27 ΜΑΥΡΟΓΥΑΛΟΥΡΟΙ ΚΑΙ ΜΙΑ ΨΩΡΟΚΩΣΤΑΙΝΑ

Τη στιγμή που γράφονται αυτές οι γραμμές συνεχίζονται οι πυρετώδεις διαβουλεύσεις μεταξύ Γερμανίας και ΔΝΤ για μια συμφωνία ως προς τη βιωσιμότητα του ελληνικού χρέους.

Μια αντιπαράθεση που φαινομενικά έχει φθάσει στα όρια του παραλογισμού, στην πραγματικότητα όμως υποκρύπτει την απώλεια της υπομονής όλου του κόσμου απέναντι στη συλλογική ανευθυνότητα της Ευρωπαϊκής Ένωσης.

Το πρόβλημα είναι πως με τέτοια μυαλά η Ευρωπαϊκή Ένωση δε θα πάει μακριά. Και πρέπει στην Ελλάδα να ανοίξει μια συζήτηση για το πώς θα πορευτεί όχι εκτός, αλλά χωρίς την ΕΕ.

 Η στάση της Κριστίν Λαγκάρντ τις τελευταίες εβδομάδες επιβεβαίωσε αυτό που κάποιοι είχαν αρχίσει να υποψιάζονται από τις αρχές Σεπτεμβρίου, βλέποντας τον εκπρόσωπο του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου (ΔΝΤ) στην Τρόικα να κάνει ό,τι περνάει από το χέρει του για να τορπιλίσει τις συνομιλίες με την κυβέρνηση: ότι η συμπεριφορά του υπαγορεύονταν από λόγους κατά πολύ σοβαρότερους από την Ελλάδα.

Οι σοβαρότεροι λόγοι είναι ο εξής ένας: τόσο οι ΗΠΑ, όσο και η ομάδα του BRIC (Βραζιλία, Ρωσία, Ινδία, Κίνα και, εσχάτως και Νότια Αφρική) απαιτούν από την Ευρωπαϊκή Ένωση να δείξει σοβαρότητα στα του οίκου της.

Οι λόγοι που οδήγησαν σε αυτή τη σύγκλιση απόψεων είναι διαφορετικοί για την κάθε μια από αυτές τις χώρες. Όλοι όμως αγωνιούν για την αποκατάσταση της πολιτικής και οικονομικής σταθερότητας στην ΕυρωπαΪκή Ένωση.

Όλοι τρομάζουν από το γεγονός ότι οι πολιτικές ηγεσίες της Ευρωπαϊκής Ένωσης άφησαν τη χρεοκοπία μιας χώρας που παράγει μόλις το 2% του ΑΕΠ της ΕΕ, να μεταδωθεί στο σύνολο του Ευρωπαϊκού Νότου και να απειλεί τη συνοχή της ΕΕ.

Όλοι τρομάζουν από το ότι οι 27 αδυνατούν εδώ και δυο χρόνια να συμφωνήσουν για τον ετήσιο προϋπολογισμό της ΕΕ. Τόσο το 2011 όσο και το 2012 επαναλήφθηκε ο προϋπολογισμός του 2010, ελλείψει συμφωνίας μεταξύ  Ευρωπαϊκής Επιτροπής, Ευρωπαϊκού Κοινοβουλίου και Ευρωπαϊκού Συμβουλίου. Και μόλις στα τέλη της προηγούμενης εβδομάδας, η Σύνοδος Κορυφής, δεν κατόρθωσε να συμφωνήσει στον ευρωπαϊκό προϋπολογισμό για την εξαετία 2014 - 2020.

«Έτσι έχει προχωρήσει μέχρι τώρα η Ευρωπαϊκή Ένωση», είναι ο αντίλογος και θα ήταν εύλογος, αν η Ευρωπαϊκή Ένωση τα τελευταία χρόνια δεν καλούνταν να λάβει αποφάσεις υπό την πίεση της σοβαρότερης οικονομικής κρίσης από το 1929.

Και σε αυτή την εξαιρετικά δύσκολη περίοδο, κατά την οποία οι πολιτικές ηγεσίες της Ευρώπης θα έπρεπε να κινητοποιήσουν όλη τη δύναμη της πειθούς που διέθεταν για πάρουν αποφάσεις που θα ενίσχυαν την Ευρωπαϊκή συνοχή, αυτές, όχι μόνο είναι έρμαια του διαρκώς εντεινόμενου ευρωσκεπτικισμού στις ευρωπαϊκές κοινωνίες, αλλά, ακόμα χειρότερα, στηρίζονται σε αυτόν προκειμένου να ικανοποιήσουν βραχυπρόθεσμες μικροκομματικές σκοπιμότητες. Κοντολογής, σε μια εποχή που η Ευρωπαϊκή Ένωση έχει ανάγκη από ηγέτες της εμβέλειας των οραματιστών της, βρέθηκε με 27 Μαυρογυαλούρους.

Πολλά θα μπορούσαν - και πρέπει - να γραφτούν για το πώς έχουμε φτάσει ως εκεί. Όμως επιβάλλεται να αρχίσει στην Ελλάδα μια συζήτηση για το μέλλον αυτής της κοινωνίας στο ενδεχόμενο κατάρρευσης της ΕΕ. Γιατί, κακά τα ψέμματα, σε περίπτωση που κάτι τέτοιο συμβεί, τρεις είναι οι επιλογές της ελληνικής κοινωνίας: να μπει στη ζώνη επιρροής της Τουρκίας, να μπει στη ζώνη επιρροής της Ρωσίας ή να μπει στη ζώνη επιρροής των ΗΠΑ.

Από τις τρεις αυτές επιλογές λιγότερο επώδυνη είναι σαφώς η ζώνη επιρροής των ΗΠΑ. Διότι, ναι μεν η οθωμανική κυριαρχία στον ελλαδικό χώρο ήταν πολύ λιγότερο επαχθής από όσο θέλει να την παρουσιάσει η εθνική μυθολογία - ιδίως τους πρώτους δυόμισι αιώνες - όμως η ύπαρξη του ελληνικού έθνους είναι ταυτισμένη με την αντιπαράθεση με την Οθωμανική Αυτοκρατορία και τη διάδοχό της Τουρκική Δημοκρατία. Πράγμα που καθιστά την εθελούσια ένταξη στην τουρκική ζώνη επιρροής ανέφικτη.

Η ένταξη στη ρωσική ζώνη επιρροής δεν μπορεί να επισυμβεί χωρίς τη βίαιη αντίδραση του ΝΑΤΟ.  Το οποίο με τίποτα δε θα δεχόταν να αποκοπεί αμαχητί από την ανατολική του πτέρυγα (Τουρκία και Ισραήλ). Κάτι που γνωρίζει πολύ καλά και η Ρωσία, η οποία, λαμβάνοντας υπ' όψιν πως ενδεχόμενη αντιπαράθεση με το ΝΑΤΟ στο Αιγαίο θα μπορούσε να θέσει σε κίνδυνο την πρόσβασή της στη Μεσόγειο, θα αποφύγει να στηρίξει αποφασιστικά ενδεχόμενο τέτοιο αίτημα της ελληνικής κοινωνίας. Απλώς θα εκμεταλλευτεί στο έπακρο την αναταραχή που κάτι τέτοιο θα προκαλούσε στο ΝΑΤΟ, εφαρμόζοντας τις παλιές δοκιμασμένες συνταγές από την εποχή των Ορλωφικών.

Απομένει η ένταξη στη ζώνη επιρροής των ΗΠΑ, που όμως κι αυτή εγείρει ερωτηματικά για το αν και κατά πόσο οι τελευταίες είναι στην παρούσα φάση σε θέση να δημιουργήσουν ζώνη αμιγώς αμερικανικής επιρροής στην Ανατολική Μεσόγειο. 

Όνειρα θερινής νυκτός ενός αμετανόητου αντιευρωπαϊστή; Μακάρι να επρόκειτο γι αυτό. Φόβοι ενός αλαφροΐσκιωτου; Και πάλι μακάρι. Είναι αλήθεια ότι πρέπει να είναι κανείς διεστραμμένος για να εύχεται τέτοιες εξελίξεις. Δυστυχώς όμως τα πράγματα μας υποχρεώνουν να αρχίσουμε να τις σκεφτόμαστε. Όχι για να τις προκαλέσουμε. Αλλά για να τις αντιμετωπίσουμε όσο πιο αποτελεσματικά γίνεται ως συντεταγμένη κοινωνία.

Γιάννης Χρυσοβέργης