Street fighting man

17 Μαρτίου 1968. Μια διαδήλωση διαμαρτυρίας για τον πόλεμο στο Βιετνάμ, στην οποία συμμετέχουν περίπου 10.000 άτομα, κατευθύνεται προς την πρεσβεία των ΗΠΑ στο Λονδίνο. Στην κεφαλή της πορείας ο Ταρίκ Αλί (ακτιβιστής της αριστεράς που παραμένει ενεργός) και η ηθοποιός Βανέσα Ρεντγκρέιβ. Και μέσα στο μπουλούκι ο Μικ Τζάγκερ των Ρόλινγκ Στόουνς, που μέχρι τότε δεν είχε εκδηλωθεί πολιτικά αλλά δε μπορούσε να μείνει ανεπηρέαστος από την περιρέουσα εξεγερσιακή ατμόσφαιρα.

Εκεί κοντά στην πρεσβεία, η έφιππη αστυνομία επιτέθηκε και χτύπησε τους διαδηλωτές, τραυματίζοντας δεκάδες άτομα και προχωρώντας σε εκτεταμένες συλλήψεις. Το σοκ ήταν μεγάλο για την κοινή γνώμη μιας χώρας, που για κάποιες δεκαετίες είχε μείνει μακριά από πολιτικές εντάσεις και ταραχές.

Δυο μήνες μετά ξέσπασε ο γαλλικός Μάης, που οι Βρετανοί τον παρακολούθησαν μάλλον παθητικά, από την οθόνη της τηλεόρασης.

Εκείνο το δίμηνο Μαρτίου-Ιουνίου 1968 γράφτηκε και ηχογραφήθηκε το τραγούδι Street Fighting Man, των Μικ Τζάγκερ και Κιθ Ρίτσαρντς, οι στίχοι του οποίου μιλούν για το διάχυτο εξεγερσιακό πνεύμα της εποχής, εκφράζοντας συνάμα και μια πικρία για το ότι στο Λονδίνο λίγα πράγματα γίνονται καθώς παίζονται παιχνίδια συμβιβασμού (“the game to play is compromise solution”).

Στα χρόνια που πέρασαν, το τραγούδι αυτό αγαπήθηκε από νέους ανθρώπους σε όλα τα μήκη και τα πλάτη της γης, καθότι εξέφρασε με τον τρόπο του μια νοσταλγική διάθεση για τα χρόνια της αμφισβήτησης, μαζί με τον ευσεβή πόθο για μια επαναστατική ανατροπή που δεν έρχεται ποτέ (κάτι τέτοιο για παράδειγμα υπαινίσσεται η ταινία “V for Vendeta”, στο τέλος της οποίας ακούγεται και το τραγούδι). Ακόμα και όταν πέρασαν τα χρόνια της ευμάρειας και της αφθονίας, και οι δρόμοι της Αθήνας και πολλών άλλων πόλεων κατακλύστηκαν από πλήθη οργισμένων και απελπισμένων ανθρώπων που έβλεπαν να υποβαθμίζεται ραγδαία το επίπεδο ζωής τους, το αίτημα για μια καλύτερη ζωή δε μπόρεσε, τουλάχιστον μέχρι τώρα, να εκφραστεί ως μια απτή και ρεαλιστική πολιτική πρόταση, με αποτέλεσμα να διοχετευθεί η βαθιά κοινωνική δυσφορία σε σπασμωδικές αντιδράσεις βίας και, ακόμα χειρότερα, σε φασιστικές πρακτικές ρατσισμού και μισαλλοδοξίας. Φωτεινή εξαίρεση οι διάχυτες πρωτοβουλίες κοινωνικής αλληλεγγύης, που την τελευταία χρονιά δείχνουν να εξαπλώνονται δυναμικά. Και ακόμα, η ελπίδα για τη συγκρότηση μιας αριστεράς που δε θα διστάσει να αναλάβει κυβερνητικές ευθύνες και να στηρίξει, αλλά και να στηριχτεί, από τα πλατιά κοινωνικά στρώματα που υποφέρουν και που την έχουν ανάγκη. Οψόμεθα...

Η αφορμή γι’αυτό το κειμενάκι ήταν η επέτειος των «δεκεμβριανών» του 2008, που τρόμαξαν πολλούς με τη βιαιότητά τους, που έδωσαν σε άλλους την αίσθηση ότι κάτι θετικό κινείται μέσα στο πλήθος των αστικών κέντρων και που το δίχως άλλο προϊδέασαν για τα επερχόμενα δεινά. Αν η βία είναι η «μαμή της ιστορίας», τότε η φιγούρα του εξεγερμένου ανθρώπου που κατεβαίνει στο δρόμο, του street fighting man, είναι το κοινωνικό υποκείμενο που, ακόμα και αν δεν προτείνει τη λύση, σίγουρα αναδεικνύει επιτακτικά την ανάγκη για μια κοινωνία αλληλεγγύης, που να νιάζεται για το ευ ζην των μελών της. Να ακούσουμε τώρα το τραγουδάκι...

http://www.youtube.com/watch?v=8wKEzHXVPE4

Γιώργος Αιμ. Σκιάνης