Χωρίς καμιά αμφιβολία η ελληνική γλώσσα είναι η πλουσιότερη απ’ όσες έχουν αναφανεί μέχρι σήμερα στην οικουμένη. Ο δε πλούτος της έγκειται ιδιαίτερα στο πλήθος λέξεων που νοηματοδοτούν αφηρημένες έννοιες.
Είναι όμως απορίας άξιο, γιατί, όταν δημιουργήθηκε το νεοελληνικό μας κράτος, επιλέξαμε ακριβώς αυτή την αρχέγονη και καθ’ όλα φορτισμένη λέξη, για να σηματοδοτήσουμε την έννοια μιας οργανωμένης και αυτεξούσιας κοινωνίας.
Η λέξη «κράτος» σημαίνει την ισχύ, τη δύναμη. Θα πρόσθετα δε, την ωμή δύναμη.
Σε όλα τα άλλα έθνη, που δημιούργησαν κράτος, κατά την πρώιμη ακμή του νεωτερισμού, χρησιμοποιήθηκαν άλλες, ηπιότερες – λέξεις – όροι για να νοηματοδοτήσουν την οργανωμένη πολιτική οντότητα μιας συντεταγμένης πολιτείας.
Βασικότερος όλων ο όρος “state”, που στην ελληνική απόδοση σημαίνει «κατάσταση».
Φανταστείτε λοιπόν σήμερα να λέγαμε: “United Forces of America”…
Κατά τη γνώμη μου αυτό –συν τοις άλλοις – αποκαλύπτει και την διαφορετική αντίληψη των νεοελλήνων για το τι ακριβώς σημαίνει «κράτος» (με την έννοια που σήμερα του αποδίδουμε)…
Μια ωμή δύναμη, τίποτε άλλο…
Και η δύναμη είναι εξ ορισμού ο εχθρός του αδύνατου…
(Μα την πίστη μου, μόνο μια προβοκατόρικη διάνοια θα μπορούσε να γεννήσει ένα τόσο πρόδηλα αντεξουσιαστικό όρο, για να σηματοδοτήσει μια βαθύτατα εξουσιαστική έννοια …)
Κ.Λ.
Εγγραφή σε:
Σχόλια ανάρτησης (Atom)
2 σχόλια:
Εγώ Κώστα δε συμμερίζομαι τη βεβαιότητά σου για το ότι η ελληνική γλώσσα είναι η πλουσιότερη όσων έχουν αναφανεί μέχρι σήμερα. Και πολύ φοβούμαι ότι πρόκειται για κάτι που δε θα μπορέσουμε να το επαληθεύσουμε ποτέ.
Προσυπογράφω όμως το συλλογισμό σου για το καθόλου τυχαίο της λέξης που επιλέξαμε για να προσδιορίσουμε την ελεύθερη και αυτεξούσια Πολιτεία μας.
Κι ο συλλογισμός αυτός έχει μια πολύ σαφή ιστορική εξήγηση. Στον ελλαδικό χώρο, αλλά και στην Εγγύς Ανατολή, όπου μέχρι το 15ο αιώνα δραστηριοποιούνταν ελληνόφωνοι πληθυσμοί - η εξάπλωση των ελληνόφωνων κοινοτήτων στην Κεντρική και Δυτική Ευρώπη αρχίζει από το 17ο αιώνα - υπάρχει παράδοση πολλών αιώνων - εικοσιδύο αιώνες στον ελλαδικό χώρο εικοσιεπτά με εικοσιοκτώ στην Εγγύς Ανατολή - μιας ισχυρής κεντρικής εξουσίας, έργο της οποίας είναι η διασφάλιση της ζωής και της περιουσίας των υπηκόων της με αντάλαλγμα την τυφλή υπακοή τους σε αυτή.
Οι περίοδοι που τέτοια εξουσία δεν υπάρχει είτε είναι περίοδοι κατά την οποία μια Αυτοκρατορία διαδέχεται μια άλλη ως επικυρίαρχος της περιοχής, είτε είναι περίοδοι εισβολών - του Ταμερλάνου από την Ανατολή, των Σταυροφόρων από τη Δύση. Σε κάθε περίπτωση οι περίοδοι αυτοί έχουν καταγραφεί στο συλλογικό ασυνείδητο ως περίοδοι απίστευτης δυστυχίας. Εξ ου και η ανάγκη του μέσου Έλληνα να «έχει ένα βασιλιά για να τον θαμπώνει, με λειρί στο κούτελο, με φωνή τρομπόνι». Γι αυτό και όταν καταργήσαμε την κληρονομική μοναρχία, την αντικαταστήσαμε με εκλεγόμενες.
Γι αυτό και επιλέξαμε τη λέξη «Κράτος» για να προσδιορίσουμε την κοινωνία μας.
Όλα τ' άλλα είναι μπούρδες σαν το στρατιωτικό εμβατήριο «του Έλληνος ο τράχηλος ζυγόν δεν υπομένει» ή το αμίμητο «ο Στρατός μας που πήγε στην Κορέα, να διδάξει ψηλά ιδανικά, τους κίτρινους έπνιξε στο αίμα, να τους δείξει τι θαπει λευτεριά»
Γιάννης Χρυσοβέργης
Υ.Γ. Δε νομίζω ότι κατάλαβα το νόημα της ακροτελεύτιας φράσης σου. Μπορείς να γίνεις πιο σαφής;
Γιάννη:
Πιστεύω ότι η ελληνική γλώσσα είναι όντως η πλουσιότερη του κόσμου, δεν το λέω εγώ, ούτε και είναι κάποια εθνικιστική φενάκη... Το λένε όλοι οι σοβαροί γλωσσολόγοι του κόσμου, εξ άλλου, η κ. Μακ Ντόναλτς, που ψηφιοποιεί εδώ και χρόνια την ελληνική γλώσσα, έχει μέχρι πρόσφατα αποθησαυρίσει μερικές δεκάδες εκατομμυρίων λεκτικούς τύπους, τη στιγμή που όλες οι δυτικές γλώσσες, δεν αποθησαυρίζουν η καθεμιά 400 - 500.000 λεκτικούς τύπους.
Άλλο το ζήτημα τώρα ότι εμείς έχουμε την... τιμή να εμφανιζόμαστε ως οι... ιδιοκτήτες αυτής της γλώσσας, που φυσικά ανήκει στον παγκόσμιο πολιτισμό.
Τώρα, ως προς την τελευταία φράση:
Το κράτος παράγει εκ των πραγμάτων εξουσία. Κανένας λαός όμως δεν αποκάλεσε το... κράτος "κράτος" δηλαδή δύναμη, ισχύ. Το αποκαλούν "πολιτεία" ή "κατάσταση", εκλαμβάνοντας ως πιο σημαντικό στοιχείο του περιεχομένου του το θετικό της συγκρότησης και της ομαδικής λειτουργίας και όχι το απότοκο, που είναι η κυριαρχία δια της δύναμης.
Λοιπόν, μόνο ένας ενάντιος του κράτους θα μπορούσε να ονομάσει "κράτος" αυτή τη συγκρότηση, δεδομένου επίσης ότι η Ελλάδα τόσο κατά την ίδρυση του κράτους της, όσο και στη συνέχεια, για πολλά χρόνια ήταν ένα προτεκτοράτο και δεν είχε επιθετική διάσταση, όπως μια αυτοκρατορία π.χ. (μην ξεχνάμε ότι από τότε ονόμαζαν τα μεγάλα δυτικά κράτη "μεγάλες δυνάμεις", αλλά αυτά είχαν εξωστρεφή δύναμη, προς άλλα κράτη δηλαδή)...
Κ.Λ.
Δημοσίευση σχολίου