Το ερώτημα μέχρι πριν από λίγους μήνες φάνταζε περισσότερο ως υπόθεση εργασίας για θεωρίες συνομωσίας ευρωσκεπτικιστών. Η διαχείριση της ελληνικής χρεοκοπίας όμως σε ευρωπαϊκό επίπεδο το θέτει εκ των πραγμάτων. Ο τρόπος με τον οποίο τα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα χειρίζονται το θέμα οδηγεί με μαθηματική ακρίβεια στο αδιανόητο: τη διάλυση της Ευρωπαϊκής Ένωσης.
Διότι αυτή τη στιγμή δυο είναι οι εναλλακτικές λύσεις για την Ελλάδα. Η πρώτη είναι να ζητήσει την εφαρμογή του Ευρωπαϊκού σχεδίου διάσωσης, που, μέσω του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, δίνει καθοριστική γνώμη για τις εξελίξεις στην Ευρωζώνη στην αμερικανική κυβέρνηση. Η δεύτερη είναι να κηρύξει η Ελλάδα πτώχευση ως μέλος της Ευρωζώνης. Και στη μια και στην άλλη περίπτωση - στη δεύτερη άμεσα και βίαια, στην πρώτη μεσοπρόθεσμα και, πιθανόν, πιο ήπια - εκλείπει ο λόγος ύπαρξης του ευρώ και στην κατάρρευση αυτή συμπαρασύρεται η Ευρωπαϊκή Ένωση. Διότι βεβαίως, η παρούσα κυβέρνηση δεν πρόκειται να κηρύξει στάση πληρωμών αφού πρώτα αποχωρήσει από το ευρώ, όπως πολύ θα ήθελαν το ΚΚΕ, ο Λαφαζάνης, κάποιοι πολιτικοί παράγοντες των Βρυξελλών και, βέβαια, η γερμανική και η ολλανδική κυβέρνηση.
Ποιοι λοιπόν θέλουν την αποδόμηση της ΕΕ; Πολλοί, στη συντριπτική τους πλειονότητα Ευρωπαίοι. Για διαφορετικούς λόγους ο καθένας.
Στα πενήντα δυο χρόνια της ύπαρξής της, η ΕΕ (πρώην ΕΟΚ), βασίστηκε σε ένα κοινωνικό συμβόλαιο. Το μεγάλο κεφάλαιο απέκτησε μια μεγάλη εσωτερική αγορά για καταναλωτικά προϊόντα και υπηρεσίες, που διευκόλυναν τη γρήγορη ανάπτυξή του. Τα μεσαία αστικά στρώματα και η εργατική τάξη της Ευρώπης, συναίνεσαν προσβλέποντας, σε συμμετοχή στα οφέλη αυτής της αγοράς αφ' ενός, ελπίζοντας ότι η οικονομική ενοποίηση θα απέτρεπε τους πολέμους στη Γηραιά Ήπειρο αφ' ετέρου. Το κοινωνικό αυτό συμβόλαιο τηρήθηκε ως το 1990, με μεγάλο κερδισμένο την παραδοσιακά κοσμοπολίτικη ευρωπαϊκή μεσαία αστική τάξη. Η οποία, εκτός της θεαματικής βελτίωσης των εισοδημάτων της, αύξησε την επιρροή της στο πολιτικό γίγνεσθαι, μέσω της συνεχώς διογκούμενης και με ολοένα μεγαλύτερες δυνατότητες επηρεασμού πολιτικών αποφάσεων γραφειοκρατίας των Βρυξελλών. Σε σημείο που αισθάνθηκε μεγαλύτερη εγγύτητα συμφερόντων με το μεγάλο κεφάλαιο και διέρρηξε την κοινωνική και πολιτική της συνεργασία με την εργατική τάξη.
Οι κοινωνικές αυτές εξελίξεις αποτυπώθηκαν πολιτικά στις Ευρωπαϊκές συνθήκες, αρχής γενομένης από τη Συνθήκη του Μάαστριχτ, και στη φιλελεύθερη μεταστροφή των σοσιαλδημοκρατικών κομματων, που αποξενώθηκαν με ταχείς ρυθμούς από την εργατική τους βάση. Στην άσκηση της κοινωνικής πολιτικής οι φοροελαφρύνσεις προτάθηκαν ως αντίδοτο στην περικοπή των κοινωνικών δαπανών, οι οποίες περικόπτονταν εν ονόματι της νεοφιλελεύθερης ορθοδοξίας.
Μέσα από τη διαδικασία αυτή η εργατική τάξη, που, βοηθουσών της κατάρρευσης της ΕΣΣΔ και των νέων τεχνολογιών και της παγκοσμιοποίησης της οικονομίας που οι τελευταίες προκάλεσαν, μετατρτάπηκε σε υποπρολεταριάτο, μακροχρόνια ανέργων και περιστασιακά απασχολούμενων. Απέστρεψε το βλέμμα από τη σοσιαλδημοκρατία και τα κομμουνιστικά κόμματα -αυτά πλήρωσαν το τίμημα της μεσοαστικοποίησης των κομματικών τους στελεχών - και στράφηκε προς την ευρωφοβική ακροδεξιά.
Προς την ευρωφοβική ακροδεξιά στράφηκαν και τα μικροαστικά στρώματα (μικροκαταστηματάρχες, μικρές μεταποιητικές επιχειρήσεις) που είδαν τις επιχειρήσεις τους να βουλιάζουν «κατ' επιταγήν των Βρυξελλών», όπως ψευδώς διέδιδαν τα κόμματα της κεντροδεξιάς και της σοσιαλδημοκρατίας που διαχειρίζονταν τις πολιτικές τύχες των Κρατών -μελών για να μην αναλάβουν το πολιτικό και κοινωνικό κόστος των αλλαγών.
Όμως, ούτε και το μεγάλο κεφάλαιο θέλει πλέον την επιβίωση της Ευρωπαϊοκής Ένωσης. Αφού απέτυχε να καταστήσει συνταγματική αρχή της Ένωσης την απόλυτη απουσία κοινωνικής πολιτικής (Ευρωσύνταγμα) και διαπίστωσε ότι η πενιχρή ενίσχυση των αρμοδιοτήτων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου του δημιουργεί προβλήματα, προωθεί την απόλυτη απαξίωση της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Κι αν η λάμψη του «παγκόσμιου χωριού» έχει αρχίσει να θαμπώνει στα μάτια της μεσαίας αστικής τάξης, η οποία βλέπει την ΕΕ ως σανίδα σωτηρίας των κοινωνικών της προνομοίων, είναι ακόμα πιο απαστράπτουσα για το μεγάλο κεφάλαιο.
Υπό αυτές τις συνθήκες το μέλλον την Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι πλέον αβέβαιο, ή μάλλον προδιαγεγραμμένο. Οι πάντες πρέπει πλέον να αρχίσουν να σκέπτονται τι θα κάνουν όταν θα συμβεί το αδιανόητο. Που, όπως μας έδειξε η διάλυση της Γιουγκοσλαβίας ( επίσης αδιανόητη) θα έχει τραγικές συνέπειες.
Γιάννης Χρυσοβέργης
Διότι αυτή τη στιγμή δυο είναι οι εναλλακτικές λύσεις για την Ελλάδα. Η πρώτη είναι να ζητήσει την εφαρμογή του Ευρωπαϊκού σχεδίου διάσωσης, που, μέσω του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου, δίνει καθοριστική γνώμη για τις εξελίξεις στην Ευρωζώνη στην αμερικανική κυβέρνηση. Η δεύτερη είναι να κηρύξει η Ελλάδα πτώχευση ως μέλος της Ευρωζώνης. Και στη μια και στην άλλη περίπτωση - στη δεύτερη άμεσα και βίαια, στην πρώτη μεσοπρόθεσμα και, πιθανόν, πιο ήπια - εκλείπει ο λόγος ύπαρξης του ευρώ και στην κατάρρευση αυτή συμπαρασύρεται η Ευρωπαϊκή Ένωση. Διότι βεβαίως, η παρούσα κυβέρνηση δεν πρόκειται να κηρύξει στάση πληρωμών αφού πρώτα αποχωρήσει από το ευρώ, όπως πολύ θα ήθελαν το ΚΚΕ, ο Λαφαζάνης, κάποιοι πολιτικοί παράγοντες των Βρυξελλών και, βέβαια, η γερμανική και η ολλανδική κυβέρνηση.
Ποιοι λοιπόν θέλουν την αποδόμηση της ΕΕ; Πολλοί, στη συντριπτική τους πλειονότητα Ευρωπαίοι. Για διαφορετικούς λόγους ο καθένας.
Στα πενήντα δυο χρόνια της ύπαρξής της, η ΕΕ (πρώην ΕΟΚ), βασίστηκε σε ένα κοινωνικό συμβόλαιο. Το μεγάλο κεφάλαιο απέκτησε μια μεγάλη εσωτερική αγορά για καταναλωτικά προϊόντα και υπηρεσίες, που διευκόλυναν τη γρήγορη ανάπτυξή του. Τα μεσαία αστικά στρώματα και η εργατική τάξη της Ευρώπης, συναίνεσαν προσβλέποντας, σε συμμετοχή στα οφέλη αυτής της αγοράς αφ' ενός, ελπίζοντας ότι η οικονομική ενοποίηση θα απέτρεπε τους πολέμους στη Γηραιά Ήπειρο αφ' ετέρου. Το κοινωνικό αυτό συμβόλαιο τηρήθηκε ως το 1990, με μεγάλο κερδισμένο την παραδοσιακά κοσμοπολίτικη ευρωπαϊκή μεσαία αστική τάξη. Η οποία, εκτός της θεαματικής βελτίωσης των εισοδημάτων της, αύξησε την επιρροή της στο πολιτικό γίγνεσθαι, μέσω της συνεχώς διογκούμενης και με ολοένα μεγαλύτερες δυνατότητες επηρεασμού πολιτικών αποφάσεων γραφειοκρατίας των Βρυξελλών. Σε σημείο που αισθάνθηκε μεγαλύτερη εγγύτητα συμφερόντων με το μεγάλο κεφάλαιο και διέρρηξε την κοινωνική και πολιτική της συνεργασία με την εργατική τάξη.
Οι κοινωνικές αυτές εξελίξεις αποτυπώθηκαν πολιτικά στις Ευρωπαϊκές συνθήκες, αρχής γενομένης από τη Συνθήκη του Μάαστριχτ, και στη φιλελεύθερη μεταστροφή των σοσιαλδημοκρατικών κομματων, που αποξενώθηκαν με ταχείς ρυθμούς από την εργατική τους βάση. Στην άσκηση της κοινωνικής πολιτικής οι φοροελαφρύνσεις προτάθηκαν ως αντίδοτο στην περικοπή των κοινωνικών δαπανών, οι οποίες περικόπτονταν εν ονόματι της νεοφιλελεύθερης ορθοδοξίας.
Μέσα από τη διαδικασία αυτή η εργατική τάξη, που, βοηθουσών της κατάρρευσης της ΕΣΣΔ και των νέων τεχνολογιών και της παγκοσμιοποίησης της οικονομίας που οι τελευταίες προκάλεσαν, μετατρτάπηκε σε υποπρολεταριάτο, μακροχρόνια ανέργων και περιστασιακά απασχολούμενων. Απέστρεψε το βλέμμα από τη σοσιαλδημοκρατία και τα κομμουνιστικά κόμματα -αυτά πλήρωσαν το τίμημα της μεσοαστικοποίησης των κομματικών τους στελεχών - και στράφηκε προς την ευρωφοβική ακροδεξιά.
Προς την ευρωφοβική ακροδεξιά στράφηκαν και τα μικροαστικά στρώματα (μικροκαταστηματάρχες, μικρές μεταποιητικές επιχειρήσεις) που είδαν τις επιχειρήσεις τους να βουλιάζουν «κατ' επιταγήν των Βρυξελλών», όπως ψευδώς διέδιδαν τα κόμματα της κεντροδεξιάς και της σοσιαλδημοκρατίας που διαχειρίζονταν τις πολιτικές τύχες των Κρατών -μελών για να μην αναλάβουν το πολιτικό και κοινωνικό κόστος των αλλαγών.
Όμως, ούτε και το μεγάλο κεφάλαιο θέλει πλέον την επιβίωση της Ευρωπαϊοκής Ένωσης. Αφού απέτυχε να καταστήσει συνταγματική αρχή της Ένωσης την απόλυτη απουσία κοινωνικής πολιτικής (Ευρωσύνταγμα) και διαπίστωσε ότι η πενιχρή ενίσχυση των αρμοδιοτήτων του Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου του δημιουργεί προβλήματα, προωθεί την απόλυτη απαξίωση της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Κι αν η λάμψη του «παγκόσμιου χωριού» έχει αρχίσει να θαμπώνει στα μάτια της μεσαίας αστικής τάξης, η οποία βλέπει την ΕΕ ως σανίδα σωτηρίας των κοινωνικών της προνομοίων, είναι ακόμα πιο απαστράπτουσα για το μεγάλο κεφάλαιο.
Υπό αυτές τις συνθήκες το μέλλον την Ευρωπαϊκής Ένωσης είναι πλέον αβέβαιο, ή μάλλον προδιαγεγραμμένο. Οι πάντες πρέπει πλέον να αρχίσουν να σκέπτονται τι θα κάνουν όταν θα συμβεί το αδιανόητο. Που, όπως μας έδειξε η διάλυση της Γιουγκοσλαβίας ( επίσης αδιανόητη) θα έχει τραγικές συνέπειες.
Γιάννης Χρυσοβέργης
4 σχόλια:
Μου άρεσε το άρθρο και καταλαβαίνω την πολιτική πορεία της ΕΕ όπως την εξηγεις αλλά δεν καταλαβαίνω το γιατί η ενδεχόμενη πτώχευση της Ελλάδας απαλειφει τον λόγο ύπαρξης του ευρώ. Επίσης αναρωτιέμαι αν η πτώχευση είναι αναποδραστο επακόλουθο της κρίσης. Δεν θα μπορούσε πχ. η κυβέρνηση να καταπολεμήσει την διαφθορά, την φοροδιαφυγή και να μειώσει τους δημόσιους υπαλλήλους και να κάνει το κράτος πιο αποτελεσματικό; Αν ανεβεί το βιωτικο επίπεδο της χώρας, δεν θα ανεβεί και ο κατωτατος μισθός δινωντας στην εργατική τάξη ευκαιρίες προόδου; Αν η ανεργεια ήταν στο 2% νομίζεις ότι με τον ίδιο τροπο
θα φερονταν οι εργοδότες προς τους εργαζόμενους όταν θα τους ήταν δύσκολο να βρουν αντικαταστάτη; Τέλος ίσως για κάποιους (και παραδέχομαι ότι δεν ξέρω πόσοι μπορεί να είναι αυτοί) η εργατική κινητικοτητα μπορεί να τους βοηθάει να έχουν ποικιλία εμπειριών ζωής, αν και αυτό θα λειτουργούσε πολύ καλύτερα αν στηριζωνταν ενεργά από το κράτος μέσω προγραμμάτων δια βίου εκπαίδευσης. Μου άρεσε το άρθρο σου και με έβαλε σε σκέψη. Ελπίζω να βγάζουν νόημα τα σχόλια μου. :-)
Το σενάριο που παρουσιάζεις θα μπορούσε να είναι ένα από τα πιθανά σενάρια, δεν θα μου άρεσε όμως να το σκέπτομαι ως το πιο πιθανό, γιατί είναι μαύρο. Νομίζω ότι υπάρχει ένα μεγάλο έλλειμμα στον τρόπο που σκεφτόμαστε την Ε.Ε. Από πότε οι επιθυμίες του «μεγάλου κεφαλαίου» αποτελούν και νομοτέλεια για τους πολίτες; Κατηγορούμε –και ορθώς- το «μεγάλο κεφάλαιο» -το οποίο παρεμπιπτόντως περιλαμβάνει πλέον και το «μικρό κεφάλαιο», την παραοικονομία, τα λόμπι, τα γκόλντεν μπόις που το διαχειρίζονται κλπ κλπ- για τα δράματα του κόσμου μας και μονίμως υποτιμάμε, αποσιωπούμε, χώνουμε κάτω από το χαλί της ευθύνες της Αριστεράς και των κοινωνικών κινημάτων. Τα οποία στο σύνολό τους σχεδόν, απέρριψαν εξαρχής το ευρωπαϊκό εγχείρημα, ως πρωτοβουλία του «μεγάλου κεφαλαίου» και μέχρι να μετακινηθούν σε θέσεις φιλικές προς την Ε.Ε., το τρένο είχε σχεδόν χαθεί. Ακόμα και σήμερα φορτώνουμε τη διάλυση του κράτους πρόνοιας, πολύ βολικά, στην Ε.Ε. Και η Αριστερά ξαναγυρίζει σε αντι-ευρωπαϊκές θέσεις. Ποιος θα τη σώσει την έρημη την Ευρώπη, αν οι αριστερές ελίτ αρνούνται να ασχοληθούν μαζί της; Η Ε.Ε. σήμερα αντικατοπτρίζει τη συνιστώσα των ευρωπαϊκών πολιτικών δυνάμεων. Εάν δεν μας ικανοποιεί η πορεία της, σ’ αυτή τη συνιστώσα θα πρέπει να ψάξουμε τις λύσεις. Στην τραγική παρέκκλιση της σοσιαλδημοκρατίας προς το νεοφιλελευθερισμό, στην αδυναμία της Αριστεράς να αρθρώσει λόγο, στη βολική ευμάρεια των προηγούμενων χρόνων χάρη στις αγορές, που σήμερα κατέρρευσαν αλλά πρόλαβαν να βυθίσουν «τις μάζες» (διάβαζε μικρομέτοχοι, καταναλωτές, φοροφυγάδες, δανειολήπτες κλπ κλπ) στην αδιαφορία του καναπέ.
Ενδιαφέρουσα η ανάλυσή σου, ωστόσο δεν συμμερίζομαι τα βασικά σου συμπεράσματα. Παρακάτω θέτω κάποια σημεία ως αντίλογο.
--Αυτό που βλέπω το τελευταίο 24ωρο είναι ότι, με εξαίρεση τη Γερμανία, η κυβέρνηση της οποίας είναι δέσμια κάποιων εσωτερικών ισορροπιών, οι άλλες χώρες της ζώνης του ευρώ, αλλά και κάποιες εκτός ευρώ, φαίνονται διατεθιμένες να δώσουν χείρα βοηθείας στην ελληνική κυβέρνηση. Το ΔΝΤ θα συνεισφέρει στο 30% της βοήθειας και η όποια επιρροή θα έχει, που λογικά δεν θα είναι ίσα και όμοια με το να αναλάμβανε εξ ολοκλήρου τη στήριξη της ελληνικής οικονομίας, θα διαρκέσει για δυο ή τρία χρόνια. Μου φαίνονται κάπως υπερβολικές οι αιτιάσεις περί εισβολής των ΗΠΑ στις ευρωπαϊκές υποθέσεις, εκτός και αν αγνοώ κάποιες πτυχές της διαδικασίας οικονομικής βοήθειας.
--Για τα μικροαστικά στρώματα που υποφέρουν από τη διεθνοποίηση του κεφαλαίου, καθώς και για τα εργατικά και ευρύτερα λαϊκά στρώματα που εδώ και χρόνια καλό δεν είδαν, αντιλαμβάνομαι κι’εγώ πως δεν διάκεινται ευνοϊκά προς την ΕΕ. Για τη μεγαλοαστική τάξη, που την απρουσιάζεις να στρέφεται προς τη διάλυση της ΕΕ, έχω κάποιες επιφυλάξεις. Πρώτα πρώτα οι Γερμανοί βιομήχανοι δεν θα πρέπει να είναι παραπονεμένοι από τις εξελίξεις της τελευταίας δεκαετίας. Οι εξαγωγές τους προς τις χώρες της Νότιας Ευρώπης και τα κέρδη τους αυξήθηκαν. Αν διαλυθεί το Ευρώ και αρχίσουν οι νομισματικές υποτιμήσεις και τα προστατευτικά μέτρα από πλευράς ασθενέστερων οικονομιών, να δούμε αν η γερμανική βιομηχανία θα τα καταφέρει να ανταγωνιστεί με ίσους όρους τους Ινδούς ή τους Κινέζους, που παράγουν πολύ φθηνότερα προϊόντα. Με το χρηματιστικό κεφάλαιο τα πράγματα μπορεί να είναι κάπως αλλιώς και να έχει αυτό μια μεγαλύτερη εξωστρέφεια. Ωστόσο το ισχυρό και σταθερό Ευρώ νομίζω πως αναβάθμισε τις τράπεζες της Κεντρικής Ευρώπης και τις έκανε και αυτές να ευημερούν. Σε περίπτωση που διαλυθεί το Ευρώ θα έχουν αυτά τα ιδρύματα το δυναμισμό να ανταγωνιστούν το Σίτυ ή τη Γουώλ Στριτ, ή μήπως θα δούν να μειώνονται οι καταθέσεις των διαφόρων αποταμιευτών καιεπενδυτών, ευρωπαίων και μη;
--Αυτό που δεν μπορώ να αποκλείσω είναι το ενδεχόμενο να καταληφθούν κυβερνήσεις και άρχουσες τάξεις από μια λογική του τύπου «ο σώζων εαυτόν σωθήτω», στο βαθμό που διαιωνίζεται και οξύνεται η κρίση με συνεπαγόμενη διόγκωση των δημοσιονομικών ελλειμμάτων των κρατών μελών της ΕΕ, που θα επιτείνει τις δυσκολίες αναχρηματοδότησης του χρέους τους. Εδώ χρειάζεται πολιτική βούληση από πλευράς κοινής γνώμης και κυβερνήσεων για αναβάθμιση του συντονιστικού ρόλου της ΕΚΤ και ουσιαστική πολιτική ενοποιηση των ευρωπαϊκών χωρών. Αν δεν γίνει κάτι τέτοιο, τότε ανοίγει ο δρόμος για προστατευτισμούς, εμπορικούς πολέμους και «εθνικές υπερηφάνειες» κατά τα πρότυπα της δεκαετίας του’30. Θέλω να πιστεύω πως είμαστε όλοι, λαοί και κυβερνήσεις, σοφότεροι από όσο ήμασταν 80 χρόνια πριν, αν και δεν μπορώ να αποκλείσω ότι θα ισχύσει το αντίθετο.
Σταματώ σε αυτό το σημείο και μπορούμε να το ξανασυζητήσουμε.
Γιώργος
Προς Κωνσταντίνο:
Η ανεργία είναι τόσο μεγάλη γιατί οι τεχνολογικές εξελίξεις απαιτούν σε πολλές παραγωγικές διαδικασίες πολύ λιγότερα εργατικά χέρια. Επίσης διότι, για τις εργασίες που απαιτούν εργατικά χέρια, είναι πιο φτηνό πλέον για τις επιχειρήσεις να παράγουν στην Κίνα, στην Ταϋλάνδη και άλλες χώρες στις οποίες οι εργάτες δουλεύουν επτά ημέρες την εβδομάδα,15 ώρες την ημέρα για ένα δολάριο μεροκάματο.
Όσο για τη διαφθορά, σε ό,τι αφορά στην Ελλάδα πιστεύω ότι η αντιμετώπισή της είναι δύσκολη, διότι τη στηρίζει ένα πλειοψηφικό ρεύμα στην ελληνική κοινωνία, ανεξαρτήτως κοινωνικής τάξης.
Προς Βάλια:
Πολύ ενδιαφέρουσες οι παρατηρήσεις σου για τις ευθύνες της Αριστεράς. Πράγματι, σε ό,τι αφορά στην Ελλάδα, τα πράγματα έχουν ακριβώς έτσι. Και τούτο διότι αυτό που στην Ελλάδα έχουμε συνηθίσει να αποκαλούμε «Αριστερά» ουδέποτε διατύπωσε μια σοσιαλιστική πολιτική πρόταση. Διακρίνονταν πάντα από τη λατρεία του κρατισμού - που είναι διαφορετικό πράγμα από το σοσιαλισμό - και τον ψευδεπίγραφο «αντιιμπεριαλισμό», που δύσκολα απέκρυπτε τον έξαλλο εθνικισμό. Η δε αντίληψή της για το κοινωνικό Κράτος πάντα άρχιζε και τελείωνε στο αίτημα «πιο πολλοί δημόσιοι υπάλληλοι».
Τώρα σε ό,τι αφορά στο ερώτημά σου για την ικανότητα του μεγάλου κεφαλαίου να επιβάλει ως νομοτέλεια τις απόψεις του, κι εγώ πιστεύω ότι δεν έχει τέτοια ικανότητα. Όμως εκτιμώ - παρακολουθώντας τη μείωση της συμμετοχής στις ευρωεκλογές, αλλά και τα αποτελέσματα που προκύπτουν σε όλες τις εκλογικές αναμετρήσεις - ότι πλέον συγκροτείται μια αντιευρωπαϊκή κοινωνική πλειοψηφία. Στην οποία εσχάτως μόνο προσήλθε το μεγάλο κεφάλαιο. Η απαισιοδοξία μου λοιπόν οφείλεται ακριβώς στο ότι η ΕΕ χτίστηκε χάρη σε μια ευρεία κοινωνική συμμαχία και τώρα οικοδομείται μια άλλη κοινωνική συμμαχία που επιθυμεί τη διάλυσή της. Από την οποία μόνο η μεσαία αστική τάξη λείπει.
Προς Γιώργο:
Το ζήτημα δεν είναι τι κάνουν στο «και πέντε»οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις πλην της Γερμανίας. Η προσφυγή ενός Κράτους - μέλους της Ευρωζώνης στο ΔΝΤ σημαίνει ότι το ευρώ δεν είναι σε θέση να στηρίξει τις οικονομίες του. Αυτό σημαίνει ότι πιθανότατα, με την ενεργοποίηση του σχεδίου στήριξης της ελληνικής οικονομίας, θα γίνουμε μάρτυρες μιας βίαιης υποτίμησης του ευρώ. Που με τη σειρά της είναι άγνωστο τι παρενέργειες θα έχει στη βιωσιμότητά του. Ως προς το ρόλο των ΗΠΑ, λόγω του βάρους της ψήφου τους στο ΔΝΤ αποκτούν λόγο στα οικονομικά τεκταινόμενα της Ευρώπης.
Τώρα ως προς το μεγάλο βιομηχανικό κεφάλαιο. Ναι μεν επωφελήθηκε του ισχυρού ευρώ, αγοράζοντας πρώτες ύλες φθηνα και πουλώντας προϊόντα σε σταθερό νόμισμα στην εσωτερική αγορά της ΕΕ, όμως η αγορά αυτή -και λόγω της χρηματοπιστωτικής κρίσης - παρουσιάζει σημάδια κορεσμού. Οι νέες αγορές είναι οι με γορογούς ρυθμούς αυξανόμενες μεσαίες αστικές τάξεις της Κίνας, της Ινδίας και, σε μικρότερο βαθμό, της Βραζιλίας, που διψούν για καταναλωτικά αγαθά ποιότητας. Για την κατάκτηση των αγορών αυτών το ευρώ και το ψηλό κόστος παραγωγής στην Ευρώπη είναι βαρίδια.
Αντιθέτως το τραπεζικό κεφάλαιο, όπως σωστά επισημαίνεις, έχει μόνο να χάσει. Εξ ου και οι απέλπιδες προσπάθειες της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας να αποτρέψει την ενεργοποίηση του σχεδίου στήριξης της Ελλάδας, ανοίγοντας την κάνουλα του δανεισμού των ελληνικών τραπεζών.
Γιάννης Χρυσοβέργης
Δημοσίευση σχολίου