Δευτέρα 23 Μαΐου 2011

ΣΚΙΡΤΙΜΑΤΑ ΜΙΑΣ ΑΛΛΗΣ, ΑΛΗΘΙΝΗΣ, ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ ΣΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ


Η είδηση από την Ισπανία κανονικά θα έπρεπε να είναι η χωρίς προηγούμενο ήττα του Σοσιαλιστικού Κόμματος, που σημείωσε τη χειρότερη επίδοση που έχει σημειώσει ποτέ σε αυτοδιοικητικές εκλογές. Η εισβολή όμως στο πολιτικό σκηνικό του κινήματος ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΤΩΡΑ, σε συνδυασμό με το γεγονός ότι το δεξιό Λαϊκό Κόμμα και η Ενωμένη Αριστερά κατόρθωσαν να προσελκύσουν μόλις το 40% των ψήφων που έχασαν οι Σοσιαλιστές, δείχνουν ότι κάτι πολύ πιο σοβαρό συμβαίνει. Που δεν αφορά μόνο την Ισπανία.

Οι διαδηλώσεις που οργάνωσε, μέσω των, γνωστών πλέον για την αποτελεσματικότητά τους, μηχανισμών κοινωνικής δικτύωσης, στις 15 Μαΐου - μια εβδομάδα πριν από τις δημοτικές και περιφερειακές εκλογές - το έως τότε περιθωριακό στο εσωτερικό και παντελώς άγνωστο στο εξωτερικό κίνημα ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΤΩΡΑ, άφησαν εμβρόντητο σύσσωμο τον πολιτικό κόσμο με τη συμμετοχή σε αυτές. Και όλη την υπόλοιπη Ευρώπη κατάπληκτη. Δεν είμαστε δα και συνηθισμένοι σε διαδηλώσεις με αίτημα τη ριζική αλλαγή του πολιτκού σκηνικού. Αυτά, στα μυαλά ημών των «πολιτισμένων» Ευρωπαίων είναι «τριτοκοσμικά θέματα». Μπορούν να συμβούν, περιβεβλημένα με μια άχλυ ρομαντισμού, στη Λατινική Αμερική και, περιβεβλημένα με μπόλικη δόση ανησυχίας μην τύχει κι επωφεληθούν οι ισλαμιστές, στην Ασία ή στην Αφρική. Ενώ εδω, στην Ευρώπη, έχουμε Δημοκρατία...
Ποιοι είναι όμως αυτοί οι απρόσκλητοι επισκέπτες; «Είμαστε καθημερινοί άνθρωποι, που ξυπνάμε το πρωί για να πάμε στις δουλειές μας, στο σχολείο, ή για να ψάξουμε για δουλειά» γράφει η διακήρυξή τους.
Δε διεκδικούν κάποια ιδεολογική ταυτότητα, ωστόσο οι διεκδικήσεις τους είναι ο ελάχιστος κοινός παρονομαστής όλων των διεκδικήσεων της Αριστεράς μετά το Β' Παγκόσμιο Πόλεμο: «Οι προτεραιότητες κάθε πολιτισμένης κοινωνίας πρέπει να είναι η ισότητα, η πρόοδος, η ελεύθερη πρόσβαση στον πολιτισμό, η βιώσιμη οικολογικά ανάπτυξη, η ευημερία και η ευτυχία του ατόμου... Η λειτουργία του οικονομικού και πολιτικού μας συστήματος δεν εξυπηρετεί αυτούς τους σκοπούς και είναι εμπόδιο στην πρόοδο της ανθρωπότητας... Πλουτίζει λίγους, φτωχαίνει τους πολλούς, κατασπαταλά φυσικούς πόρους, καταστρέφει τον πλανήτη, δημιουργεί ανεργία κι ανικανοποίητους καταναλωτές»
Το κατηγορητήριό τους κατά του πολιτικού συστήματος είναι βαρύ
: «Δημοκρατία σημαίνει διακυβέρνηση από το λαό. Στη χώρα αυτή οι περισσότεροι πολιτικοί δε μας ακούνε καν. Αντί να είναι η φωνή μας στα θεσμικά όργανα ακούν μόνο τη φωνή των μεγάλων οικονομικών συμφερόντων κι έχουν αδράξει την εξουσία μέσω της κομματικής δικτατορίας του αμετακίνητου Λαϊκού Σοσιαλιστικού Κόμματος (συγχώνευση των τίτλων των δυο κομμάτων).»
Και καταλήγουν: «Είμαστε ανώνυμοι, όμως όλος αυτός ο μηχανισμός, που γεννάει ανισότητα, αδικία και βία, την οποία απορρίπτουμε, δε μπορεί να λειτουργήσει χωρίς εμάς... Επιβάλλεται μια ηθική επανάσταση. Είμαστε άνθρωποι, κι όχι προΐόντα της αγοράς».
Θα μπορούσε να ήταν μια κοινή διακήρυξη προοδευτικών καθολικών, σοσιαλδημοκρατών, οικολόγων, κομμουνιστών και αναρχικών, μιας και συνυπάρχουν σε αυτήν και δένονται αρμονικά όλα αυτά τα ιδεολογικά ρεύματα. Κι όμως, η επίσημη Αριστερά, είτε ως Ενωμένη Αριστερά, είτε ως Πράσινοι, είτε ως Αναρχική Ομοσπονδία, είτε ως συνδικάτα, ήταν απούσα από τις διαδηλώσεις αλλά και από την κατασκήνωση χιλιάδων ανθρώπων στις κεντρικές πλατείες των μεγάλων πόλεων, που ακολούθησε τις διαδηλώσεις και συνεχίζεται ακόμα. Δείγμα αμηχανίας, απέναντι σε χιλιάδες ανθρώπων που, επικαλούμενοι τις αξίες της, τη στέλνουν αδιάβαστη.
Σημάδι των καιρών επίσης, ενώ η Αστυνομία απομάκρυνε δερόμενους τους κατασκηνωτές την πρώτη νύχτα, το μεν Λαϊκό Κόμμα υπόσχονταν να υλοποιήσει όλες τις διεκδικήσεις της διακήρυξης, το δε Σοσιαλιστικό Κόμμα, παραγκώνιζε από την ιστοσελίδα του την επίσημη διακήρυξή του για να φιλοξενήσει αυτή της ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΗΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ ΤΩΡΑ.
Πόσο θ' αντέξει, πώς και πόσο θα επηρεάσει αυτό το κίνημα τα πολιτικά τεκταινόμενα της Ισπανίας στο άμεσο και στο μεσοπρόθεσμο μέλλον είναι άγνωστο ακόμα. Όμως, επιτέλους κάτι κινείται, προβάλλει οράματα και διεκδικήσεις, κι αν ακόμα δεν ξέρει πώς θα διεκδικήσει τα «θέλω» του ορθώνει ένα άλλο όραμα στο ρατσισμό, στο φασισμό, την τυφλή βία. Κι αυτό είναι ελπιδοφόρο.

Γιάννης Χρυσοβέργης

Υ.Γ. 1 Δίπλα στην ΠΡΑΓΜΑΤΙΚΗ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ ΤΩΡΑ συμμετέχουν στις κατασκηνώσεις διεκδίκησης αλλαγής του πολιτικού σκηνικού και πλήθος άλλων άτυπων κι οργανωμένων συλλογικοτήτων, με σημαντικότερη τους ΝΕΟΥΣ ΧΩΡΙΣ ΜΕΛΛΟΝ.
Υ.Γ. 2 Παράλληλα στην Ιταλία, στις 15 και 16 Μαΐου έγιναν δημοτικές εκλογές. Που έφεραν, για πρώτη φορά μετά από 20 χρόνια, έναν υποψήφιο της Αριστεράς να διεκδικεί με αξιώσεις το Δήμο του Μιλάνου, φέουδο του Καβαλιέρε. Ο Αριστερός υποψήφιος, μέλος του Δημοκρατικού Κόμματος αλλά με αριστερό πρόγραμμα και στόχο να αξιοποιήσει τους πόρους του Δήμου για την προστασία των θυμάτων της οικονομικής κρίσης, πήρε 48%, έναντι 41% της εκλεκτής του Μπερλουσκόνι. Αντίθετα στη Νάπολη, αυτό το ανέκαθεν προπύργιο της Αριστεράς - και της Καμόρα - ο πιστός στην επίσημη γραμμή του Δημοκρατικού Κόμματος υποψήφιός της, με τους καλούς τρόπους, τα ακριβά κοστούμια και το προσαρμοσμένο στις επιταγές της αγοράς πρόγραμμα - καλή ώρα υποψήφιοι του ΠΑΣΟΚ - ήρθε τρίτος σε ψήφους και αποκλείστηκε από το δεύτερο γύρο.


3 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

ΠΟΙΑ ΑΡΙΣΤΕΡΑ;
(Όπως λέμε: Ποιος Θανάσης…)

Έχουμε μάθει να προσδιορίζουμε ως «αριστερά» την πολιτική παράταξη (με την ευρεία έννοια της πολιτικής), η οποία διαφοροποιείται από την ολική κυριαρχία των αγορών και την οικονομική παγκοσμιοποίηση και υποστηρίζει την μερική (ή την ολική) κυριαρχία του κράτους στην οικονομία και την οργάνωση της κοινωνίας.
Η αριστερά αυτή έχει ηττηθεί και έχει αποθάνει από καιρό. Όσοι εξακολουθούν να αυτοπροσδιορίζονται ως «αριστεροί» στις μέρες μας, είναι, είτε αμετανόητοι ιδαλγοί του παρελθόντος, είτε γραφικοί, είτε κάποιοι που απλώς εμπορεύονται παντοιοτρόπως την ιστορία της, διατηρώντας προνόμια που δεν τ΄ αξίζουν.
Υπάρχει βέβαια και μια άλλη «αριστερά». Αυτή της θεολογικής προσέγγισης. Η βιωματική αριστερά. Άνθρωποι που κάλλιστα θα μπορούσαν να ανήκουν σε κάποιο θρησκευτικό δόγμα, όπως η πούρα ορθοδοξία, ή οι μουτζαχεντίν του θεού, οι οποίοι «βιώνουν» ή προσπαθούν να βιώνουν την ηθική καθαρότητα της ιστορικής ιδεολογίας της αριστεράς, ως στάση ζωής.

Γιατί όμως απέθανε η Αριστερά; Γιατί απέτυχε να «νικήσει το τέρας»;
Διότι έκανε βασικό σφάλμα: Να θεωρήσει ότι η ανθρώπινη φύση εκκινεί στις προθέσεις της από την ιδέα του αγαθού (Ρουσσώ) και όχι από την εγωιστική διάθεση (Χομπς). (Κατά τη λογική του Ρουσσώ, η ιδέα του αγαθού επικρατεί του έμφυτου εγωισμού)...
Όμως, όταν η αριστερά κατάφερε κάποτε να έρθει στη θέση να ασκήσει εξουσία, όπου κι αν άσκησε αυτήν, κατέληξε σε Λεβιάθαν, προκειμένου να νικήσει «το τέρας»… Αγκάλιασε την κυνική ομολογία του Χομπς και πέταξε στο καλάθι των αχρήστων το κοινωνικό συμβόλαιο του Ρουσσώ. Συμμάχησε με τον εχθρό της. Και φυσικά έπεσε στο πεδίο της μάχης, δαφνοστεφανωμένη από καλές προθέσεις, αλλά ταυτόχρονα και στιγματισμένη από το λάθος της.
Σήμερα που τα κράτη γκρεμίζονται με πάταγο γύρω μας, από την ωμή δύναμη του καπιταλιστικού κτήνους, σήμερα που αποθεώνεται ο αγώνας του εαυτού,

…σήμερα εξακολουθούμε να ορίζουμε ως «αριστερά» τις καλές προθέσεις. Αλλά αδυνατούμε (λόγω ηλικίας ίσως) να δούμε το πτώμα που σαπίζει μπροστά στα μάτια και τις μύτες μας.
Μηρυκάζουμε ξεπερασμένες αρχές, ιδέες και αξίες, καθώς η ζωή φρενήρης προχωρά προς το άπειρό της, αφήνοντας πίσω της μόνο σκόνη και γλυκύτατα οράματα, καλών ανθρώπων (Βέγγος…)…
Μα, μήπως μπορούμε να κάνουμε κι αλλιώς;

Κ.Λ.

Άτακτος Λόγος είπε...

Έχω πλέον πειστεί Κώστα, ότι το μεγάλο λάθος της ζωής, της δικής σου και της δικής μου, είναι ότι πάψαμε να ονειρευόμαστε. Κι έχοντας πάψει να ονειρευόμαστε απωλέσαμε κάθε δημιουργικότητα.
Πέρα από αυτό όμως θα ήθελα να σου θυμίσω μια ιστορική λεπτομέρεια που σου διαφεύγει. Η Αριστερά, γεννήθηκε, ανδρώθηκε και μεγαλούργησε πάντα ως αντίβαρο σε μια ζωή που προχω ρούσε με φρενήρεις ρυθμούς προς το άπειρο.
Η δημιουργικότητά της αναπτύχθηκε μέσα από τους αγώνες της για την προστασία της ανθρώπινης αξιοπρέπειας σε τέτοιες εποχές. Και μαζί, γέννησε τον πολιτισμό.
Ένα μεγάλο κομάτι του ευρωπαϊκού πολιτισμού είναι συνυφασμένο με την Αριστερά της εποχής του. Από τον Αγι και τον Κλεομένη ως το Σπάρτακο, κι από εκεί στα πρωτοχριστιανικά κοινόβια που, σε κάποιες γωνιές της Ευρώπης άντεξαν ως τον 11ο αιώνα σε πείσμα του Βατικανού και της Κωνσταντινούπολης, από την Αναγέννηση ως το Διαφωτισμό κι από κει ως το σοσιαλιστικό κίνημα σε όλες του τις εκφάνσεις, που έφθασε στο απόγειο της δημιουργικότητάς του στη δεκαετία του '60, η Αριστερά, με άλλο ιδεολογικό περίβλημα κάθε φορά, αλλά παντα με στόχο την προστασία της ανθρώπινης αξιοπρέπειας από εξουσίες που δε σέβονταν τίποτα και κανένα, ήταν ταυτόχρονα και δημιουργός πολιτισμού, καθώς προσήλκυε σε κάθε εποχή τα πιο φωτισμένα μυαλά του λόγου, της τέχνης και της επιστήμης.
Κι όταν η Αριστερά ξεθύμανε, από τα μέσα της δεκαετίας του '70 και μετά, ξεθύμανε μαζί της κι ο πολιτισμός.
Σήμερα δυο δρόμους έχουμε μπροστά μας: ή μια νέα Αριστερά θα βάλει φρένο στον καλπάζοντα εκφασισμό των ευρωπαϊκών κοινωνιών - και μαζί τους του κόσμου ολόκληρου - ή θα βυθιστούμε σε ένα βαθύ φασιστικό Μεσαίωνα.
Για να δημιουργηθεί όμως αυτή η Αριστερά πρέπει να βάλουμε όλοι το χεράκι μας.

Γιάννης Χρυσοβέργης

Ανώνυμος είπε...

Να κάνω πρώτα ένα σχόλιο για την "ανθρώπινη φύση:
Οι διακριτές κοινωνικές τάξεις, ο χωρισμός του κοινωνικού σώματος σε διευθυντές και εκτελεστέα και η εκμετάλλευση ανθρώπου από άνθρωπο, σε διάφορες εκδοχές, υπάρχει, απ'όσο γνωρίζω, εδώ και 5000 χρόνια τουλάχιστον. Τα διάφορα εξισωτικά ή απελευθερωτικά κινήματα που εμφανίζονταν σποραδικά μέσα στους αιώνες ήταν βραχύβια και χωρίς κάποια συγκροτημένη πολιτική πρόταση που να έμενε ως παρακαταθήκη για τις επόμενες γενιές και να διαμόρφωνε συνειδήσεις. Έχω την εντύπωση ότι μόλις τα τελευταία 160 περίπου χρόνια, με τις επαναστάσεις του 1848 και τη διατύπωση του κομμουνιστικού μανιφέστου, άρχισε να αχνοφαίνεται το πώς θα μπορούσε ίσως να είναι μια κοινωνία βασισμένη στην ίση κατανομή του παραγόμενου πλούτου και στα ίσα δικαιώματα και προνόμια.
Μιλάμε λοιπόν για ένα πολύ πρόσφατο, όσο και θολό πολιτικό και ιδεολογικό πρόταγμα, που έχει να αντιπαρατεθεί με αξίες, συνήθειες, τρόπους ζωής και εκπαίδευσης 5 χιλιετηρίδων και βάλε. Κάτω από τέτοιες συνθήκες, δεν είναι δύσκολο να καταλάβει κανείς κατά πού γέρνει αυτή η "ανθρώπινη φύση".
Ως εκ τούτου η αριστερά υπό την ευρεία έννοια είναι καταδικασμένη να "βαράει κουτουλιές στον τοίχο", ήτοι να αποτυχαίνει ως βιώσιμη πολιτική πρόταση, για πολύ καιρό ακόμα.
Από την άλλη πλευρά όμως, η ίδια η κατεστημένη τάξη πραγμάτων είναι που παρήγαγε, τα τελευταία 100 χρόνια, δυο παγκοσμίους πολέμους, δυο σφοδρές οικονομικές κρίσεις και μια ίσως ακόμα σοβαρότερη περιβαλλοντική κρίση, που υποχρεώνουν το καθένα μας να σκεφτεί, ακόμα και να κινητοποιηθεί, για το τί δέον γενέσθαι. Και μπορεί στην κάθε γενιά να εμφανίζονται άνθρωποι που "το φιλοσόφησαν πολύ" και κατέληξαν στη ματαιότητα των αριστερών εξισωτικών προταγμάτων, κάθε φορά όμως θα παίρνοιυν τη σκυτάλη άλλοι που θα θελήσουν να κάνουν κάτι, που θα προβάλουν διεκδικήσεις και θα σημειώσουν μικρές επιτυχίες και μεγάλες αποτυχίες. Οι όποιες επιτυχίες είναι αυτές που θα μπορέσουν ίσως να βελτιώσουν την ανθρώπινη ζωή και να διατηρήσουν το όραμα, το οποίο δε γνωρίζουμε αν και πότε θα εκπληρωθεί.
Αυτά για την ώρα, καθότι τέτοιες συζητήσεις δεν σταματούν ποτέ.

Γιώργος