Τετάρτη 20 Σεπτεμβρίου 2017

Η ΚΑΤΑΛΑΝΙΚΗ ΚΡΙΣΗ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΕΞΕΛΙΧΤΕΙ ΣΕ ΕΥΡΩΠΑΪΚΟ ΠΟΝΟΚΕΦΑΛΟ

 Η σημερινή σύλληψη πλήθους στελεχών της καταλανικής κυβέρνησης καθιστά τη διεξαγωγή του δημοψηφίσματος για την ανεξαρτησία της Καταλωνίας, που προγραμματίζεται για την 1η Οκτωβρίου, αβέβαιη αν όχι αδύνατη.
Και βυθίζει την Ισπανία σε μια πολιτική κρίση μακράς διαρκείας, με απρόβλεπτες εξελίξεις, που δε θα αφήσουν ανεπηρέαστη την υπόλοιπη Ευρώπη. 

Η μαζική σύλληψη στελεχών της καταλανικής κυβέρνησης και η μεταφορά των αρμοδιοτήτων του υπουργείου Οικονομικών της τοπικής κυβέρνησης στη Μαδρίτη συνιστούν μια εκ των πραγμάτων κατάργηση του καθεστώτος της Αυτονομίας, άρα εκ των πραγμάτων ακύρωση σειράς θεμελιωδών διατάξεων του ισπανικού Συντάγματος, στον ίδιο βαθμό που, κατά την El País, το συνιστά η τυχόν διεξαγωγή του δημοψηφίσματος.
Και δεν πρόκειται για συζήτηση σε επίπεδο συνταγματολόγων - και τα δυο στρατόπεδα θα έχουν πλήθος επιχειρημάτων που τεκμηριώνουν την άποψή τους- αλλά για πολιτική κρίση πρώτου βαθμού.
Με τη σημερινή επίδειξη πυγμής ο Ραχόι πιθανόν εξασφάλισε την πολιτική του κυριαρχία στην Ισπανία για αρκετά χρόνια.
Καθιστώντας κυρίαρχο στοιχείο της πολιτικής αντιπαράθεσης την ενότητα της Ισπανίας τόσο το Σοσιαλιστικό Κόμμα όσο και οι νεοφιλελεύθεροι CIUDADANOS (Πολίτες), δυο κόμματα που συμμερίζονται τις απόψεις του Λαϊκού Κόμματος σε αυτό το ζήτημα, βρίσκονται αυτόματα σε μειονεκτική θέση.
Σε μειονεκτική θέση όμως βρίσκονται και τα κόμματα της Αριστεράς (PODEMOS και ΕΝΩΜΕΝΗ ΑΡΙΣΤΕΡΑ) τα οποία αφ' ενός τάσσονται υπέρ της διατήρησης της ενότητας της Ισπανίας, αφ' ετέρου θεωρούν ότι η Καταλωνία έχει κάθε δικαίωμα να αποφασίσει για το μέλλον της, μιας και εφεξής θα κατηγορούνται σε καθημερινή βάση για εθνική μειοδοσία.
Επιπροσθέτως η σύγκρουση Ισπανών - Καταλανών θα εξοβελίσει από την πολιτική αντιπαράθεση τις καταστροφικές κοινωνικές συνέπειες της νεοφιλελεύθερης πολιτικής του Λαϊκού Κόμματος και θα μειώσει τις κοινωνικές αντιδράσεις.
Αντιστοίχως στο αποσχιστικό στρατόπεδο της Καταλωνίας η σημερινή επιχείρηση της Guardia Civil (αστυνομικό σώμα αντίστοιχο της Χωροφυλακής στην Ελλάδα μέχρι το 1985) περιθωριοποιεί τις μετριοπαθείς φωνές και ενισχύει τις πιο ριζοσπαστικές τάσεις.
Πολύ περισσότερο που είναι δύσκολο η καταστολή να περιοριστεί στην αποτροπή του δημοψηφίσματος για την Ανεξαρτησία της Καταλωνίας. Από τη στιγμή που το Ανώτατο Δικαστήριο της Καταλωνίας θεώρησε τη διεξαγωγή του δημοψηφίσματος πράξη αντίθετη προς το Σύνταγμα, η απόσταση είναι πολύ μικρή από το να θεωρηθεί η ίδια η διεκδίκηση της ανεξαρτησίας της Καταλωνίας αντισυνταγματική, και να τεθούν εκτός νόμου όλα τα καταλανικά κόμματα.
Όμως, ακόμα κι αν αυτό το βήμα δεν γίνει, με δεδομένο ότι το ισπανικό θεσμικό πλαίσιο δεν επιτρέπει τη διεκδίκηση του δικαιώματος στην απόσχιση, τα καταλανικά κόμματα και συλλογικότητες θα κληθούν να επαναπροσδιορίσουν την πολιτική στρατηγική τους.
Μέχρι πιο σημείο θα φτάσει η μη βίαιη αντίσταση; Θα λάβει μορφή πολιτικής ανυπακοής; Κι αν συμβεί αυτόα φτάσει έως το σημείο του μποϊκοταρίσματος όλων των θεσμών του Κράτους και της άρνησης πληρωμής των φόρων; Θα δημιουργηθεί ένα δίκτυο παράλληλων θεσμών; Και ποια θα είναι η απάντηση των Καταλανών εθνικιστών στην εύλογα βίαιη αντίδραση του ισπανικού Κράτους; Και, το σημαντικότερο, τι θα συμβεί αν μια όχι ευκαταφρόνητη μερίδα των Καταλανών εθνικιστών επιλέξει το δρόμο της ένοπλης αντιπαράθεσης;
Αν όμως λάβουμε υπ' όψιν πόσα χρόνια χρειάστηκε το ισπανικό Κράτος για να αντιμετωπίσει την ΕΤΑ - που οι Βάσκοι είναι ένα εκατομμύριο όλοι κι όλοι- αντιλαμβάνεται κανείς τι μπορεί να συμβεί αν κάποιοι Καταλανοί εθνικιστές επιλέξουν το δρόμο του αντάρτικου πόλης.
Γιατί οι Καταλανοί αντιστοιχούν στο ένα έκτο του πληθυσμού της Ισπανίας. Κι αν για να νικήσει το ισπανικό Κράτος την ΕΤΑ χρειάστηκε να προσφύγει σε μεθόδους του φρανκικού παρελθόντος (βασανιστήρια, ακόμα και εξωδικαστικές εκτελέσεις) και τη συστηματική βοήθεια των γαλλικών αρχών από το 1986 και μετά, πόση κλιμάκωση της βίας θα χρειαστεί για την αντιμετώπιση μιας πολύ μεγαλύτερης δεξαμενής υποστηρικτών των ενδεχόμενων ένοπλων καταλανικών οργανώσεων;  Θα μπορέσει να επιβιώσει το Κράτος Δικαίου μιας τέτοιας αντιπαράθεσης;
Δεν υπάρχει αμφιβολία ότι ο Μαριάνο Ραχόι έχει επενδύσει στην κλιμάκωση της έντασης για την εδραίωση της πολιτικής του κυριαρχίας. Όμως βασική προϋπόθεση για την επιτυχία του σχεδιασμού του είναι ο καταλανικός πληθυσμός να υποκύψει στην κεντρική εξουσία και να αποδεχτεί ή να ανεχτεί την παρέμβασή της, πράγμα που κανείς δεν πρέπει να αποκλείσει.
Αν όμως δε συμβεί αυτό τότε θα ξεκινήσει μια αλυσιδωτή αντίδραση την οποία κανείς πλέον δε θα μπορεί να σταματήσει. Κι οι επιπτώσεις της θα επηρεάσουν και την υπόλοιπη Ευρώπη, καθώς τόσο στη Μεγάλη Βρετανία, όσο και στο Βέλγιο οι αποσχιστικές τάσεις της Σκωτίας και της Φλάνδρας αντίστοιχα είναι ιδιαίτερα ισχυρές. Για να μην προσθέσουμε και το, προς το παρόν αδύναμο, ενδεχόμενο της ανάπτυξης ενός αποσχιστικού κινήματος στη Βόρεια Ιταλία με κορμό τη Λέγκα του Βορρά. Εκείνο που με βεβαιότητα μπορεί να πει κανείς είναι πως μια εκτός ελέγχου κλιμάκωση της έντασης μεταξύ Καταλανών εθνικιστών και ισπανικού Κράτους θα επηρεάσει σημαντικά τις εξελίξεις στις τρεις αυτές χώρες.

Γιάννης Χρυσοβέργης



2 σχόλια:

Unknown είπε...

Ακολουθεί και η Ελλάδα, δεδομένου ότι υπάρχουν έντονες τάσεις ανεξαρτητοποίησης από την Κρήτη. Οι Κρητικοί, ιδιαίτερα μετά τα μνημόνια, δυσανασχετούν με την πολιτική που ακολουθείται στη χώρα, και θεωρώντας ότι είναι αυτάρκεις, επιθυμούν -σε μεγάλο ποσοστό- την απόσχισή τους από την Ελλάδα. Το σχέδιο των Κρητικών είναι μάλιστα έτοιμο, με ξεχωριστή σημαία και νόμισμα.
Η υπόθεση είναι πιο σύνθετη απ' ότι φαίνεται. Το πρόβλημα είναι η παγκοσμιοποίηση, όπως εφαρμόζεται, αφού το κυρίαρχο στοιχείο της είναι ο έλεγχος των αγορών.
Μιχάλης Μυγιάκης

Unknown είπε...

Δεν ξέρω κρητικούς που να έτοιμοι για απόσχιση, εκτός βεβαίως της κρητικής μαφίας. Η σημαία έχει και ένα κόκκινο τμήμα, που συμβόλιζε προ 120 ετών την τότε μειονόηττα των τουρκοκρητικών.

Ευ. ΣΠΙΝΘΆΚΗΣ