Όπως σε κάθε δημοτικές εκλογές το «βδελυρόν φαινόμενον της πορνείας» έρχεται στο προσκήνιο. Εξωραϊστικοί σύλλογοι, παπαδαριό, σύλλογοι ευνούχων, Δεξιοί κι Αριστεροί ηθικολογούντες απαιτούν από τους υποψήφιους Δημάρχους να πάρουν μέτρα κατά του «μιάσματος». Αφορμή για τούτην εδώ την ανάρτηση στάθηκε μια αναφορά του Γιώργου Καμίνη στις πόρνες της Πατησίων και η οργίλη αντίδραση της ΑΝΟΙΧΤΗΣ ΠΟΛΗΣ (ΣΥΡΙΖΑ), που τον εγκαλεί διότι «δεν αναφέρει ότι οι γυναίκες αυτές είναι θύματα κυκλωμάτων διακίνησης γυναικών». Και επιθυμία του γράφοντος είναι να βάλει τα πράγματα στη θέση τους, πέρα από αριστερούς και δεξιούς σεμνοτυφισμούς.
Ορισμοί: Ως πορνεία στην ελληνική γλώσσα ορίζεται η παροχή ερωτικών υπηρεσιών έναντι αμοιβής. Παρά τον ηθικό στιγματισμό της πορνείας, στην πραγματικότητα πρόκειται για επαγγελματική δραστηριότητα του τριτογενούς τομέα, δηλαδή των υπηρεσιών. Πράγμα που μας επιτρέπει να θεωρήσουμε ως εκπόρνευση κάθε παροχή υπηρεσίας έναντι αμοιβής και, κατ' επέκταση, κάθε μορφή αμειβόμενης εργασίας. Με βάση αυτό το διασταλτικό αυτό ορισμό, ο «τιμημένος προλετάριος» κι ο εξ ίσου «τιμημένος αγρότης» εκπορνεύουν την εργατική τους δύναμη. Οι πόρνες, το είπαμε αυτό, εκπορνεύουν το κορμί τους. Και οι διανοούμενοι, «προοδευτικοί» τε και «μικροαστοί», εκπορνεύουν το μυαλό τους. Με αυτές τις παραδοχές, ας επιτραπεί στο γράφοντα να πιστεύει ότι οι πλέον ανήθικοι όλων είναι οι διανοούμενοι μιας και οι είναι οι πιο ακριβοπληρωμένοι.
Η πορνεία σε διάφορους πολιτισμούς. Στην αρχαία Ελλάδα η πορνεία ήταν ανεκτή - προσοχή! δεν ήταν σεβαστή - και οι ιέρειες του έρωτα που έχαιραν εκτίμησης δεν ήταν λίγες. Αντιθέτως, στους Εβραίους η πορνεία τιμωρούνταν με λιθοβολισμό. Ο Χριστιανισμός, ως κίνημα κοινωνικής χειραφέτησης επέκρινε με περίσσειο θάρρος την υποκριτική ηθικολογία της Ιουδαϊκής νομοθεσίας, χωρίς όμως να αποδεχθεί και την πορνεία. Απλώς στη δρακόντεια τιμωρία προέταξε τη συμπόνοια. Ως επίσημη θρησκεία του Κράτους, λίγους αιώνες αργότερα,έθεσε την πορνεία εκτός νόμου. Τέτοιος ήταν δε ο ζήλος των ιεροκηρύκων, που έφτασαν σε σημείο να ταυτίζουν την πορνεία με τη σεξουαλικότητα, σύγχυση, που στα μυαλά των πειραγμένων Χριστιανών υπάρχει ακόμα. Στην κατάσταση παρανομίας παρέμεινε η πορνεία στις Χριστιανικές χώρες μέχρι τη δεκαετία του '60, οπότε, υπό την πίεση των απελευθεωτικών κινημάτων, έγινε και πάλι ανεκτη.
Ορισμοί: Ως πορνεία στην ελληνική γλώσσα ορίζεται η παροχή ερωτικών υπηρεσιών έναντι αμοιβής. Παρά τον ηθικό στιγματισμό της πορνείας, στην πραγματικότητα πρόκειται για επαγγελματική δραστηριότητα του τριτογενούς τομέα, δηλαδή των υπηρεσιών. Πράγμα που μας επιτρέπει να θεωρήσουμε ως εκπόρνευση κάθε παροχή υπηρεσίας έναντι αμοιβής και, κατ' επέκταση, κάθε μορφή αμειβόμενης εργασίας. Με βάση αυτό το διασταλτικό αυτό ορισμό, ο «τιμημένος προλετάριος» κι ο εξ ίσου «τιμημένος αγρότης» εκπορνεύουν την εργατική τους δύναμη. Οι πόρνες, το είπαμε αυτό, εκπορνεύουν το κορμί τους. Και οι διανοούμενοι, «προοδευτικοί» τε και «μικροαστοί», εκπορνεύουν το μυαλό τους. Με αυτές τις παραδοχές, ας επιτραπεί στο γράφοντα να πιστεύει ότι οι πλέον ανήθικοι όλων είναι οι διανοούμενοι μιας και οι είναι οι πιο ακριβοπληρωμένοι.
Η πορνεία σε διάφορους πολιτισμούς. Στην αρχαία Ελλάδα η πορνεία ήταν ανεκτή - προσοχή! δεν ήταν σεβαστή - και οι ιέρειες του έρωτα που έχαιραν εκτίμησης δεν ήταν λίγες. Αντιθέτως, στους Εβραίους η πορνεία τιμωρούνταν με λιθοβολισμό. Ο Χριστιανισμός, ως κίνημα κοινωνικής χειραφέτησης επέκρινε με περίσσειο θάρρος την υποκριτική ηθικολογία της Ιουδαϊκής νομοθεσίας, χωρίς όμως να αποδεχθεί και την πορνεία. Απλώς στη δρακόντεια τιμωρία προέταξε τη συμπόνοια. Ως επίσημη θρησκεία του Κράτους, λίγους αιώνες αργότερα,έθεσε την πορνεία εκτός νόμου. Τέτοιος ήταν δε ο ζήλος των ιεροκηρύκων, που έφτασαν σε σημείο να ταυτίζουν την πορνεία με τη σεξουαλικότητα, σύγχυση, που στα μυαλά των πειραγμένων Χριστιανών υπάρχει ακόμα. Στην κατάσταση παρανομίας παρέμεινε η πορνεία στις Χριστιανικές χώρες μέχρι τη δεκαετία του '60, οπότε, υπό την πίεση των απελευθεωτικών κινημάτων, έγινε και πάλι ανεκτη.
Η πορνεία ως οικονομική δραστηριότητα. Πρόκειται αναμφίβολα για μια εξαιρετικά επικερδή δραστηριότητα. Τα πάντα έχουν χρεοκοπήσει, ουδέποτε όμως χρεοκόπησε μπουρδέλο. Η βεβαιότητα της κερδοφορίας κατατάσσει την πορνεία στην ίδια μοίρα με τις θρησκείες (οφείλουμε να ομολογήσουμε πάντως ότι αν συγκρίνουμε τους τζίρους των δυο αυτών μορφών παροχής υπηρεσιών η πορνεία είναι φτωχός συγγενής των θρησκειών).
Επίσης αναμφίβολο είναι ότι πρόκειται για μια οχλούσα οικονομική δραστηριότητα. Και μόνη η παρουσία ενός μπουρδέλου σε μια γειτονιά αρκεί για να καταβαραθρώσει τις τιμές των ακινήτων. Για το λόγο αυτο επιβάλλεται η ισόρροπη κατανομή στο δομημένο χώρο των τόπων παροχής ερωτικών υπηρεσιών επ' αμοιβή. Εκτός κι αν, οι υπηρεσίες αυτές εγκατασταθούν σε οικιστικά συγκροτήματα στις παρυφές του αστικού ιστού, που θα έχουν κατασκευαστεί για αυτόν ακριβώς το σκοπό.
Άτυπες μορφές πορνείας. Δίπλα στην επίσημη και ηθικά εξοβελιστέα πορνεία θάλλουν πλήθος άτυπων μορφών της, οι οποίες όμως είναι κοινωνικά αποδεκτές, ενίοτε δε και επιδοκιμαστέες. Έτσι, η αποδοκιμασία της δεκαοκτάχρονης που παντρεύεται έναν γέροντα με παχύ πορτοφόλι ή του νεαρού που παντρεύεται μια πλούσια χήρα πολλά χρόνια μεγαλύτερή του, περιορίζεται σε μερικά σκωπτικά κουτσομπολιά. Η επιτηδευμένη επίδειξη του κάλλους από μέρους νέων ανδρών και γυναικών προκειμένου να προσελκύσουν την προσοχή του εργοδότη και να ανελιχθούν στην ιεραρχία της επιχείρησης ανεξαρτήτως προσόντων, θεωρείται μαγκιά.
Προβλήματα σύμφυτα της παρανομίας. Συνέπειες του στιγματισμού και της παρανομίας της επίσημης πορνείας είναι η δημιουργία μιας απίστευτης ανισοκατανομής των εσόδων. Η μερίδα του λέοντος πάει στην τσατσά και στο νταβατζή. Το όνειρο της κάθε εκπορνευόμενης νέας είναι να «βρει έναν προστάτη και να ανοίξει δικό της σπίτι». Όμως πάντα η εκπορνευόμενη γυναίκα είχε ένα μικρό μερίδιο από το τζίρο του μαγαζιού.
Η κατάσταση αυτή αντιμετωπίστηκε αποτελεσματικά, στη δεκαετία του '70, από τις σοσιαλδημοκρατικές κυβερνήσεις της Δ. Γερμανίας και της Σουηδίας. Αυτό που έκαναν ήταν να νοικιάσουν διαμερίσματα στις εκδιδόμενες γυναίκες σε συγκροτήματα εργατικών κατοικιών. Παράλληλα εξάντλησαν την αυστηρότητα του νόμου σε βάρος των νταβατζήδων. Δυστυχώς η θαρραλέα αυτή πολιτική είχε τη μοίρα όλων των κοινωνικών πολιτικών από τα μέσα της δεκαετίας του ΄80 και μετά. Σήμερα, έχουμε επανέλθει πλήρως στην πρότερη κατάσταση.
Πορνεία και δουλεμπόριο. Η κατάρρευση των κομμουνιστικών καθεστώτων δημιούργησε νέα δεδομένα. εκατοντάδες χιλιάδες νέες κοπέλες συνέρρευσαν στη Δυτική Ευρώπη, με τη βοήθεια του οργανωμένου εγκλήματος, που τις έριξε στην πορνεία. Πολλές από αυτές γνώριζαν πολύ καλά τι δουλειά θα κάνουν, άλλες ήταν πιο αφελείς. Εκείνο όμως που δε γνώριζαν ήταν ότι επρόκειτο να πωληθούν ως σκλάβες. Σήμερα, σε όλη την Ευρώπη, οι ντόπιες εκδιδόμενες γυναίκες υφίστανται αφόρητη πίεση από το οργανωμένο έγκλημα, που επιδιώκει να γενικεύσει τις σχέσεις δουλοκτησίας στην πορνεία.
Πορνεία και Αριστερά. Η στάση της Αριστεράς απέναντι στην πορνεία ήταν η ίδια με αυτή των Πρωτοχριστιανών: συνδυασμός συμπόνοιας και μη αποδοχής, που, εντελώς φυσιολογικά, οδήγησε με τον καιρό στην υποκριτική ηθικολογία. Η Αριστερά στάθηκε ανίκανη να καταλάβει ότι πορνεία υπάρχει γιατί μεγάλο μέρος του ανδρικού, αλλά και του γυναικείου, πληθυσμού ασφυκτιά στο πλαίσιο των συμβατικών μορφών σεξουαλικών σχέσεων. Κι αντί ν΄ασχοληθεί με την απαλλαγή της πορνείας από το ζυγό του οργανωμένου εγκλήματος και τη θέσπιση θεσμικού πλαισίου άσκησής της, την αντιμετωπίζει ως ψυχική νόσο. Ευτυχώς για την Αριστερά, επιφανείς διανοούμενοί της, είχαν το θάρρος να υμνήσουν τις πόρνες (Μάρκες, Πικάσο, Λουντέμης κ.λ.π.)
Πορνεία και γυναικείο κίνημα. Οι σχέσεις του γυναικείου κινήματος με την πορνεία δεν ήταν ποτέ καλές, μολονότι το κίνημα των εκδιδομένων γυναικών είναι παραφυάδα του. Στάθηκε κι αυτό ανίκανο να κατανοήσει ττα ευρύτερα κοινωνικά αίτια της πορνείας και είδε σε αυτήν μονάχα την απεικόνιση της σεξουαλικής εκμετάλλευσης της γυναίκας.
ΕΠΙΜΥΘΙΟΝ. Είναι καιρός να απομυθοποιήσουμε, επιτέλους την πορνεία. Να την αντιμετωπίσουμε ως αυτό που πραγματικά είναι: μια οχλούσα δραστηριότητα παροχής υπηρεσιών. Και να ασχοληθούμε με τα δικαιώματα των ανθρώπων που ασκούν αυτή τη δραστηριότητα και τα προβλήματα που δημιουργεί η υπερσυγκέντρωση της δραστηριότητας σε συγκεκριμένες γειτονιές. Όλα τα άλλα είναι υποκριτικές ηθικολογίες.
Γιάννης Χρυσοβέργης
Επίσης αναμφίβολο είναι ότι πρόκειται για μια οχλούσα οικονομική δραστηριότητα. Και μόνη η παρουσία ενός μπουρδέλου σε μια γειτονιά αρκεί για να καταβαραθρώσει τις τιμές των ακινήτων. Για το λόγο αυτο επιβάλλεται η ισόρροπη κατανομή στο δομημένο χώρο των τόπων παροχής ερωτικών υπηρεσιών επ' αμοιβή. Εκτός κι αν, οι υπηρεσίες αυτές εγκατασταθούν σε οικιστικά συγκροτήματα στις παρυφές του αστικού ιστού, που θα έχουν κατασκευαστεί για αυτόν ακριβώς το σκοπό.
Άτυπες μορφές πορνείας. Δίπλα στην επίσημη και ηθικά εξοβελιστέα πορνεία θάλλουν πλήθος άτυπων μορφών της, οι οποίες όμως είναι κοινωνικά αποδεκτές, ενίοτε δε και επιδοκιμαστέες. Έτσι, η αποδοκιμασία της δεκαοκτάχρονης που παντρεύεται έναν γέροντα με παχύ πορτοφόλι ή του νεαρού που παντρεύεται μια πλούσια χήρα πολλά χρόνια μεγαλύτερή του, περιορίζεται σε μερικά σκωπτικά κουτσομπολιά. Η επιτηδευμένη επίδειξη του κάλλους από μέρους νέων ανδρών και γυναικών προκειμένου να προσελκύσουν την προσοχή του εργοδότη και να ανελιχθούν στην ιεραρχία της επιχείρησης ανεξαρτήτως προσόντων, θεωρείται μαγκιά.
Προβλήματα σύμφυτα της παρανομίας. Συνέπειες του στιγματισμού και της παρανομίας της επίσημης πορνείας είναι η δημιουργία μιας απίστευτης ανισοκατανομής των εσόδων. Η μερίδα του λέοντος πάει στην τσατσά και στο νταβατζή. Το όνειρο της κάθε εκπορνευόμενης νέας είναι να «βρει έναν προστάτη και να ανοίξει δικό της σπίτι». Όμως πάντα η εκπορνευόμενη γυναίκα είχε ένα μικρό μερίδιο από το τζίρο του μαγαζιού.
Η κατάσταση αυτή αντιμετωπίστηκε αποτελεσματικά, στη δεκαετία του '70, από τις σοσιαλδημοκρατικές κυβερνήσεις της Δ. Γερμανίας και της Σουηδίας. Αυτό που έκαναν ήταν να νοικιάσουν διαμερίσματα στις εκδιδόμενες γυναίκες σε συγκροτήματα εργατικών κατοικιών. Παράλληλα εξάντλησαν την αυστηρότητα του νόμου σε βάρος των νταβατζήδων. Δυστυχώς η θαρραλέα αυτή πολιτική είχε τη μοίρα όλων των κοινωνικών πολιτικών από τα μέσα της δεκαετίας του ΄80 και μετά. Σήμερα, έχουμε επανέλθει πλήρως στην πρότερη κατάσταση.
Πορνεία και δουλεμπόριο. Η κατάρρευση των κομμουνιστικών καθεστώτων δημιούργησε νέα δεδομένα. εκατοντάδες χιλιάδες νέες κοπέλες συνέρρευσαν στη Δυτική Ευρώπη, με τη βοήθεια του οργανωμένου εγκλήματος, που τις έριξε στην πορνεία. Πολλές από αυτές γνώριζαν πολύ καλά τι δουλειά θα κάνουν, άλλες ήταν πιο αφελείς. Εκείνο όμως που δε γνώριζαν ήταν ότι επρόκειτο να πωληθούν ως σκλάβες. Σήμερα, σε όλη την Ευρώπη, οι ντόπιες εκδιδόμενες γυναίκες υφίστανται αφόρητη πίεση από το οργανωμένο έγκλημα, που επιδιώκει να γενικεύσει τις σχέσεις δουλοκτησίας στην πορνεία.
Πορνεία και Αριστερά. Η στάση της Αριστεράς απέναντι στην πορνεία ήταν η ίδια με αυτή των Πρωτοχριστιανών: συνδυασμός συμπόνοιας και μη αποδοχής, που, εντελώς φυσιολογικά, οδήγησε με τον καιρό στην υποκριτική ηθικολογία. Η Αριστερά στάθηκε ανίκανη να καταλάβει ότι πορνεία υπάρχει γιατί μεγάλο μέρος του ανδρικού, αλλά και του γυναικείου, πληθυσμού ασφυκτιά στο πλαίσιο των συμβατικών μορφών σεξουαλικών σχέσεων. Κι αντί ν΄ασχοληθεί με την απαλλαγή της πορνείας από το ζυγό του οργανωμένου εγκλήματος και τη θέσπιση θεσμικού πλαισίου άσκησής της, την αντιμετωπίζει ως ψυχική νόσο. Ευτυχώς για την Αριστερά, επιφανείς διανοούμενοί της, είχαν το θάρρος να υμνήσουν τις πόρνες (Μάρκες, Πικάσο, Λουντέμης κ.λ.π.)
Πορνεία και γυναικείο κίνημα. Οι σχέσεις του γυναικείου κινήματος με την πορνεία δεν ήταν ποτέ καλές, μολονότι το κίνημα των εκδιδομένων γυναικών είναι παραφυάδα του. Στάθηκε κι αυτό ανίκανο να κατανοήσει ττα ευρύτερα κοινωνικά αίτια της πορνείας και είδε σε αυτήν μονάχα την απεικόνιση της σεξουαλικής εκμετάλλευσης της γυναίκας.
ΕΠΙΜΥΘΙΟΝ. Είναι καιρός να απομυθοποιήσουμε, επιτέλους την πορνεία. Να την αντιμετωπίσουμε ως αυτό που πραγματικά είναι: μια οχλούσα δραστηριότητα παροχής υπηρεσιών. Και να ασχοληθούμε με τα δικαιώματα των ανθρώπων που ασκούν αυτή τη δραστηριότητα και τα προβλήματα που δημιουργεί η υπερσυγκέντρωση της δραστηριότητας σε συγκεκριμένες γειτονιές. Όλα τα άλλα είναι υποκριτικές ηθικολογίες.
Γιάννης Χρυσοβέργης
2 σχόλια:
Για τη στάση της αριστεράς απέναντι στην πορνεία: Θυμάμαι το 1981, όταν επιχειρήθηκε να συγκροτηθεί το πρώτο σωματείο «εκδιδόμενων γυναικών», με βασικό αίτημα να μη μπουν περιορισμοί στη γεωγραφική κατανομή των μπουρδέλων, ένα σημαντικό κομμάτι του τότε «χώρου» είχε δει θετικά αυτήν την κίνηση και υπήρξε μια επικοινωνία μεταξύ των δυο πλευρών. Υπήρξαν βέβαια και επιφυλάξεις (γιατί ο «χώρος» να στηρίξει ένα καθαρά συντεχνιακό αίτημα;), αλλά και αντίλογος (το σημαντικό δεν είναι το αίτημα καθεαυτό αλλά η θέληση των γυναικών που εμπλέκονται στην πορνεία να διεκδικήσουν και να πάρουν τις τύχες τους στα χέρια τους). Υπήρχαν βέβαια και άλλοι αριστεροίπου δεν καταλάβαιναν από τέτοια και αντιμετώπισαν αδιάφορα ως ειρωνικά την όλη ιστορία.
Καλά το είχαν προσεγγίσει οι σοσιαλδημοκράτες τον παλιό καλό καιρό. Αργότερα, γύρω στα μέσα της δεκαετίας του’90, είχα διαβάσει ότι η σοσιαλδημοκρατική κυβέρνηση της Σουηδίας απαγόρευσε δια νόμου την πορνεία, επικαλούμενη την ανάγκη να χτυπηθούν τα κυκλώματα από την ανατολική Ευρώπη, και αναρωτιόμουν τι μυαλά κουβάλαγαν οι ιθύνοντες μιας κοινωνίας που τη θεωρούσαμε πιο μπροστά από εμάς και που νομίζαμε πως μπορούμε να διδαχτούμε από αυτήν.
Έχω την εντύπωση ότι κατακόρυφη πτώση στις τιμές των ακινήτων εκδηλώνεται εκεί όπου υπάρχει υπερσυγκέντρωση μπουρδέλων. Διαφορετικά, μπορεί το μεμονωμένο μπουρδέλο να βρίσκεται δίπλα από το μπαράκι ή το ψιλικατζίδικο χωρίς να υποβαθμίζεται η γειτονιά. Κάπως έτσι αποκεντρωμένα θα ήθελα να είναι τα πράγματα, χωρίς γειτονιές του τύπου τσάινα τάουν και χωρίς κυκλώματα που να εκμεταλλεύονται γυναίκες. Και η ίδια η πόρνη να έχει ένα στάτους ελεύθερου επαγγελματία, που να πληρώνει φόρους και να αντιμετωπίζεται από το κοινωνικό σώμα ως μια εργαζόμενη στο χώρο της ψυχαγωγίας.
Γιώργος
Μα αυτό ακριβώς είναι το ζητούμενο Γιώργο.
Γιάννης Χρυσοβέργης
Δημοσίευση σχολίου