Και μετά τα σιχτιρίσματα του Μπάμπη για τους κυβερνώντες και για την πολιτική τους, βρίσκω πως αξίζει τον κόπο να σταθούμε σε μια είδηση που διάβασα στον ιστότοπο του BBC, για έναν καλλιτέχνη που και αυτός, στην ταραγμένη δεκαετία του’60, είχε «σιχτιρίσει» με τον τρόπο του την ιθύνουσα τάξη της χώρας του και την ιμπεριαλιστική εξωτερική της πολιτική. Ο λόγος για τον Μπομπ Ντύλαν, που την Κυριακή που μας πέρασε έδωσε την πρώτη του συναυλία στο Βιετνάμ, και συγκεκριμένα στην πόλη Χο Τσι Μινχ (πρώην Σαϊγκόν). Η εκδήλωση έγινε σε μια πανεπιστημιακή αίθουσα ακροάσεων, μπροστά σε 8000 θεατές, ντόπιους και ξένους (κυρίως βορειοαμερικανούς). Στο Βιετνάμ, οι καλλιτέχνες από το δυτικό κόσμο δεν είναι ιδιαίτερα καλοδεχούμενοι, καθότι οι ιθύνοντες έχουν πάντα το φόβο μήπως διατυπωθούν στη σκηνή δηλώσεις ή σχόλια για ζητήματα που ενοχλούν το καθεστώς. Για το λόγο αυτό, τόσο σε αυτήν τη συναυλία όσο και στην προηγούμενη που έγινε στο Πεκίνο, τα τραγούδια που παίχτηκαν, αλλά και ο γενικότερος σχεδιασμός της παράστασης, πέρασαν προηγουμένως από τον έλεγχο και την έγκριση των λογοκριτών. Γι’αυτήν τη διαλλακτική στάση του Ντύλαν απέναντι στους εκπροσώπους δυο ολοκληρωτικών καθεστώτων, διατυπώθηκαν επικρίσεις σε βάρος του, κυρίως από εκπροσώπους οργανώσεων για τα ανθρώπινα δικαιώματα. Νομίζω πάντως πως ειδικά η συναυλία στο Βιετνάμ άξιζε τον κόπο να δοθεί, έστω και με παραχωρήσεις απέναντι στους λογοκριτές του καθεστώτος. Πρόκειται για ένα γεγονός με έντονα φορτισμένο συμβολισμό. Μια προσωπικότητα που συνδέθηκε με τις κινητοποιήσεις ενάντια στον πόλεμο του Βιετνάμ, έρχεται, με καθυστέρηση 40 και πλέον χρόνων, να τραγουδήσει μπροστά στον τότε «εχθρό» (σύμφωνα πάντα με τους ιθύνοντες της Ουάσιγκτον), η στάση απέναντι στον οποίο είχε διχάσει έντονα τη βορειαμερικάνικη κοινωνία της εποχής. Και βέβαια «οι καιροί αλλάζουν» όπως επισημαίνει σε τραγούδι του με τον ομώνυμο τίτλο ο πάντα δημοφιλής τροβαδούρος. Το ενιαίο πλέον «κομμουνιστικό» Βιετνάμ έχει τον τρόπο να συνδιαλέγεται με την ιμπεριαλιστική χώρα με την οποία κάποτε αναμετρήθηκε και να προσελκύει το ξένο κεφάλαιο για επενδύσεις. Και το κίνημα του’60, είναι πια παρελθόν για τη βορειοαμερικάνικη κοινωνία, που, μετά το’80, ακολούθησε μια συντηρητική ρότα. Καλό είναι όμως να διατηρείται η ιστορική μνήμη και να μεταβιβάζεται στις νεότερες γενιές, που κι αυτές θα αναζητήσουν το δρόμο τους σε έναν κόσμο όπου δεν λείπουν ούτε η φτώχεια, ούτε οι κοινωνικές αντιθέσεις, ούτε η υποβάθμιση του περιβάλλοντος. Ως εκ τούτου, η συναυλία αυτή νομίζω πως έχει τη σημασία της και αξίζει να σχολιαστεί.
Γιώργος Αιμ. Σκιάνης
1 σχόλιο:
Πράγματι Γιώργο,
Οι καιροί αλλάζουν και μαζί τους και οι άνθρωποι.
Στο Βιετνάμ σήμερα κυβερνάει μια «κομμουνιστική» αριστοκρατία με τροπο αντάξιο των χειρότερων στιγμών των καθεστώτων του Θιέου και του Ντιεμ ενάντια στους οποίους εξεγέρθηκαν οι Νοτιοβιετναμέζοι (γιατί μην ξεχνάμε, ο πόλεμος στο Βιετνάμ ήταν ένας ένοπλιος αγώνας Νοτιοβιετναμέζων για ξιοπρέπεια, με τηβοήθεια του σταλινικού καθεστώτος του βορείου Βιετνάμ, της ΕΣΣΔ και της Κίνας.
Οι άνθρωποι που εξεγέρθηκαν σε όλη τη Δύση ενάντια στον πόλεμο του Βιετνάμ, δεν αμφισβήτησαν μόνο τον αμερικανικό ιμπεριαλισμό. Απονομιμοποίησαν τον πόλεμο ως πράξη, αρνήθηκαν μαζικά να υπηρετήσουν στρατιωτική θητεία - στις ΗΠΑ - πληρώνοντας βαρύ προσωπικό τίμημα, διεκδίκησαν την κοινωνική απελευθέρωση με τρόπους μοναδικούς, έξω κι ενάντια στα στερεότυπα όλων ανεξαιρέτως των αριστερών κομματικών γραφειοκρατειών.
Από το Σαν Φρανσίσκο μέχρι τη Νέα Υόρκη κι από εκεί στο Παρίσι, στο Λονδίνο, στο Βερολίνο και τις ιταλικές πόλεις εκατομμύρια νέων διεκδίκησαν με «ρεαλισμό», τα πάντα ή τίποτα.
Βέβαια οι νέοι εκείνοι έγιναν οι σημερινοί νεοφιλελεύθεροι ηγέτες της σοσιαλδημοκρατίας ή - στην καλύτερη περίπτωση - επιχειρηματίες των νέων τεχνολογιών. Όμως αξίζουν για όσα έκαναν τότε. Για το τώρα κρίνονται.
Και για να έρθουμε ξανά στη συναυλία του Μπομπ Ντύλαν στη Σαϊγκον που άργησε 40 χρόνια να γίνει, η άποψή μου πως ναι, άργησε. Έγινε όμως μπροστά σε λάθος κοινό. Σε Αμερικανούς τουρίστες, συνταξιούχους στην πλειονότητά τους, ίσως από τους τοτινούς εξεγερμένους των ΗΠΑ. Όχι όμως μπροστά στους τοτινούς ξυπόλητους, που πολεμούσαν για ΑΞΙΟΠΡΕΠΕΙΑ.
Γιάννης Χρυσοβέργης
Δημοσίευση σχολίου