Συγκλονίζει ο θάνατος του Θόδωρου Αγγελόπουλου. Δεν είναι τόσο το ότι πέθανε στα 77 του χρόνια, αν και μέχρις εδώ φαινόταν ( και ήταν ) απόλυτα ενεργός και δημιουργικός… Είναι ο τρόπος που πεθαίνει κανείς… Η στιγμή… Και ο τόπος.
Πέθανε καθώς γύριζε την τελευταία του ταινία σε ένα σκοτεινό δρόμο της Δραπετσώνας, χτυπημένος άσχημα από ένα διερχόμενο μηχανάκι… Εύστοχα έγραψε ο Γιώργος ότι «πέθανε στις επάλξεις» σαν καλός στρατιώτης της τέχνης, υπηρετώντας την με τη συνέπεια και την αυστηρότητα ενός ταλιμπάν.
Θυμάμαι τον Αγγελόπουλο σε μια πρόσφατη (ίσως τελευταία του) συνέντευξη. Είχε πει «φοβάμαι» γι αυτό που έρχεται… Είχε περιγράψει τον εαυτό του ως έναν «εν συγχύσει αριστερό» και είχε εκφράσει την απογοήτευσή του για «την κομματικοποίηση της Αριστεράς»…
«Χρειάζεται μια άλλου είδους παρέμβαση στην κοινωνία» είχε πει και εννοούσε φυσικά κάτι βαθύτερο από την πολιτική.
Παρότι ευρωπαίος, δυτικόστροφος, αγνόησε μέχρι το τέλος την χολιγουντιανή διάσταση της εμπορικότητας στην τέχνη που υπηρετούσε. Στη συνέντευξη τον είχαν ρωτήσει αν μετά από τόσα χρόνια, θα άλλαζε κάτι στις ταινίες του σήμερα. Είχε χαμογελάσει και είχε πει: «Ναι, θα πρόσθετα π.χ. στο Θίασο κανα δυο ώρες ακόμα…» Ο χρόνος λάμβανε μια άλλη διάσταση μέσα του. Τι κι αν βαριέται πλέον ο μέσος σύγχρονος θεατής τις μακρόσυρτες ταινίες; Εκείνος έτσι εννοούσε τον κινηματογράφο.
Θυμάμαι του Κυνηγούς… Ο κινηματογράφος γεμάτος ασφυκτικά. Πιο πολλοί οι όρθιοι από τους καθισμένους. Είδα την ταινία στριμωγμένος ανάμεσα σε άλλα κορμιά, σαν σε διαδήλωση. Όταν βγήκαμε μετά από τόση εξάντληση οι πιο πολλοί είχαμε μια απορία στην έκφραση. Δεν είχα καταλάβει και πολλά, ήμουν 17 χρονών, στα επαναστατικά μου ντουζένια… ίσως να έφταιγε αυτό, σήμερα πια βλέπω με άλλο μάτι μια ταινία.
Μετά είδαμε τον Μεγαλέξανδρο. Πάντα στις (τουλάχιστον παλιότερες) ταινίες του Αγγελόπουλου σε κάποιο από εκείνα τα υπέροχα και άψογα μακρόσυρτα πλάνα του ακούγεται το «μωρή κοντούλα λεμονιά»… Από την Αναπαράσταση ακόμα… Ένας τόσο ήρεμος, τόσο παραπονιάρικος και τόσο γλυκός ταυτόχρονα σκοπός…
Αυτός ο σκοπός μου έρχεται κάθε φορά που φέρνω στο μυαλό μου τον Θόδωρο Αγγελόπουλο…
Κ.Λ.
Εγγραφή σε:
Σχόλια ανάρτησης (Atom)
2 σχόλια:
Ήθελα να γράψω πολλά για το θεόδωρο Αγγελοόπουλο. Τον άνθρωπο που έβαλε τη σφραγίδα του στον ελληνικό κινηματογράφο της Μεταπολίτευσης. Τον άνθρωπο που, μαζί με τον Κώστα Γαβρά και, δευτερευόντως, το Μιχάλη Κακογιάννη έκαναν γνωστό διεθνώς τον ελληνικό κινηματογράφο. Κι άνοιξαν δρόμους στους νεότερους έλληνες κινηματογραφιστές.
Οι ταινίες του, όσες είδα τουλάχιστον, μου άρεσαν πολύ. Τα αργά του πλάνα, η επιμονή του στη λεπτομέρεια, που άλλους τους κούραζαν, εμένα με μάγευαν.
Τι να πρωτοθυμηθώ; Την ποιητική ηθογραφία της ΑΝΑΠΑΡΆΣΤΑΣΗΣ; Την αλληγορία των ΗΜΕΡΩΝ ΤΟΥ '36, τις περιπλανήσεις στη σύγχρονη ελληνική Ιστορία του ΘΙΑΣΟΥ και των ΚΥΝΗΓΩΝ; Τον ποιητικό προβληματισμό για τις αυταρχικές και ολοκληρωτικές εκτροπές των επαναστατικών οραμάτων στο ΜΕΓΑΛΕΞΑΝΔΡΟ; Τις περιπλανήσεις των ηρώων του σε αναζήτηση μιας ταυτότητας στο ΒΛΕΜΜΑ ΤΟΥ ΟΔΥΣΕΑ και στη ΣΚΟΝΗ ΤΟΥ ΧΡΟΝΟΥ; Ή τον απολογισμό ζωής του πρωταγωνιστή στην ΑΙΩΝΙΟΤΗΤΑ ΚΑΙ ΜΙΑ ΜΕΡΑ;
Πολλά θα μπορούσα να γράψω για το Θεόδωρο Αγγελόπουλο. Αρκούμαι όμως σε ένα μεγάλο ΕΥΧΑΡΙΣΤΩ για τον ποιοτικό κινηματογράφο που μας πρόσφερε εδώ και 40 χρόνια.
Γιάννης Χρυσοβέργης
καλυτερα μην γραψεις τιποτα
Δημοσίευση σχολίου