Σάββατο 17 Μαρτίου 2012

Παράδειγμα προς αποφυγήν


Άντρο παρανόμων ενεργειών έχει χαρακτηριστεί το ελληνικό πανεπιστήμιο, από διάφορα δημόσια πρόσωπα και με διάφορες διατυπώσεις. Γι’αυτό άλλωστε και η μέχρι πρότινος υπουργός παιδείας επέμεινε στην κατάργηση του ασύλου, στα πλαίσια μιας ακόμα εκπαιδευτικής μεταρρύθμισης, που απ’όσο κατάλαβα πάει τώρα να τροποποιηθεί πριν καλά καλά να εφαρμοστεί. Εδώ που τα λέμε, τα ήθη στο ελληνικό πανεπιστήμιο απέχουν παρασάγγας από τα πανεπιστήμια εκείνα που για τους ιθύνοντες αποτελούν παράδειγμα προς μίμηση. Για του λόγου το αληθές, δείτε το παρακάτω κείμενο που διάβασα στο athens.indymedia
Το πανεπιστήμιο του Κέιμπριτζ απέβαλε φοιτητή μέχρι το τέλος το 2014 εξαιτίας της συμμετοχής του σε μια διαμαρτυρία τον προηγούμενο Νοέμβριο κατά τη διάρκεια ομιλίας του Ντέιβιντ Γουίλετ, υπουργoύ Πανεπιστημίων και Επιστημών. Σε μια ακροαματική διαδικασία που διήρκεσε έξι ώρες το πειθαρχικό όργανό του πανεπιστημίου αποφάσισε ότι εξαιτίας της συμμετοχής του στην ειρηνική διακοπή του λόγου του Γούιλετ “ο φοιτητής απαγορεύεται να έρθει στο απνεπιστήμιο μέχρι τον Οκτώβριο του 2014 και δεν θα του επιτρέπεται η χρήση των εγκαταστάσεών του". Ο φοιτητής μπορεί επίσης να ασκήσεις έφεση τις επόμενες 28 μέρες.
Ο φοιτητής διέκοψε τον λόγου του Γουίλετ διαβάζοντας ένα ποίημα στο οποίο ασκούσε κριτική στον υπουργό για την απόφαση του να επιβάλει φόρους ύψους 9000 δολλαρίων καθώς και για την Λευκή Βίβλο για την Εκπαίδευση. Και κατηγόρησε τον υπουργό ως έναν άνθρωπο που "πιστέυει στις αγορές και στη δύναμη του ανταγωνισμού".
Ως απάντηση στην ποινή που επιβλήθηκε στο νεαρό  φοιτητή, πάνω από 60 συμφοιτητές του υπέγραψεν επιστολή στην οποία παραδέχονται την συμμετοχή τους στην διαμαρτυρία και ζητούν να χρεωθούν την ίδια κατηγορία. Στην επιστολή οι υπογράφοντες αντιδρούν στο γεγονός ότι μόνο σε ένα άτομο έχει ασκηθεί ποινική δίωξη για εκείνη την διαμαρτυρία, χαρακτηρίζουν τις κατηγορίες ως “αυθαίρετες και λανθασμένες” επισημαίνοντας παράλληλα ότι η διαμαρτυρία ήταν μια συλλογική πράξη και ότι "όλοι εμείς που υπογράφουμε είμαστε εμπλεκόμενοι σε αυτή-άμεσα ή έμμεσα, ενεργά η σε έναν υποστηρηκτικό ρόλο".
Για το γεγονός αυτό ο Rees Arnott Davies, φοιτητής στο Corpus Christi College, δήλωσε ότι «αυτό είναι εντελώς δυσανάλογο. Δυόμιση χρόνια για μια απολύτως νόμιμη και ειρηνική διαμαρτυρία συνιστά μια απόλυτη παρωδία και με κάνει να ντρέπομαι που σπουδάζω σε αυτό το πανεπιστήμιο. Η αντίληψη ότι η ελευθερία του λόγου προστατεύεται με την αποσιώπηση της διαμαρτυρίας είναι το άκρον άωτον της υποκρισίας».
To Κέμπριτζ είναι το πανεπιστήμιο όπου σπούδασε και δίδαξε ο Ισαάκ Νιούτον, την έδρα του οποίου τώρα κατέχει ο Στέφεν Χώκινγκ. Στα εργαστήρια αυτού του ιδρύματος, πριν από εξήντα περίπου χρόνια, οι Γουώτσον και Κρικ ανακάλυψαν τη δομή του DNA. Οι προσωπικότητες που πέρασαν και το ερευνητικό έργο που παρήγαγαν έδωσαν στο πανεπιστήμιο αυτό την παγκόσμια φήμη που απολαμβάνει. Από την άλλη πλευρά όμως, το Κέμπριτζ δεν παύει να αποτελεί προπύργιο των κοινωνικών ελίτ που διασφαλίζουν τα συμφέροντά τους μέσω της πρόσβασής τους στην κυβέρνηση και στα ανώτατα κλιμάκια του κρατικού μηχανισμού. Τον εκάστοτε υπουργό τον βλέπουν ως τον άνθρωπό τους που πρέπει να προστατέψουν και να στηρίξουν (έναντι ανταλλαγμάτων φυσικά). Και στο πλαίσιο αυτό μπορεί να ερμηνευτεί η ποινή που αποδόθηκε στο φοιτητή ο οποίος, εξαιτίας της προσπάθειάς του να αρθρώσει έναν αιρετικό λόγο, αντιμετωπίζει τώρα προβλήματα στην επαγγελματική του καριέρα.
Στο ελληνικό πανεπιστήμιο έχει συχνά καταλογιστεί ανεκτικότητα απέναντι σε βιαιότητες, βανδαλισμούς και λεηλασίες που έχουν διαπραχθεί μέσα στους χώρους του. Πολλοί όμως (μεταξύ των οποίων κι’εγώ) εντοπίζουν σε αυτόν το θεσμό και μια υγιή παράδοση ενεργού συμμετοχής και εμπλοκής του στα κορυφαία πολιτικά γεγονότα που σημάδεψαν τη νεοελληνική ιστορία. Συχνά (αν και όχι πάντα) συμπορευόμενο με τις ριζοσπαστικές δυνάμεις που επιχείρησαν να αλλάξουν την εκάστοτε κατεστημένη πραγματικότητα. Αυτό το χαρακτηριστικό της συμμετοχής στα κοινωνικά και πολιτικά τεκταινόμενα, νομίζω πως θα πρέπει να διατηρηθεί, αποφεύγοντας -όσο αυτό είναι δυνατό στους ταραγμένους καιρούς που ζούμε- τη διολίσθηση στην αλόγιστη βία και στις καταστροφές. Και δε χρειάζεται να μιμηθούμε, σε αυτό το σημείο, τα όργανα διοίκησης του Κέμπριτζ. Αυτοί τη δουλειά τους κι’εμείς τη δική μας...

Γιώργος Αιμ. Σκιάνης

1 σχόλιο:

Άτακτος Λόγος είπε...

Γιώργο σε ό,τι αφορά στην αντι-μεταρρύθμιση της Διαμαντοπούλου ήταν από την αρχή σαφές ότι είχε δυο στόχους:
- Ο πρώτος να απεμπλέξει πλήρως το Κράτος από τη χρηματοδότηση της πανεπιστημιακής έρευνας και διδασκαλίας.
- Ο δεύτερος, με πρόσχημα την πραγματική ύπαρξη φαινομένων νεποτισμού και αδιαφανούς διαχείρισης οικονομικών πόρων - ιδίως σε περιφερειακά πανεπιστήμια, ιατρικές και θεολογικές σχολές, χωρίς όμως να περιορίζονται σε αυτές - επιδιώκει να επαναφέρει την παντοδυναμία των τακτικών καθηγητών στο Πανεπιστήμιο, της προ του 1262/82 νόμου εποχής.
Άμεση συνέπεια του πρώτου στόχου θα είναι η μεσοπρόθεσμη εισαγωγή διδάκτρων στην τριτοβάθμια εκπαίδευση και ο καθορισμός του ερευνητικού περιεχομένου του κάθε πανεπιστημίου βάσει των προτεραιοτήτων των ιδιωτών χρηματοδοτών. Κάτι που συμβαίνει σε όλα ανεξαιρέτως τα αγγλοσαξωνικά πανεπιστήμια, που αποτελούν το πρότυπο της κυρίας Διαμαντοπούλου (η οποία όχι μόνο στέλνει το γιόκα της σε ιδιωτικό σχολείο, αλλά τον έχει εγγράψει στο πρόγραμμα του International Bacalaureat, που προετοιμάζει τους μαθητές για τα αγγλοσαξωνικά πανεπιστήμια. Μάλιστα οι μαθητές του δεν έχουν καν το δικαίωμα συμμετοχής στις Πανελλήνιες).
Άμεση συνέπεια του δεύτερου στόχου θα είναι η απονομή διδακτορικών με αντάλλαγμα να σβήνεις τον πίνακα του καθηγητή για τέσσερα χρόνια και η εκλογή πανεπιστημιακών δασκάλων με κύριο προσόν τη συγγενική τους σχέση, εξ αίματος ή εξ αγχιστείας, με τον καθηγητή.
Ούτε ο νεποτισμός θα μειωθεί ούτε η αδιαφάνεια της οικονομικής διαχείρισης. Απλώς θα περιοριστεί ο αριθμός αυτών που θα έχουν το δικαίωμα να προωθούν τους συγγενείς τους και να διασπαθίζουν τα χρήματα του Πανεπιστημίου.
Σε αυτό το πλαίσιο αντιτίθεται ένα Πανεπιστήμιο ανοιχτό στην κοινωνία. Το μείζον πρόβλημα είναι ότι αυτοί ακριβώς που ευαγελίζονται ένα τέτοιο Πανεπιστήμιο, το αναιρούν στην πράξη υποκαθιστώντας τις ανοιχτες δημοκρατικές διαδικασίες με ομάδες κρούσης, τον ανοιχτό δημοκρατικό διάλογο με κραυγές και ουρλιαχτά, τη συμμετοχή των φοιτητών στη λήψη των αποφάσεων σε μια απονευρωμένη συντεχνιακή αντιπολίτευση, με έντονες υπόνοιες συνδιαλλαγής.

Γιάννης Χρυσοβέργης