάγματος ΑΕΙ, σε πλήρη καταπάτηση κάθε έννοιας ακαδημαϊκής ελευθερίας και τάξης.
Είναι απίστευτο μάλιστα το γεγονός ότι ο γνωστός διαπρύσιος κήρυκας των μνημονιακών μεταρρυθμίσεων στην Ανώτατη Εκπαίδευση, δημοσιογράφος κ. Λακασάς, είχε προαναγγείλει τον αποκλεισμό της κ. Καραμαλέγκου από την «Καθημερινή» γράφοντας μια μέρα πριν ότι  «Το Σ.Ι. είναι αποφασισμένο να «κόψει» τους υποψηφίους εκείνους, οι οποίοι δεν θα καταφέρουν να πείσουν για τη διοικητική τους επάρκεια και το όραμά τους για τη σχολή τους και το ΕΚΠΑ. Τι σημαίνει αυτό; Ότι δεν αποκλείεται να απορριφθούν ηχηρά ονόματα πανεπιστημιακών, οι οποίοι έως τώρα έχουν ταχθεί σαφώς κατά του νόμου- πλαισίου, έστω κι αν έχουν διοικητική εμπειρία». Στην Ελλάδα του μνημονίου, όποιος τάσσεται κατά των νόμων της καταστροφής δεν παίρνει πιστοποιητικό νομιμοφροσύνης και στερείται του δικαιώματος του εκλέγεσθαι και μάλιστα στον κατεξοχήν χώρο ελεύθερης διακίνησης των ιδεών, στο Πανεπιστήμιο. Το πρώτο κριτήριο για την διοικητική επάρκεια ενός υποψηφίου δεν είναι πλέον η ψήφος των μελών ΔΕΠ αλλά ο φιλοκυβερνητισμός του, κατά την κρίση του Συμβουλίου Ιδρύματος!!!
Είναι σαφές ότι το Συμβούλιο Ιδρύματος του ΕΚΠΑ ξεπερνά κάθε όριο ακαδημαϊκής δεοντολογίας με την απόφασή του αυτή, η οποία περισσότερο θυμίζει φιρμάνι κυβερνητικού επιτρόπου της επταετίας. Τα Πανεπιστήμια δεν έχουν ανάγκη από κυβερνητικούς τοποτηρητές που θα εκβιάζουν όσους ασκούν διοίκηση, τη μια με παραπομπή στο Πειθαρχικό Συμβούλιο και την άλλη με την απειλή του αποκλεισμού τους από διοικητικές αρμοδιότητες. Η καταστολή και η φίμωση δε μπορούν να επιλύσουν κανένα πρόβλημα. Στις εξαιρετικά δύσκολες συνθήκες στις οποίες έχουν βρεθεί, τα Πανεπιστήμια έχουν ανάγκη από ανθρώπους διατεθειμένους να αγωνιστούν για την αποτροπή της διάλυσής τους, την αποκατάστασή τους σε χώρους παιδείας και ελεύθερης διακίνησης των ιδεών.
Αναρωτιόμαστε αν τελικά τα μέλη του Συμβουλίου Ιδρύματος του ΕΚΠΑ έχουν αντίληψη του ρόλου που αυτό διεκπεραιώνει και αν αντιλαμβάνονται τις επιπτώσεις των ενεργειών του. Διότι αναμφισβήτητα, η τελευταία απόφασή τους θα μείνει στην ιστορία της Ανώτατης Εκπαίδευσης ως ακραία ενέργεια, χαρακτηριστική του ζόφου των ημερών μας.


Ο Πρόεδρος                                  Ο Γραμματέας
Κ. Μηλολιδάκης                           Δ. Φασουλιώτης                                                                                                                               


Δευτέρα 13 Ιανουαρίου 2014

Χημικά απόβλητα

Νομίζω πως όλοι μας, ή έστω η μεγάλη πλειοψηφία της διεθνούς κοινής γνώμης, είδαμε θετικά τη συμφωνία με το καθεστώς Άσαντ στη Συρία για καταστροφή του χημικού του οπλοστασίου. Το θέμα όμως είναι πού θα αποθηκευτούν τα απόβλητα και τί επεξεργασία θα γίνει σε αυτά. Η αρχική σκέψη, από πλευράς ΗΠΑ και άλλων εμπλεκομένων φορέων ήταν η καύση των χημικών αποβλήτων σε κλιβάνους, επί αλβανικού εδάφους. Όμως οι Αλβανοί αντέδρασαν έντονα και αναζητήθηκε άλλη περιοχή.
Και η λύση βρέθηκε: σχεδιάζεται η ρίψη των αποβλήτων στη θαλάσσια περιοχή δυτικά της Κρήτης. Μπορεί να μην είμαστε ειδικοί στα περιβαλλοντικά ζητήματα, ο καθένας μας όμως αντιλαμβάνεται ή διαισθάνεται τις καταστροφικές επιπτώσεις που μπορεί να έχει για την περιοχή μια τέτοια κίνηση.

Στον παρακάτω σύνδεσμο:
μπορείτε να διαβάσετε ένα κατατοπιστικό κείμενο για το περιβαλλοντικό ζήτημα που εγείρεται και να υπογράψετε τη διακήρυξη ενάντια στη ρίψη των αποβλήτων στην περιοχή μας. Η όλη καμπάνια διεξάγεται μέσα από τον ιστότοπο της οργάνωσης AVAAZ.

Γιώργος Αιμ. Σκιάνης 

Δευτέρα 6 Ιανουαρίου 2014

Για την πολιτική των ΗΠΑ στη Μέση Ανατολή

Ποτέ δε με εύρισκε σύμφωνο η νεοφιλελεύθερη οικονομική σκέψη του Α. Ανδριανόπουλου. Τα τελευταία μάλιστα χρόνια, με την οικονομική κρίση, μου φαίνεται ακόμα λιγότερο πειστική η συνηγορία του υπέρ της ελεύθερης αγοράς. Ωστόσο, ως γεωπολιτικός αναλυτής βρίσκω πως είναι αξιόλογος και πως αξίζει να διαβαστούν ορισμένα άρθρα του, όπως το παρακάτω που δημοσιεύτηκε πρόσφατα στην "Καθημερινή", με θέμα την εκτιμώμενη αλλαγή πολιτικής στάσης των ΗΠΑ απέναντι στη Μέση Ανατολή.

Γιώργος Αιμ. Σκιάνης

Γιατί αλλάζει η αμερικανική στάση στη Μέση Ανατολή

Του Ανδρεα Ανδριανοπουλου

Πολλά αλλάζουν με τη συμφωνία για τα πυρηνικά με το Ιράν. Δεδομένα που ίσχυαν στη Μέση Ανατολή αρχίζουν να ανατρέπονται. Το ζήτημα δεν είναι μόνο τα πυρηνικά του Ιράν. Η ουσία των εξελίξεων έχει ως εκκίνηση την ανακάλυψη από τις ΗΠΑ της δυνατότητας αυτόνομης ενεργειακής επάρκειας μέσω φυσικού αερίου και πετρελαίου από σχιστόλιθους και αμμώδεις περιοχές. Εκτοτε οι ΗΠΑ άρχισαν να δείχνουν μια σαφή αποστασιοποίηση από τις παραδοσιακές δεσμεύσεις και να κινούνται περισσότερο ορθολογικά με βάση τις εξελίξεις στην περιοχή.
Αυτό που άρχισε να αλλάζει δεν ήταν τόσο η στάση των ΗΠΑ απέναντι στο Ιράν. Ηταν η σταδιακή μεταβολή των Αμερικανών απέναντι στις εξελίξεις στον αραβικό χώρο και στο Ισραήλ. Αντίθετα με τις προσδοκίες παραδοσιακών τους συμμάχων στην περιοχή (Σαουδική Αραβία, Ιορδανία και Ισραήλ), οι ΗΠΑ δεν ενθουσιάσθηκαν ούτε και υποστήριξαν την επέμβαση των στρατιωτικών στην Αίγυπτο, αλλά απέφυγαν και την ευθεία ανάμειξή τους στον εμφύλιο της Συρίας (πρώτη ήττα του ισραηλινού lobby στην Αμερική).
Οι ΗΠΑ συνειδητοποίησαν πως κάτω από τον μπαμπούλα του πετρελαϊκού εκφοβισμού -με προέλευση κυρίως τη Σαουδική Αραβία και κάποιες άλλες χώρες του Κόλπου- είχαν εξαναγκασθεί σε πολιτικές στήριξης των ακραίων σουνιτών ισλαμιστών. Ουσιαστικά, οι ΗΠΑ είχαν οδηγηθεί σε πολιτικές που υποβοηθούσαν τις αντικειμενικές επιδιώξεις των μουσουλμάνων Βαχάμπις από τη Σαουδική Αραβία, που τελικά κατέληγαν σε κινήσεις υπονόμευσης των δικών τους συμφερόντων. Πιο πρόσφατο παράδειγμα υπήρξε η επέμβαση στη Λιβύη. Παλαιότερα το ίδιο σενάριο επαναλήφθηκε στο Αφγανιστάν, στο Ιράκ, στον Λίβανο με τη σύγκρουση με τη Χεζμπολάχ, στη Βοσνία και το Κόσοβο, στην Τσετσενία ενάντια στους Ρώσους και στην Κίνα κόντρα στους Κινέζους Χαν. Οι ΗΠΑ πολεμούσαν την Αλ Κάιντα εξυπηρετώντας όμως τους αντικειμενικούς της στόχους.
Οι αλλαγές στην πολιτική αρχιτεκτονική της περιοχής φαίνεται ξεκάθαρα από την αυξημένη παρουσία και την ενίσχυση των δυνατοτήτων των πάλαι ποτέ σιιτικών μειονοτήτων στην περιφέρεια αυτή της Γης. Υπάρχουν τώρα πλέον σιιτικές πλειοψηφίες ή ομάδες που ελέγχουν τις κυβερνήσεις του Ιράν, του Ιράκ και της Συρίας, ενώ ασκούν σημαντική επιρροή στον Λίβανο, στο Πακιστάν, έχουν πολιτική δύναμη στο Αφγανιστάν κι έχουν πάψει να βρίσκονται στο περιθώριο στα Εμιράτα. Εύλογα η εξέλιξη αυτή ανησυχεί τη φανατικά σουνιτική Σαουδική Αραβία, την Ιορδανία, κάποιες μειονοτικές κυβερνήσεις στον Κόλπο και βέβαια το Ισραήλ. Που ποτέ δεν θα επιθυμούσε σταθεροποίηση στους αραβικούς κύκλους και νομιμοποίηση των σιιτών του Ιράν.
Οι Αμερικανοί όμως είναι υποχρεωμένοι να πορεύονται με βάση τα δικά τους συμφέροντα. Ιράκ και Ιράν παράγουν μεγάλες ποσότητες πετρελαίου που, κάτω από προϋποθέσεις, μπορεί να εξισορροπήσουν τις εξαγωγές της Σαουδικής Αραβίας – κυρίως αν υπολογίσει κάποιος πως οι ΗΠΑ φέτος θα παραγάγουν περισσότερο πετρέλαιο από τη Ρωσική Ομοσπονδία και περίπου ίδιο με το Κουβέιτ. Αν και οι ποσότητες που θα μπουν στις διεθνείς αγορές από το Ιράν δεν θα είναι ακόμη μεγάλες, εντούτοις η απομάκρυνση κάποιας σύγκρουσης εκτονώνει τις εντάσεις και ωθεί τις τιμές προς τα κάτω. Οι εξελίξεις προκαλούν οικονομική αναταραχή στη Σαουδική Αραβία και στις άλλες χώρες του Κόλπου και πιέζουν πλέον τις τιμές του πετρελαίου, ενώ οι δυνατότητες διεθνών παρεμβάσεων για τις χώρες αυτές μειώνονται.
Η Σαουδική Αραβία αισθάνεται για πρώτη φορά πως η ομπρέλα των ΗΠΑ έχει αρχίσει να αποσύρεται. Η ισχύς των σιιτών προσφέρει στις ΗΠΑ σημαντική εξασφάλιση για ομαλότητα στη Μέση Ανατολή και η Ρωσία συμβάλλει σε αυτή την εξισορρόπηση. Ο ρόλος της Ελλάδας σε αυτές τις εξελίξεις γίνεται ιδιαίτερα λεπτός και ευαίσθητος. Κακώς απείχαμε από κάθε εξέλιξη στην Αίγυπτο και τη Συρία. Καλώς δεν εκτεθήκαμε όπως η Τουρκία. Καλό θα ήταν να μιλούσαμε περισσότερο με τη Ρωσία. Καλύτερο θα ήταν να είχαμε καλλιεργήσει στενότερες σχέσεις με το Ιράν και θέλουν μεγάλη προσοχή οι σχέσεις μας με το Ισραήλ. Λόγω εξελίξεων με το Ιράν και επειδή η Τουρκία, παρά τις φαινομενικά κακές σχέσεις με το Τελ Αβίβ, κινείται εχθρικά απέναντι στο καθεστώς Ασαντ στη Συρία, το Ισραήλ δεν θα διστάσει να την προσεγγίσει – τουλάχιστον επιχειρηματικά. Με αυτό εννοώ πως το όποιο αέριο βγει από τη Μεσόγειο γύρω από την Κύπρο και το Ισραήλ είναι πιθανότατο να περάσει με αγωγούς από την Τουρκία παρά μέσω της Ελλάδας. Η κατασκευή υποθαλάσσιου αγωγού αερίου μέχρι την Ελλάδα (κι από εκεί στην Ευρώπη) είναι πανάκριβη. Ευκολότερη είναι η τράμπα αερίου μεταξύ Ισραήλ και Τουρκίας και εξαγωγές της Κύπρου προς το Ισραήλ. Και αυτό κατά πάσα πιθανότητα θα γίνει. Αυτό που θα μπορούσε η Ελλάδα να εκμεταλλευθεί με την προσέγγιση με το Ιράν είναι η αναβίωση ενός παλαιού σχεδίου για μετατροπή των λιμανιών μας σε κέντρα μεταφόρτωσης και χώρους αποθήκευσης του νόμιμου πια ιρανικού πετρελαίου. Οι προκλήσεις τώρα αρχίζουν…

 "Η Καθημερινή", 14/12/2013 
www.kathimerini.gr