Παρασκευή 19 Αυγούστου 2011

ΑΥΓΟΥΣΤΙΑΤΙΚΕΣ ΑΝΗΣΥΧΙΕΣ Νο 5: LONDON SCHOOL OF ECONOMICS


Μια από τις πολλές ιδιαιτερότητες που έχει η Ελλάδα είναι οι άνθρωποι στους οποίους εμπιστεύεται το σχεδιασμό και την άσκηση της οικονομικής της πολιτικής. Από τη ΝΕΑ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ, μέχρι το ΠΑΣΟΚ και τους νεομπολσεβίκους του ΣΥΡΙΖΑ, το σύνολο του πολιτικού κόσμου, με εξαίρεση τη «λαϊκούρα», δηλαδή το ΛΑΟΣ και το ΚΚΕ που δεν ασχολούνται με λεπτομέρειες, η παραγωγή οικονομικής πολιτικής σκέψης εναποτίθεται σε απόφοιτους του LONDON SCHOOL OF ECONOMICS. Οι οποίοι, μόνο με τους μαθητές του Μίλτον Φρίντμαν μπορούν να συγκριθούν σε καταστροφικότητα. Τυχαίο; Ποιος ξέρει...

Στη διάρκεια των τριών τελευταίων δεκαετιών του 20ου αιώνα, οι μαθητές του Μίλτον Φρίντμαν, με ορμητήρια τη Χιλή και την Αργεντινή, όπου το 1973 και 1976 επιβλήθηκαν αιμοσταγη δικτατορικά καθεστώτα, άπλωσαν τα πλοκάμια τους σε όλη τη Λατινική Αμερική.  Όπου πατούσαν κι όπου στεκόντουσταν χορτάρι δε φύτρωνε. Ιδιωτικοποίησαν τα πάντα, μόνο τον αέρα που αναπνέουμε δεν κατόρθωσαν να ιδιωτικοποιήσουν, κι αυτό για τεχνικούς και μόνο λόγους: γιατί δεν ήταν δυνατό να κατασκευαστούν γυάλες στις οποίες να χωράνε χώρες ολόκληρες.  Και τους πήρε και τους σήκωσε, στην κυριολεξία, ένα κύμα λαϊκών εξεγέρσεων, που έφερε στην εξουσία, στις περισσότερες λατινοαμερικανικές χώρες, μια γενιά ηγετών που προτιμούν να διαπραγματεύονται με τις αγορές αντί νατις προσκυνούν. Με ποικίλα επίπεδα επιτυχίας, από χώρα σε χώρα.
Όμως οι προθέσεις των Chicago boys, όπως αποκαλούνται, είναι γνωστές σε όλους. Κι ο καθένας αναλαμβάνει την ευθύνη του. Το LONDON SCHOOL OF ECONOMICS αντίθετα, δεν πρεσβεύει κάποιο ρεύμα της οικονομικής σκέψης. Ανάμεσα στους καθηγητές του βρίσκει κανείς από ορθόδοξους μαρξιστές μέχρι ταλιμπάν του φιλελευθερισμού. Αντίστοιχη είναι και η ιδεολογική πολυχρωμία των αποφοίτων του.  Κι όμως, στην Ελλάδα τουλάχιστον, όπου, την τελευταία δεκαετία, οι απόφοιτοι του εν λόγω πανεπιστημίου μονοπωλούν σχεδόν την παραγωγή και εφαρμογή οικονομικής πολιτικής σκέψης, αναδεικνύεται ένα κοινό χαρακτηριστικό: η καταστροφική οικονομική διαχείριση για τους μεν, η αδύνατον να αντέξει σε ψύγματα καρτεσιανής λογικής διατύπωση απόψεων των δε. Κι όλα αυτά πασπαλισμένα με ατέλειωτες ποσότητες αμετροέπειας.
Ποιον να πρωτοθυμηθεί κανείς: Τον αδιανόητο Νίκο Χριστοδουλάκη, που είχε το θράσος να πουλάει μούρη στο Σρέντερ κάνοντάς του μαθήματα (ναι, σωστά διαβάσατε!) σφιχτής δημοσιονομικής πολιτικής στα ευρωπαϊκά συμβούλια Κορυφής (μέχρι που ο Σρέντερ ζήτησε, με τη γνωστή σε όλους έλλειψη τακτ που τον διέκρινε, από το Σημίτη να μαζέψει τον υπουργό του);
Τον αρχιτέκτονα της αποστολής παραποιημένων στατιστικών στοιχείων στα ευρωπαϊκά θεσμικά όργανα, τον υπουργό των «δομημένων ομολόγων» και της «απογραφής», τον άνθρωπο που ένα πρωί του Μαΐου του 2008 βγήκε από το Μέγαρο Μαξίμου με το χαμόγελο της επιτυχίας και μας ανακοίνωσε περιχαρής ότι «έπεσε έξω ο προϋπολογισμός», το γιαουρτωμένο κ. Αλογοσκούφη;
Ή τον έτερο διάτοντα αστέρα, το Γιώργο Παπακωνσταντίνου, που επί δεκαοκτώ μήνες «θα» έπαιρνε «μέτρα κατά της φοροδιαφυγής» και τώρα μάχεται ηρωικώς να εκδιώξει τη λέξη «περιβάλλον» από το ΥΠΕΚΑ;
Και καλά τα πράγματα να έμεναν μονάχα στα κόμματα άσκησης της εξουσίας. Θα μπορούσε να ισχυριστεί κανείς ότι όλοι αυτοί, που με ύφος εκατό καρδιναλίων ανακοινώνουν τις πιο μεγάλες μπούρδες, ανήκουν σε συναφείς, ως προς την προσέγγιση της οικονομίας πολιτικούς χώρους και ότι τα κοινά χαρακτηριστικά τους που περιγράψαμε είναι ίδια των πολιτικών τους χώρων. 
Τι να πει κανείς όμως όταν βλέπει το χάος της οικονομικής (μη) σκέψης που κυριαρχεί - με φωτεινές εξαιρέσεις του Μηλιό και Δραγασάκη οι οποίοι, παρεμπιπτόντως, δεν είναι απόφοιτοι του LONDON SCHOOL OF ECONOMICS - στους νεομπολσεβίκους - θα ήθελαν να είναι, αλλά ας μην το πολυψάχνουμε - του ΣΥΡΙΖΑ; Όλα τα απίστευτα μαργαριτάρια, περί «αποχώρησης από την ΕΕ», περί «επιστροφής στη δραχμή», περί «μαζικών προσλήψεων στο Δημόσιο», από τα στόματα αποφοίτων του LONDON SCHOOL OF ECONOMICS ακούγονται. Για να μην αναφερθούμε στις απόψεις του γνωστού «οικο-αντιεξουσιαστή» κ. Φωτόπουλου, που ταλαιπωρούσε επί μια συναπτή εικοσαετία με τις «σοφίες» του τους αναγνώστες της ΕΛΕΥΘΕΡΟΤΥΠΙΑΣ. Κι όλοι αυτοί φυσικά, ουδόλως υστερούν σε αμετροέπεια των νεοδημοκρατών και πασόκων συμφοιτητών τους.
Σχολείο αμετροέπειας και διαζυγίου με την, απαραίτητη για κάθε σχολή οικονομικής σκέψης, καρτεσιανή λογική είναι τελικά το LONDON SCHOOL OF ECONOMICS; Τα υπάρχοντα στην Ελλάδα στοιχεία σε αυτό συντείνουν, αν και για να μπορέσουμε να στηρίξουμε έναν τέτοιο ισχυρισμό θα έπρεπε να έχουμε στοιχεία για τη συμπεριφορά των αποφοίτων του εν λόγω πανεπιστημίου κι από άλλες χώρες. 
Κι έπειτα, κι αυτοί που δεν είναι απόφοιτοι του LONDON SCHOOL OF ECONOMICS και τους ζητήθηκε να ασκήσουν - ή να προτείνουν - κάποια οικονομική πολιτική, δεν τα έχουν πάει και καλύτερα! Από το Γιάννη Παπαθανασίου, μέχρι το Στέφανο Μάνο και το Γεράσιμο Αρσένη ήταν όλοι τους... Για να μη μιλήσουμε για τους απόφοιτους των σχολών του ΚΚΣΕ που χαράζουν ακόμα την οικονομική πολιτκή του ΚΚΕ (όταν θα κυβερνήσει, όχι της ΤΥΠΟΕΚΔΟΤΙΚΗΣ!).
Με αυτά τα ελλιπή δεδομένα, αλλά και επειδή η στήλη αυτή απεχθάνεται, για λόγους αρχής, τη λήψη προληπτικών κυρώσεων, ΔΕΝ ΠΡΟΤΕΙΝΟΥΜΕ νομοθετική ρύθμιση που θα απαγόρευε την ενασχόληση των αποφοίτων του LONDON SCHOOL OF ECONOMICS με τα κοινά. Μέχρις ευρέσεως περισσοτέρων στοιχείων τουλάχιστον...

Γιάννης Χρυσοβέργης


2 σχόλια:

Ανώνυμος είπε...

Μερικές σκόρπιες επισημάνσεις με ερέθισμα την ανάρτηση για το LSE:
1. Οι καταβολές του ιδρύματος αυτού εντοπίζονται στο δημοκρατικό σοσιαλισμό, καθότι το LSE ιδρύθηκε με πόρους της Φαβιανής Eταιρίας, στα τέλη του 19ου αιώνα. Αυτός θα πρέπει να είναι ο λόγος που, για πολλές δεκαετίες, δίδαξαν εκεί μαρξιστές καθηγητές, όπως ο Χάρολντ Λάσκι (στέλεχος του Εργατικού Κόμματος, στην αριστερή του πτέρυγα) και ο Ραλφ Μίλιμπαντ (από τους πρωτεργάτες της Νέας Αριστεράς στη Βρετανία και από τους ιδρυτές του περιοδικού New Left Review).
2. Είναι ενδιαφέρον ότι για μεγάλα χρονικά διαστήματα συνυπήρξαν μαρξιστές και φιλελεύθεροι οικονομολόγοι και κοινωνιολόγοι (ο Χάγεκ δίδαξε στο LSE την ίδια περίοδο με τον Λάσκι). Ωστόσο, κατά την περίοδο 1968 με 1972, με τη μεγάλη κοινωνική αναταραχή και το φοιτητικό κίνημα στην Ευρώπη, ακονίστηκαν τα μαχαίρια στο ευαγές ίδρυμα και, με τον έναν ή τον άλλο τρόπο, πήρε δρόμο ένα μεγάλο μέρος του αριστερού εκπαιδευτικού προσωπικού, συμπεριλαμβανομένου και του Μίλιμπαντ.
3. Εκτός από τους Έλληνες πολιτικούς που αναφέρθηκαν στην ανάρτηση, από το LSE πέρασε και ο Γ. Παπανδέου, ως μεταπτυχιακός φοιτητής, καθώς και ο Κ. Σημίτης, ως ερευνητής επί μια διετία. Το πανεπιστήμιο αυτό είναι φυτώριο πολιτικών ηγετών και στελεχών του τραπεζικού συστήματος, όχι μόνο της Ελλάδας, αλλά και της Βρετανίας και πολλών άλλων χωρών του κόσμου. Φαίνεται πως ο απόφοιτος του LSE βρίσκει ανοιχτές πόρτες λόγω του κύρους του ιδρύματος και των γνωριμιών που καλλιεργούνται κατά τη διάρκεια των σπουδών. Τώρα, το τί καταφέρνουν οι Έλληνες απόφοιτοι όταν καταλαμβάνουν κυβερνητικά αξιώματα είναι άλλη ιστορία...
4. Έχω την αίσθηση ότι η σκέψη των αγγλοθρεμμένων οικονομολόγων, και αυτό δεν αφορά μόνο τους αποφοίτους του LSE, επηρεάζεται από δυο παράγοντες: α) Την ιδεολογική κυριαρχία του νεοφιλελευθερισμού στη βρετανική κοινωνία,εδώ και τριάντα χρόνια. β) Την επιφυλακτική ως απαξιωτική στάση των Βρετανών πολιτικών και τεχνοκρατών απέναντι στο εγχείρημα της Ευρωπαϊκής Οικονομικής Κοινότητας, αρχικά, και στη συνέχεια στη δημιουργία της ευρωζώνης. Αυτή η στάση έχει τόσο ισχυρή απήχηση, ώστε να την υιοθετούν νεοφιλελεύθεροι και αριστεροί οικονομολόγοι.

Γιώργος

Άτακτος Λόγος είπε...

Δηλαδή, σε ό,τι αφορά στην Ελλάδα, ο Κ. Σημίτης είναι η εξαίρεση που επιβεβαιώνει τον κανόνα...

Γιάννης Χρυσοβέργης