Η αποβολή της Ελλάδας από την Ευρωζώνη είναι προδιαγραμμένη για δυο λόγους:
Ο πρώτος είναι ότι η επιβίωση του ευρώ θα σημάνει απώλειες εκατοντάδων δισεκατομυρίων σε καταθέσεις για τις γερμανικές και τις ολλανδικές τράπεζες.
Ο δεύτερος είναι ότι, λόγω των εξωπραγματικών όρων του δεύτερου πακέτου διάσωσης της Ελλάδας, σε λίγους μήνες θα χρειαστεί τρίτο πακέτο διάσωσης.
Κι αυτό κανείς Ευρωπαίος ηγέτης δε μπορεί να το ζητήσει από το εθνικό του Κοινοβούλιο. Κατά μείζονα λόγο, οι αρχιτέκτονές του, ποτέ δε θα παραδεχτούν ότι σχεδίασαν ένα βαρέλι δίχως πάτο. Είναι γι αυτούς θέμα πολιτικής επιβίωσης.
Η προεκλογική εκστρατεία ήταν ένας χωρίς προηγούμενο διαγκωνισμός μεταξύ των κομμάτων για το ποιο απ' όλα θα διασφαλίσει με τις πολιτικές του την παραμονή της χώρας στην Ευρωζώνη.
Για άλλη μια φορά οι Έλληνες πολιτικοί απέδειξαν με τον πιο κραυγαλέο τρόπο τον πολιτικό τους επαρχιωτισμό και την ανικανότητά τους να κατανοήσουν τα διακυβεύματα της ευρωπαϊκής και της παγκόσμιας πολιτικής.
Για τον απλούστατο λόγο ότι το πρόβλημα δεν είναι αν η ελληνική κυβέρνηση θα διαπραγματευτεί με τρόπο υπεύθυνο ή ανεύθυνο την τροποποίηση της δανειακής σύμβασης. Η μετατροπή του ελληνικού προβλήματος δανεισμού σε ελληνική κρίση χρέους και στη συνέχεια σε κρίση χρέους του συνόλου του Ευρωπαϊκού Νότου έχει δημιουργήσει νέα δεδομένα, που διαφεύγουν της αντίληψης των Ελλήνων πολιτικών και τα οποία έχουν αλλάξει άρδην τις πολιτικές επιδιώξεις των πολιτικών και οικονομικών παραγόντων.
Η πολιτική του ΣΥΡΙΖΑ βασίζεται σε μια αφελή παραδοχή: «δε θα μας αποπέμψουν από την Ευρωζώνη διότι αυτό θα σήμαινε την κατάρρευσή της». Η παραδοχή είναι ορθή ως προς το δεύτερο σκέλος της, όχι όμως και ως προς το πρώτο.
Αυτή τη στιγμή εκατοντάδες δισεακτομμυρίων ευρώ σε καταθέσεις έχουν φύγει από τις τράπεζες της Ιταλίας και της Ισπανίας και έχουν αναζητήσει καταφύγιο στις ολλανδικές και γερμανικές τράπεζες, εντείνοντας την κρίση του τραπεζικού συστήματος στην Ιταλία και φέρνοντας στα όρια της χρεοκοπίας το ισπανικό.
Τα 100 δισεκατομμύρια της βοήθειας προς ττην Ισπανία, προκειμένου να τροφοδοτήσει με ρευστότητα τις τράπεζές της, δεν έχουν πείσει τις αγορές. Άρα πολύ σύντομα θα χρειαστούν κι άλλα, κι άλλα χρήματα, που βγαίνουν από τις τσέπες των Ευρωπαίων φορολογούμενων και θα καταλήγουν στη συνέχεια, ως καταθέσεις, στις γερμανικές και ολλανδικές εμπορικές τράπεζες.
Λύσεις για να σπάσει αυτός ο φαύλος κύκλος υπάρχουν, όπως η εγγύηση από την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα των καταθέσεων στο σύνολο της Ευρωζώνης. Για γίνει όμως αυτό πρέπει να συναινέσουν οι γερμανικές και οι ολλανδικές εμπορικές τράπεζες, οι οποίες για τίποτα στον κόσμο δε θα ήθελαν να αποχωριστούν αυτήν την κότα με τα χρυσά αυγά. Κατά μείζονα λόγο που, τις όποιες σοβαρές ζημιές τους από κατάρρευση τραπεζών ή και χωρών του Ευρωπαϊκού Νότου, θα κληθούν να τις καλύψουν, μέσω γενναίων κρατικών επιχορηγήσεων, οι Γερμανοί και Ολλανδοί φορολογούμενοι.
Εξ ίσου αφελής είναι και η παραδοχή των υπολοίπων κομμάτων που επιθυμούν την παραμονή της Ελλάδας στην Ευρωζώνη ότι τάχατες, «με μια υπεύθυνη διαπραγμάτευση, θα επιτύχουμε αλλαγές στους όρους που συνοδεύουν τη δανειακή σύμβαση».
Όταν, στα μέσα του Απριλίου, ο ομογάλακτος της κυρίας Μέρκελ Μαριάνο Ραχόι, αντιμέτωπος με ύφεση, ανεργία και ελλείμματα αισθητά υψηλότερα από τις προβλέψεις της πολιτικής λιτότητας, τόσο του σοσιαλιστή προκατόχου του όσο και της ακόμα εντονότερης δικής του, ζήτησε μια παράταση στο χρόνικό διάστημα εντός του οποίου πρέπει το έλλειμμα της Ισπανίας να πέσει κάτω από το 3%, αντιμετωπίστηκε από την Ευρωπαϊκή Επιτροπή και τη γερμανική πολιτική ηγεσία με την ίδια σκαιότητα που αντιμετωπίζονται, εδώ και τρία χρόνια, οι έλληνες συνάδελφοί του. Και παρά τα καλά λόγια του κ. Σόιμπλε για την προσπάθεια της Ισπανίας, η πολύτιμη παράταση χρόνου δεν του δόθηκε.
Διότι οι πολιτικές λιτότητας στην Ισπανία και στην Πορτογαλία, που δανειοδοτήθηκε με πολύ ευνοϊκότερους όρους από την Ελλάδα, εμφανίζουν τις ίδιες αστοχίες με αυτές της Ελλάδας: ύφεση περισσότερη από την προβλεπόμενη, αδυναμία μείωσης του ελλείμματος στα συμφωνημένα χρονοδιαγράμματα, εκτόξευση της ανεργίας και κοινωνική κρίση.
Είναι λοιπόν προφανές ότι η πολιτική της εξοντωτικής λιτότητας που επέβαλε η Γερμανική πολιτική ηγεσία, σε συνεργασία με την Ευρωπαϊκή Επιτροπή, την Ευρωπαϊκή Κεντρική Τράπεζα και τον τ. Πρόεδρο της Γαλλίας Σαρκοζύ είναι αποτυχημένη.
Τα προγράμματα δανειοδότησης εξελίσσονται σε βαρέλια δίχως πάτο, στα οποία θα καλούνται κάθε λίγο και λιγάκι οι Ευρωπαίοι φορολογούμενοι να καταβάλουν όλο και υψηλότερα ποσά.
Η παραδοχή της αποτυχίας του οικοδομήματος αυτού από τους αρχιτέκτονές του, οι οποίοι όπως και οι έλληνες πολιτικοί, το περιέβαλαν με άφθονη δόση λαϊκισμού και αντι-νότιου (και όχι ανθελληνικού) ρατσισμού θα σήμαινε και το τέλος της πολιτικής τους καριέρας.
Είναι λοιπόν απαραίτητο να βρουν, και μπορούν να τον βρουν, κάποιον αποδιοπομπαίο τράγο για να του φορτώσουν τις καταστροφικές συνέπειες της πολιτικής τους. Κι ο αποδιοπομπαίος αυτός τράγος δε μπορεί παρά να είναι η Ελλάδα για τους εξής λόγους:
- Η Δημόσια Διοίκησή της όταν ξέσπασε η κρίση ήδη νοσούσε βαρύτατα, με αποτέλεσμα να υπάρχουν φαινόμενα φοροδιαφυγής και διαφθοράς που δε χωράει ο νους κανενός λογικού ανθρώπου.
- Η κυβέρνηση Παπανδρέου δεν έκανε καμιά ουσιαστική προσπάθεια αντιμετώπισης της διαφθοράς και της φοροδιαφυγής, με αποτέλεσμα η κρίση να οξυνθεί πολύ ταχύτερα από ό,τι στις υπόλοιπες χώρες.
- Το γερμανικό Χριστιανοδημοκρατικό Κόμμα απευθύνεται σε αμιγώς καθολικό ακροατήριο (Οι Προτεστάντες ψηφίζουν είτε Σοσιαλδημοκράτες είτε Φιλελεύθερους. Μεικτή είναι η εκλογική πελατεία των Πράσινων και του Αριστερού Κόμματος, ενώ για το κόμμα των Πειρατών δεν υπάρχουν σχετικές κοινωνιολογικές μελέτες). Το ακροατήριο αυτό δείχνει σαφώς μεγαλύτερη κατανόηση στους Καθολικούς Πορτογάλους από ό,τι στους «σχισματικούς Έλληνες».
Υπό τις συνθήκες αυτές, ζήσαμε μια προεκλογική εκστρατεία χωρίς αντικείμενο. Και χωρίς πολιτική αντιπαράθεση για όσα πραγματικά μας περιμένουν.
Γιάννης Χρυσοβέργης
1 σχόλιο:
Αν οι ιθύνουσες ελίτ των χωρών της κεντρικής και βόρειας Ευρώπης έχουν καταλήξει στο ότι το ευρώ δεν είναι βιώσιμο, τότε όντως δεν έχει νόημα να συνεχίσουν τα δάνεια προς τις χώρες του Νότου. Να δούμε όμως πόσα χρυσά αυγά θα πάρουν οι Γερμανοί και Ολλανδοί κεφαλαιοκράτες, στην περίπτωση που θα διαλυθεί η ευρωζώνη και που η κάθε χώρα, θέλοντας και μη, θα καταφύγει σε μέτρα προστασίας της οικονομίας της και σε περιορισμούς στη διακίνηση κεφαλαίων.
Την έξοδο της Ελλάδας από την ευρωζώνη, καθώς και τη διάλυση του ευρώ, δε μπορώ να την αποκλείσω, αναλογιζόμενος κυρίως την πολιτική ανεπάρκεια αυτών που κυβερνούν τις ισχυρές οικονομίες. Ωστόσο, βλέπω ότι εντείνονται οι φωνές για συντονισμό των οικονομικών πολιτικών, για την έκδοση ευρωομολόγων και για αναπυξιακή διάσταση στα πακέτα στήριξης των οικονομιών του Νότου. Όλα αυτά με κάνουν να πιστεύω ότι το ευρώ δεν είναι χαμένη υπόθεση.
Αυτοί που υποχρεώσαν τις χώρες του Νότου να ακολουθήσουν υφεσιακά προγράμματα λιτότητας, όντως μπορεί να βρεθούν σε δύσκολη θέση, όμως γι’αυτό υπάρχουν και οι εκλογές. Όπως οι προεδρικές εκλογές στη Γαλλία ανέδειξαν μια νέα πολιτική ηγεσία με διαφορετική προσέγγιση απέναντι στο ζήτημα της κρίσης, και με κάποια διάθεση αναθεώρησης των μνημονιακών πολιτικών, τίποτα δεν αποκλείει να γίνει κάτι ανάλογο και στη Γερμανία την επόμενη χρονιά και αλλού.
Γιώργος
Δημοσίευση σχολίου