Νησίδες μνήμης

Τετάρτη νωρίς το πρωί, πήρα το μηχανάκι και πήγα στη Ραφήνα για να πάρω το φέρι μποτ με προορισμό Άνδρο, Τήνο, Μύκονο. Συνέδριο τηλεπισκόπησης γαρ. Είχα να κάνω αυτή τη διαδρομή κάπου 25 χρόνια και είδα αυτή τη συνάντηση Ευρωπαίων γεωεπιστημόνων σαν μια ευκαιρία να ξαναδώ τα παλιά λημέρια.

Μαζί μ’εμένα επιβιβάστηκε στο καράβι και ένα πολυπληθές γκρουπ Κινέζων τουριστών. Από λοιπούς Ευρωπαίους τουρίστες δεν είχε και πολλούς. Είναι βέβαια ακόμα Μάιος, ωστόσο η έντονη κινέζικη παρουσία λέει πολλά για τις πρόσφατες αλλαγές στο οικονομικό και γεωπολιτικό σκηνικό.

«Θάλασσα μνήμη» λέει ένα τραγούδι της Μίλβα, που μελοποίησε ο Μικρούτσικος. Και οι πρώτες μνήμες ανασύρθηκαν στο λιμάνι του Γάβριου που ήταν ο πρώτος σταθμός. Μπατσί, καλοκαίρι του 1987. Οι δυο Γερμανίδες τουρίστριες που βρέθηκαν να κάνουν παρέα με τρία κάπως αδέξια μπακούρια, τα οποία είτε δε μπόρεσαν  είτε δε θέλησαν να λειτουργήσουν ως τυπικά greek kamakia. Και το ξεδίπλωμα χαρακτήρων και καταστάσεων, που έβγαζε γέλιο αλλά και κάποια μελαγχολία για την πορεία που πήραν τα πράγματα. Εν πάση περιπτώσει, αν κατάλαβα καλά από μια τυχαία περιήγηση στο διαδίκτυο, η μια από τις δυο κυρίες έχει εξελιχθεί σε δαιμόνια επιχειρηματία. Όσο για εμάς, ας τα να πάνε...

Δεύτερος σταθμός, Τήνος. Δεν έχω να θυμηθώ και πολλά από εκεί, παρά μόνο ένα ταξίδι που έκανα 19 χρονών πιτσιρικάς μαζί με ένα φίλο από το σχολείο. Ήταν η φάση του περάσματος από το σχολείο στο πανεπιστήμιο, ή αλλιώς από την εφηβεία στη νεότητα, εκεί που διαχωρίζονται οι δρόμοι και ατονούν παλιές φιλίες. Κάποιες πάντως από τις φιλίες αντέχουν στο χρόνο και αυτό είναι το παρήγορο.

Τελικός προορισμός, Μύκονος. Βγαίνω από το καράβι μαζί με τους Κινέζους, κατευθύνομαι προς την πόλη και παρκάρω το μηχανάκι κάπου στο παλιό λιμάνι. Έχω ήδη κλείσει από την Αθήνα ένα φτηνό δωμάτιο, 30 ευρώ τη βραδιά. Από ξενοδοχείο μπορεί κανείς να βολευτεί με λογικές τιμές, όμως τα εστιατόρια στην παραλία δαγκώνουν, παρότι έχει λίγο κόσμο και οι μαγαζάτορες κυνηγούν τους περαστικούς με το τουφέκι. Κάποια στιγμή συναντώ έναν παλιό μου φοιτητή, που είναι Μυκονιάτης και που μου είπε ότι βρήκε δουλειά σε μαγαζί για την τουριστική περίοδο. Για το χειμώνα δεν υπάρχει καμια τέτοια προοπτική. Παλιά, απ’όσο θυμάμαι, κάτι γινόταν...

Επτά η ώρα το απόγευμα κατευθύνομαι προς την Ελιά και στο ξενοδοχείο που γίνεται το συνέδριο. Λίγο μετά πίνω ένα κρασί στην πισίνα, μαζί με Έλληνες συναδέλφους. Είμαστε στη φάση που μια γενιά εξηντάρηδων έχει ήδη συνταξιοδοτηθεί ή είναι έτοιμοι για αποχώρηση και εμφανίζονται δυναμικά στο προσκήνιο οι σαραντάρηδες, με τους οποίους θέλω δε θέλω θα συμπορευτώ στα επόμενα δεκαπέντε χρόνια της καριέρας μου. Και μαζί με αυτούς οι νέοι μεταπτυχιακοί φοιτητές, που κάνουν τα πρώτα τους βήματα, όπως έκανα εγώ πριν από 25 χρόνια, όταν πάσχιζα ψηλαφώντας να διαμορφώσω το δικό μου ερευνητικό προφίλ.  

Πέμπτη πρωί ήταν η σειρά μου να παρουσιάσω την εργασία μου, σαν τη μύγα μέσα στο γάλα όπως συνήθως. Η μαθηματικοποιημένη προσέγγιση, η βασισμένη πάνω στη θεωρία πιθανοτήτων και στη γεωστατιστική, απέναντι στην εφαρμοσμένη αντίληψη αξιοποίησης της τεχνολογίας για παραγωγή έγχρωμων εικόνων, γραφημάτων και γεωλογικών χαρτών. Δεν είναι εύκολη η επικοινωνία μεταξύ αυτών που δουλεύουν στη μια ή στην άλλη κατεύθυνση. Και στο παρελθόν, ουκ ολίγες φορές είχα να αντιμετωπίσω προβλήματα αποδοχής, αν και τα τελευταία χρόνια τα πράγματα είναι καλύτερα για μένα.

Πέμπτη βράδυ έκανα τη βραδινή μου έξοδο, αναζητώντας το Scandinavian και το πάλαι ποτέ μαγαζί του Μπίλη. Μετά από κάποια περιπλάνηση, έφτασα στον προορισμό μου. Το μαγαζί είναι πάντα ενεργό και πουλάει κοσμήματα, όπως έκανε και ο φίλος μας. Λείπει μόνο ο καθρέφτης έξω από την πόρτα, όπου χάζευε τον εαυτό του ο Πέτρος ο πελεκάνος. Στον Πιέρο δεν πήγα. Απ’ότι άκουσα δε γνωρίζει πια τις πιένες των προηγούμενων δεκαετιών.

Η Μύκονος του καλοκαιριού του’87 με απωθούσε κάπως. Έτσι που έβλεπα τους τουρίστες με την εξεζητημένη εμφάνιση και την κάπως εκκεντρική συμπεριφορά, μου έδιναν την εντύπωση ότι θέλουν να εμφανίζονται μια πιθαμή παραπάνω από αυτό που ήταν ο εαυτός τους. Δεν ξέρω αν έχουμε να κάνουμε με το τέλος μιας άλλης εποχής ή με τη συγκυρία της αρχής της τουριστικής περιόδου, όμως ο κόσμος που είδα τώρα στο δρόμο μου φαινόταν πιο μετρημένος και το όλο περιβάλλον πιο ανθρώπινο.

Παρασκευή μεσημέρι πήρα το καράβι για Ραφήνα. Τέλος ταξιδιού στο γεωγραφικό χώρο και στον ιστορικό χρόνο...

Γιώργος Αιμ.Σκιάνης