ΑΥΤΗ Η ΕΥΡΩΠΗ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΔΙΚΗ ΜΑΣ

Οι πολιτικοί εκπρόσωποι του τραπεζικού κεφαλαίου επέβαλαν τη βούλησή τους στη Σύνοδο Κορυφής της 8ης και 9ης Δεκεμβρίου 2011. 

Η Ευρωπαϊκή Ένωση των 27 κοινοβουλευτικών δημοκρατιών μετατράπηκε, με συνοπτικές διαδικασίες, σε μια μονολιθική δικτατορία των αγορών και της γραφειοκρατίας των Βρυξελλών. 

Το αν η μεταλλαγμένη αυτή ΕΕ θα επιβιώσει ή όχι είναι το τελευταίο πράγμα που πρέπει να μας απασχολεί. Επείγει να ονειρευτούμε μια Ευρώπη της Δημοκρατίας και της κοινωνικής αλληλεγγύης. Και να τη χτίσουμε.

 Όσα είχαν επιδιώξει οι Ταλιμπάν του οικονομικού φιλελευθερισμού και απέτυχαν, με το έκτρωμα που ψευδεπίγραφα είχαν παρουσιάσει το 2004 ως «Ευρωπαϊκό Σύνταγμα», τα πέτυχαν, μέσα σε λίγες μόνο ώρες, στην τελευταία Σύνοδο Κορυφής με αιχμή του δόρατός τους του Ευρωπαϊκό Λαϊκό Κόμμα.

Στη νέα Ευρωπαϊκή Ένωση, στην οποία σύντομα δε θα ανήκει το Ηνωμένο Βασίλειο - και πόσοι άλλοι άραγε; - λόγω του μείγματος επαρχιωτισμού και ακόμα μεγαλύτερου φιλελεύθερου ταλιμπανισμού που χαρακτηρίζει το βρετανικό Συντηρητικό Κόμμα, η χάραξη της οικονομικής πολιτικής έχει αφαιρεθεί από όλα τα νομιμοποιημένα με τη λαϊκή βούληση θεσμικά όργανα: τα εθνικά κοινοβούλια και το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

Σε όλα τα Κράτη-μέλη επιβλήθηκε η υποχρέωση συνταγματικής θέσπισης πλεονασματικών προϋπολογισμών, πράγμα που εκ των πραγμάτων σημαίνει την εκμηδένηση κάθε κοινωνικής πολιτικής, την απαγόρευση δημοσίων επενδύσεων, ακόμα και σε άκρως απαραίτητες υποδομές, την υποβάθμιση όλων των υπηρεσιών που το Κράτος υποχρεούται να παρέχει στους πολίτες.

Το αν οι προϋπολογισμοί των Κρατών-μελών συνάδουν με αυτή την επιταγή, η οποία αποκτά χαρακτήρα «μη αναθεωρίσιμου άρθρου του Συντάγματος» στα 26 Κράτη-μέλη, δεν θα το αποφασίζει το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο, αλλά η ΕυρωπαΪκή Επιτροπή και το ΕυρωπαΪκό Δικαστήριο.

 Το ότι αυτή η οικονομική πολιτική  θα οδηγήσει σε ανεξέλεγκτες χρεοκοπίες Κρατών-μελών μπορεί να το κατανοήσει ακόμα κι ένα μικρό παιδί, όμως αυτό είναι το ελάχιστο. Το ουσιώδες είναι ότι είμαστε αντιμέτωποι με τη μεγαλύτερη πολιτειακή ανατροπή από την εποχή της κατάργησης της απόλυτης μοναρχίας στην Ευρώπη, στα μέσα του 19ου αιώνα. Έκτοτε, με εξαίρεση τις περιόδους των δικτατοριών του 20ου αιώνα, τηρείται ευλαβικά η διάκριση των τριών εξουσιών, της νομοθετικής, της εκτελεστικής και της δικαστικής. 

Στο πλαίσιο αυτής της διάκρισης η εκπόνηση της οικονομικής πολιτικής ήταν παντού αποκλειστική αρμοδιότητα της νομοθετικής εξουσίας, που ενσάρκωναν τα εθνικά κοινοβούλια. Η αφαίρεση από αυτά της εν λόγω αρμοδιότητας, θα μπορούσε - και όφειλε - να είναι αποδεκτή μόνο εφ' όσον ανατίθονταν σε ένα άλλο, ευρύτερο, νομοθετικό σώμα, εκλεγμένο με καθολική ψηφοφορία, εν προκειμένοις το Ευρωπαϊκό Κοινοβούλιο.

Το ολοκληρωτικό έκτρωμα που θεσπίστηκε στις 8 και 9 Δεκεμβρίου 2011, προβλέπει οι εθνικοί προύπολογισμοί να τίθενται στις προκρούστιες κλίνες μιας ανεξέλεγκτης εκτελεστικής εξουσίας, της Ευρωπαϊκής Επιτροπής και μιας εξ ίσου ανεξέλεγκτης Δικαστικής εξουσίας.

Απέναντι σε αυτό το πρωτοφανές πραξικόπημα και με δεδομένο ότι η Ευρωπαϊκή Σοσιαλδημοκρατία - με εξαίρεση τους Γερμανούς, οι οποίοι όμως πρέπει να αποδείξουν αυτά που λένε και όταν θα γίνουν κυβέρνηση, και μέρος των Γάλλλων, αλλά όχι και του υποψηφίου τους για την Προεδρία - έχει εκουσίως επιλέξει το ρόλο του γελωτοποιού στο τραπέζι των  νέων πριγκίπων, εναπόκειται σε δυο μειοψηφικές πολιτικές δυνάμεις, την Ευρωπαϊκή Αριστερά και τους Πράσινους, να αναλάβουν το βάρος της αντίστασης και της συγκρότησης ενός χειροπιαστού οράματος για μια νέα, Δημοκρατική και Αλληλέγγυα Ευρώπη. 

Και οι μεν και οι δε όμως, καλούνται να αναλάβουν το τον ηράκλειο αυτό άθλο με σοβαρότατες ιδεολογικές και πολιτικές ελλείψεις.

Η μεν Ευρωπαϊκή Αριστερά, μολονότι διαθέτει την κουλτούρα της προσπάθειας συντονισμού των κοινωνικών αντιστάσεων, παραμένει εγκλωβισμένη σε μια εθνική προσέγγιση των προβλημάτων κι αδυνατεί να εκπονήσει μια κοινή ευρωπαϊκή στρατηγική των κομμάτων - μελών της. Αποτέλεσμα είναι η έκθεσή της σε εθνοκεντρικές προσλήψεις της πολιτικής, που την οδηγούν συχνά σε παρά φύσιν εναγκαλισμούς με ακραία στοιχεία εθνικών ιδεολογιών (βλ. την αμφιθυμία του ΣΥΡΙΖΑ έναντι των δυνάμεων του λεγόμενου «ριζοσπαστικού πατριωτισμού» ή την ακραία αντίθεση του γερμανικού Κόμματος της Αριστεράς στην προσέγγιση της Τουρκίας με την Ευρωπαϊκή Ένωση).

Οι Ευρωπαίοι Πράσινοι από τη άλλη, μολονότι είναι το μόνο κόμμα με σαφή ευρωπαϊκή στρατηγική και μολονότι τάσσονται σαφώς υπέρ μιας Ευρώπης με τα χαρακτηριστικά που περιγράψαμε, αδυνατούν να σκεφτούν με λογικές ρήξης, απαραίτητες πλέον για την προστασία του Δημοκρατικού κεκτημένου. Επιπροσθέτως, τους είναι εξαιρετικά δύσκολο, με εξαίρεση τα Πράσινα κόμματα της Νότιας Ευρώπης, να συζητήσουν με την Αριστερά.

Με δεδομένες τις σοβαρότατες εγγενείς αδυναμίες Ευρωπαϊκής Αριστεράς και Ευρωπαίων Πράσινων, αλλά και την πλήρη αυτοαπαξίωση της Σοσιαλδημοκρατίας και την απόλυτη περιθωριοποίηση των οπαδών του Δημοκρατικού κεκτημένου στους πολιτικούς χώρους του φιλελευθερισμού και του Ευρωπαϊκού Λαϊκού Κόμματος, το μέλον της Ευρωπαϊκής Ένωσης που γνωρίσαμε στις διάφορες μορφές της τα τελευταία πενήντα πέντε χρόνια είναι ζοφερό. Και μαζί και των Κρατών-μελών που την απαρτίζουν. 

Όμως είμαστε υποχρεωμένοι να ελπίζουμε. Όχι σε θαύματα, αλλά σε ένα πανευρωπαϊκό κίνημα πολιτών για μια Δημοκρατική και Αλληλέγγυα Ευρώπη. Και να εργαστούμε γι αυτό. Ακόμα κι αν η προσπάθεια φαίνεται μάταιη.

Γιάννης Χρυσοβέργης