Τρίτη 31 Αυγούστου 2010

ΑΠΑΓΟΡΕΥΣΗ ΚΑΠΝΙΣΜΑΤΟΣ ΚΑΙ ΚΗΔΕΜΟΝΕΥΟΜΕΝΗ ΚΟΙΝΩΝΙΑ


Εν μέσω αντιδράσεων των επαγγελματιών της εστίασης, οι οποίοι φοβούνται εύλογα ότι οι καταναλωτές θα τους γυρίσουν την πλάτη, η Υπουργός Υγείας επιβάλλει πλήρη απαγόρευση του καπνίσματος στους δημόσιους χώρους και υπόσχεται να εξαντλήσει την αυστηρότητά της στους παραβάτες. Το κατά πόσο θα εφαρμοστεί ο «φετβάς» της κυρίας Ξενογιαννακοπούλου μένει να αποδειχθεί. Η λογική όμως που διέπει το νομοθέτημά της, παραπέμπει στο Θαυμαστό Καινούριο Κόσμο του Άλντους Χάξλεϊ.

Το κάπνισμα βλάπτει σοβαρά την υγεία. Αυτό είναι γνωστό και επιστημονικά αποδεδειγμένο. Η απαγόρευσή του στους χώρους εργασίας και στα μέσα μεταφοράς, με εξαίρεση τα πλοία και τα τραίνα στα οποία είναι εύκολη η διευθέτηση ειδικών χώρων για τους καπνιστές, είναι εύλογη και επιβεβλημένη, Η συστηματική ενημέρωση της νεολαίας για τις συνέπειες του καπνίσματος στην υγεία επίσης. Κι εκεί τελειώνει η καλώς νοούμενη παρέμβαση του Κράτους κι αρχίζει ο παραλογισμός ή, για είμαστε ακριβέστεροι, η υστερία.
Η κατανάλωση ψυχοτρόπων ουσιών από τους ανθρώπους - αλκοόλ, καπνός, καφές, κόκα, ινδική κάναβη, όπιο, παραισθησιογόνα φυτά - είναι τόσο παλιά όσο και ο πολιτισμός. Η χρήση των ουσιών αυτών συνδέονταν, για τους πολλούς, με θρησκευτικές τελετουργίες ή ιδιωτικές γιορτές κλίμακας. Η ύπαρξη ανθρώπων εξαρτημένων από τις κατά τόπους χρησιμοποιούμενες ψυχοτρόπους ουσίες είναι εξ ίσου παλιά. Η αύξηση του αριθμού τους ήταν πάντα ασφαλές δείγμα κοινωνικής κρίσης και παρακμής.
Εξ ίσου παλιές είναι και οι απαγορεύσεις της χρήσης κάποιων ουσιών, που συχνά έπαιρναν και τη μορφή θρησκευτικής επιταγής, με αφορμή πάντα τις συνέπειες της κατάχρησής τους. Κοινό χαρακτηριστικό όλων των απαγορεύσεων όμως ήταν πάντα η εισβολή του Κράτους στη σφαίρα των προσωπικών επιλογών. Μια εισβολή που, μέχρι τη Γαλλική Επανάσταση, οπότε διατυπώνεται για πρώτη φορά το δικαίωμα του κάθε ανθρώπου να καθορίζει τη ζωή του, ήταν απολύτως αποδεκτή από το σύνολο των ανθρώπινων πολιτισμών.Η τελευταία τέτοιας μορφής εκστρατεία ήταν η ποτοαπαγόρευση στις ΗΠΑ, στις αρχές του προηγούμενου αιώνα.
Οι εκστρατείες απαγόρευσης της χρήσης ινδικής κάναβης και οπιούχων, που έλαβαν χώρα μετά το τέλος του Α' Παγκόσμιου Πολέμου, είχαν ενορχηστρωθεί από τις καπνοβιομηχανίες, οι οποίες δε φείσθηκαν θεμιτών και αθέμιτων μέσων για την επιβολή της βούλησής τους. Η τωρινή σταυροφορία κατά του καπνίσματος, που άρχισε πριν είκοσι περίπου χρόνια από την Αμερική, συντονίζεται από μια συμμαχία Ασφαλιστικών Εταιρειών και Φαρμακοβιομηχανιών.
Οι πρώτες, έχοντας υπό τον έλεγχότους την Κοινωνική Ασφάλιση (πράγμα που συνεχίζεται και μετά την ψήφιση του Νόμου Ομπάμα) επιθυμούν να μεγιστοποιήσουν την κερδοφορία τους περιορίζοντας όσο το δυνατόν το κόστος νοσηλίας των ασφαλισμένων. Και πιέζουν αφόρητα για τη θέσπιση νομοθεσιών που θα καθιστούν την «υγιεινή ζωή» υποχρεωτική. Σε αυτή τη λογική, επιδιώκουν την επιβολή νομοθεσιών που στερούν ασφαλιστικά δικαιώματα από παχύσαρκους, καπνιστές, χρήστες ινδικής κάναβης κ.λ.π.
Οι δεύτερες, που στις τελευταίες δεκαετίες έχουν υποσκελίσει σε ισχύ τις βιομηχανίες όπλων, έχοντας επεκταθεί στη βιομηχανία της διατροφής, επιδιώκουν, με μεγάλη επιτυχία όπως απέδειξε η φούσκα της γρίπης των χοίρων, να καταστήσουν ασθένεια που χρήζει φαρμακευτικής αγωγής το οτιδήποτε. Ένα μέλλον στο οποίο οι άνθρωποι θα τρέφονται με χαπάκια, θα διασκεδάζουν με χαπάκια , θα ερωτεύονται με χαπάκια, θα χαλαρώνουν και θα σπιντάρουν με χαπάκια, είναι το όνειρο των απανταχού φαρμακοβιομηχάνων.
Αν κάτι προσβάλλει τον κοινό νου στη συμπεριφορά της κυρίας Ξενογιαννακοπούλου είναι ότι εδώ και δέκα μήνες ασχολείται, με τη βοήθεια μιας στρατιάς καθηγητών της Καρδιολογίας και της Πνευμονολογίας, αποκλειστικά με το κάπνισμα. Τη στιγμή που, δεν έχει κάνει τίποτα απολύτως για να επιστρέψουν στην πρό του Μαρτίου του 2004 κατάσταση τα νοσοκομεία της χώρας - για ουσιαστικές βελτιώσεις στο χώρο της υγείας δεν τολμάμε καν να το ονειρευτούμε - οι δε επισκέψεις της στα νοσοκομεία σε αυτό το δεκάμηνο είναι υποδεκαπλάσιες, αν όχι ακόμα λιγότερες, των επισκέψεών της σε τηλεοπτικά πλατώ.

Γιάννης Χρυσοβέργης

Υ.Γ. Εξυπακούεται ότι, όντας περιστασιακός καπνιστής που έχει συνδέσει το κάπνισμα αποκλειστικά με τα τσιμπούσια, από αύριο για να επισκεφθώ χώρο εστίασης θα θέλω να έχω εγγυήσεις ότι ο καταστηματάρχης αρνείται να εφαρμόσει τη νομοθεσία.

4 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Γιάννη έχουμε απολέσει ότι πολυτιμότερο υπάρχει, την ανθρωπιά μας. θα προτιμούσα λοιπόν ,αντί οποιουδήποτε σχόλιου, να αναφερθώ στούς στίχους του Μπέρτολτ Μπρεχτ.
Ο ταν ήρθαν να πάρουν τους τσιγγάνους δεν αντέδρασα,δεν ήμουν τσιγγάνος.
Οταν ήρθαν να πάρουν τους κομμουνιστές δεν αντέδρασα, δεν ήμουν κομμουνιστής.
Οταν ήρθαν να πάρουν τους εβραίους δεν αντέδρασα, δεν ήμουν εβραίος.
Οταν ήρθαν να πάρουν εμένα, δεν είχε απομείνει κανείς για να αντιδράσει.
Χαράλαμπος

Ανώνυμος είπε...

Εύστοχη η επισήμανση για τα κίνητρα που υπάρχουν πίσω από αυτήν τη διεθνοποιημένη εκστρατεία κατά του καπνίσματος. Πάντως αυτό που πάει να θεσμοθετήσει η υπουργός είναι αυτό που ήδη προωθείται σε πολλές άλλες χώρες του κόσμου. Δεν ξέρω μήπως ως χώρα έχουμε δεσμευτεί απέναντι σε διεθνείς οργανισμούς για τη λήψη τέτοιων μέτρων.
Κατά τα άλλα, είναι σίγουρα πιο εύκολο να θεσμοθετεί κανείς μέτρα και νόμους (για την παιδεία, για το κάπνισμα κλπ) και να εμφανίζεται έτσι το όνομά του στα ΜΜΕ, παρά να δουλέψει αποδοτικά, αθόρυβα και συστηματικά στην κατεύθυνση της βελτίωσης των υπηρεσιών που θα πρέπει να παρέχει το κράτος απέναντι στους πολίτες.

Καλό φθινόπωρο και να τα πούμε από κοντά.

Γιώργος

Άτακτος Λόγος είπε...

Από το φίλο Γιώργο Καρατζά έλαβα μια απάντηση στην ανάρτηση, την οποία και παραθέτω.

«Γιάννη θα μου επιτρέψεις να διαφωνήσω. Η απαγόρευση αφορά όλους τους κλειστούς δημόσιους χώρους. Κατά τη γνώμη μου είναι σωστή. Έτσι προστατεύονται όχι μόνο πελάτες αλλά και (κυρίως) εργαζόμενοι μη καπνιστές (που ακόμα και όταν προβλεπόταν ειδικός χώρος καπνιστών ήταν αναγκασμένοι να δουλεύουν εκεί για να εξυπηρετήσουν τους πελάτες, και άρα γίνονταν παθητικοί καπνιστές).
Το προσωπικό δικαίωμα δεν αφαιρείται, μπορεί κάποιος να καπνίσει έξω ή στο σπίτι του. Αλλά το δικαίωμά του δεν μπορεί να υπερβεί το δικαίωμα κάποιου άλλου σε στοιχειωδώς καθαρό αέρα.»

Η απάντησή μου είναι η ακόλουθη:

Το κύριο επιχείρημα των σταυροφόρων κατά του καπνίσματος είναι αυτό που παραθέτεις. Το οποίο δεν στερείται βάσης. Υπάρχουν όμως μερικές λεπτομέρειες.
Λεπτομέρεια πρώτη: Η ποιότητα του αέρα στις μεγαλουπόλεις χειριτερεύει, χρόνο με το χρόνο, με αποτέλεσμα να αυξάνεται εκθετικά ο αριθμός των παιδιών που γεννιούνται με χρόνια αναπνευστικά προβλήματα. Γιατί λοιπόν δεν λαμβάνονται τα ανάλογα μέτρα; Μήπως γιατί το χρηματιστήριο της γης είναι ιδιαίτερα κερδοφόρο και δεν επιτρέπει να μέίνει έστω και μια σπιθαμή εδάφους αναξιοποίητη; Αν το πρόβλημα ήταν η υγεία των παθητικών καπνιστών οι σταυροφόροι κατά του καπνίσματος θα επιδείκνυαν την ίδια ζέση για να δημιουργηθούν πνεύμονες πρασίνου στις πόλεις, ώστε να περιοριστούν δραστικά τα εκτομμύρια των παιδιών που καταδικάζονται σε ισόβια αναπηρία του αναπνευστικού τους συστήματος και ποιος ξέρει σε τι άλλες συνέπειες, καθ' όσον δεν έχω υπ' όψιν μου επιδημιολογικές έρευνες οι οποίες να συσχετίζουν τις εκ γενετής χρόνιες αναπνευστικές παθήσεις με την κατάσταση του ανοσοποιητικού συστήματος, ή την πιθανή έφεση των πασχόντων από αυτές σε καρκίνους και καρδιοαγγειακές νόσους. Η υποκρισία των σταυροφόρων κατά του καπνίσματος μάλλον περισσεύει.
Λεπτομέρεια δεύτερη:
Οι σταυροφόροι κατά του καπνίσματος έχουν περάσει, περιορισμένα προς το παρόν, στην απαγόρευση του καπνίσματος σε κάθε δημόσιο χώρο, ακόμα και ανοιχτό. Στη Νάπολη της Ιταλίας το κάπνισμα απαγορεύεται στα πάρκα «για να μην παίρνουν το κακό παράδειγμα τα παιδιά». Στις ΗΠΑ αν κάποις καπνίσει έξω από ένα παράθυρο κινδυνεύει να υποστεί αγωγή αποζημίωσης από τον ένοικο του γιατί «γιατί τον υποχρέωσε σε παθητικό κάπνισμα». Στις ΗΠΑ και στο Ηνωμένο Βασίλειο επιχειρήσεις έχουν αρχίσει να υποβάλλουν υποψήφιους εργαζόμενους σε αυτές σε ειδικές εξετάσεις για να αποδειχτεί ότι «δεν είναι καπνμιστές», ενώ άλλες υποχρεώνουν, με απειλή απόλυσης, όσους εργαζόμενούς τους είναι καπνιστές να ακολουθήσουν ειδικές φαρμακέυτικές αγωγές απεξάρτησης από τη νικοτίνη. Η εισβολή στο ατομικό δικαίωμα του καθενός να διαχειρίζεται τη ζωή του κατά πώς του αρέσει υπερβαίνει κατά πολύ την προστασία του, καλώς νοούμενου, δημοσίου συμφέροντος.
Λεπτομέρεια τρίτη:
Οι υπερασπιστές της καθολικής απαγόρευσης του καπνίσματος σε κλειστούς χώρους, μηδέ των χώρων εστίασης εξαιρουμένων, ισχυρίζονται ότι έτσι θα προστατευτούν οι χιλιάδες των εργαζομένων σε χώρους εστίασης, οι οποίοι για να προστατέψουν την υγεία τους θα είχαν να διαλέξουν μεταξύ της έκθεσής τους στους κινδύνους του παθητικού καπνίσματος και της ανεργίας. Η πλήρης απαγόρευση του καπνίσματος σε κλειστούς χώρους είχε ως αποτέλεσμα να κλείσουν το 45% των παμπ του Ηνωμένου Βασιλείου και το 32% των καφέ της Γαλλίας. Χιλιάδες μικρές επιχειρήσεις έπαψαν να υπάρχουν, πολλές δεκάδες χιλιάδες εργαζόμενων σε αυτές ενίσχυσαν τις στρατιές των ανέργων. Εδώ, ειδικά στην περίπτωση του Ηνωμένου
Βασιλείου, περίσσεψε η υποκρισία των συνδικαλιστικών οργανώσεων.
Σε κάθε περίπτωση, αν το πρόβλημα ήταν η προστασία των παθητικών καπνιστών θα είχαν βρεθεί τεχνικές λύσεις. Σαν αυτές που επελέγησαν στην Ισπανία και σε αρκετά Ομόσπονδα κρατίδια της Γερμανίας. Όπου, υπό προϋποθέσεις, επιτρέπεται στους καταστηματάρχες να αποφασίσουν αν το κατάστημά τους θα είναι για καπνιστές ή για μη καπνιστές. και, εφ' όσον διαθέτουν επαρκή σε έκταση χώρο, να διαρρυθμίσουν ξεχωριστούς χώρους για καπνιστές και μη καπνιστές.

Γιάννης Χρυσοβέργης

Alexandros Raskolnick είπε...

Η προσπάθεια επιβολής του ανθρώπου στο συνάνθρωπό του είναι βαθιά ριζωμένη μέσα μας και συμφυής με την
ανθρώπινη εξέλιξη. Όλοι κρύβομε ένα φασίστα ή ένα σταλινίσκο μέσα
μας κι άλλος καταφέρνει να τον καταπιέσει καλύτερα, άλλος όχι. Αλλουνού του βγαίνει στο κόμμα, αλλουνού στη δουλειά κι αλλουνού στην οικογένειά... Δεν καταλαβαίνω πώς ακριβώς βγαίνει στην κ. Ξενογιαννακοπούλου που επιμένει στην πολιτική του κ. Τίποτα με τα δημόσια νοσοκομεία να παραμένουν υπό καθεστώς κατάρρευσης, ενώ τα σκευάσματα για την αντιμετώπιση του εθισμού στο κάπνισμα δεν καλύπτονται από τα ασφαλιστικά ταμεία.