Πέμπτη 8 Δεκεμβρίου 2022

ΝΙΚΟΣ ΣΑΜΠΑΝΗΣ, ΚΩΣΤΑΣ ΦΡΑΓΚΟΥΛΗΣ
Η ζωή των Ρομά αξίζει; 

Την εποχή που ο Βικτόρ Ουγκώ έγραφε τους ΑΘΛΙΟΥΣ η κλοπή ενός καρβελιού ψωμιού επέσυρε πενταετή καταναγκαστικά έργα. 
Στην Ελλάδα του Μητσοτάκη επισύρει θανατική ποινή και μάλιστα με εξωδικαστική εκτέλεση. Ιδίως όταν ο σύγχρονος Γιάννης Αγιάννης είναι «βρωμόγυφτος».

Η δολοφονική απόπειρα κατά του Κώστα Φραγκούλη μόνο τυχαίο γεγονός δεν ήταν. Είναι το συνδυασμένο αποτέλεσμα  του ρατσισμού της κοινωνίας κατά των Ρομά, του μίσους αυτής της κυβέρνησης κατά της νεολαίας και του δικαιώματος στην ασυδοσία που έχει εκχωρήσει στην Αστυνομία καθώς, στην προσπάθειά της  να μετατραπεί σε καθεστώς, έχει ανάγκη Πραιτωριανών.

Ο ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΣ ΡΑΤΣΙΣΜΟΣ


Δεν υπάρχει πιο αποκαλυπτική εικόνα του ρατσισμού της κοινωνίας μας κατά των Ρομά -και όχι μόνο- από το περιστατικό του θανάτου, πριν από ένα χρόνο, ενός μικρού κοριτσιού στο Κερατσίνι, όταν εγκλωβίστηκε από γκαραζόπορτα βιομηχανίας και παρέμεινε εγκλωβισμένο για περισσότερη από μια ώρα, υπό το αδιάφορο βλέμμα εργαζομένων της επιχείρησης και περαστικών -στα βίντεο που δημοσιεύτηκαν καταγράφηκαν τουλάχιστον  τέσσερις άνθρωποι που πέρασαν από δίπλα του αδιαφορώντας για το τι συνέβαινε-.
Η ειδεχθής δολοφονία του 17χρονου  Νίκου Σαμπάνη -σε βίντεο που έπαιξε το δελτίο ειδήσεων της ΕΡΤ ακούγονται πάνω από 10 πυροβολισμοί αστυνομικών-, δεν προκάλεσε  έκρηξη οργής της νεολαίας όπως η αντίστοιχη δολοφονία του Αλέξη Γρηγορόπουλου, ούτε καν τις αντιδράσεις που θα προκαλούσε ο «τυχαίος θάνατος ενός αναρχικού». Κι όλα αυτά παρά το γεγονός ότι οι φονιάδες όχι μόνο δε συνελήφθησαν, όπως ο δράστης της απόπειρας δολοφονίας του Κώστα Φραγκούλη, αλλά επιβραβεύθηκαν κιόλας.
Από το γεγονός ότι οι Ρομά πέφτουν πάντα «σε λάθος μπάτσου χέρια», μέχρι το μάταιο των προσπαθειών τους να πείσουν τους δικαστές ότι δεν είναι ελέφαντες, από τις προσπάθειες των κατά τόπους δημάρχων να εκδιώξουν με κάθε μέσο, νομότυπο ή μη, τους καταυλισμούς τους από το Δήμο τους μέχρι τον απροκάλυπτα προσβλητικό για την αξιοπρέπειά τους τρόπο που παρουσιάζουν τα ΜΜΕ τις ειδήσεις που τους αφορούν, ο κατάλογος των ρατσιστικών διακρίσεων σε βάρος τους τελειωμό δεν έχει.
Κακά τα ψέματα, για την πλειοψηφία των Ελλήνων οι Ρομά είναι στην καλύτερη περίπτωση πολίτες Β' κατηγορίας που πρέπει να υφίστανται αδιαμαρτύρητα τις κάθε είδους προσβολές και διακρίσεις και στη χειρότερη δίποδα για τα οποία μεταχείριση σαν αυτή των Αφρικανών σκλάβων στις αμερικανικές φυτείες του Νότου το 19ο αιώνα είναι επίδειξη μεγαλοψυχίας.
Όλα αυτά τα γνωρίζει η κυβέρνηση και γι' αυτό επέλεξε την ακραία καταστολή και τις προκλήσεις ως απάντηση στη δολοφονία του Σαμπάνη και στην απόπειρα δολοφονίας του Φραγκούλη.
Ούτε η επιβράβευση των δολοφόνων του Σαμπάνη, ούτε ο ξυλοδαρμός του πατέρα του Φραγκούλη από τα ΜΑΤ, ούτε η μετατροπή των οικισμών των Ρομά στη Δυτική Αττική σε κατεχόμενη ζώνη ήταν άστοχες κινήσεις. Μέσα από αυτές η κυβέρνηση προσπαθεί να εδραιώσει την επιρροή της στο πιο σκατόψυχο κομμάτι της κοινωνίας εν όψει των εκλογών.

ΤΟ ΜΙΣΟΣ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΝΕΟΛΑΙΑΣ

Καμιά κυβέρνηση από την κατάρρευση της Δικτατορίας και μετά δεν έχει επιδείξει τέτοιο μένος κατά της νεολαίας όπως η κυβέρνηση Μητσοτάκη. Από τις προσαγωγές 12χρονων παιδιών, το έγκλημα των οποίων ήταν ότι έβλεπαν ταινία ακατάλληλη για ανηλίκους σε κινηματογράφο, μέχρι το δημόσιο ξεβράκωμα εφήβων γιατί είχαν λάθος μήκος μαλλιών, και ως τη συστηματική στοχοποίηση της νεολαίας, με τη βοήθεια των πετσομπουκωμένων ΜΜΕ, ως υπαίτιας για τα κρούσματα του κορωνοϊού στη διάρκεια της μακράς περιόδου απαγόρευσης κυκλοφορίας του χειμώνα 2020-21, σε κάθε ευκαιρία η κυβέρνηση αυτή δηλώνει χωρίς περιστροφές το ακραίο μίσος της για τη νεολαία.
Δεν πρόκειται για απώλεια επαφής με την πραγματικότητα αλλά για ακραίο κυνισμό και καλά στοχευμένη προπαγάνδα. Αποδέκτης της οποίας είναι ο σκληρός πυρήνας των ψηφοφόρων της ΝΕΑΣ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑΣ, οι ηλικιωμένοι ψηφοφόροι που έχουν κλειστεί στα σπίτια τους αι εκλαμβάνουν ως καθημερινή πραγματικότητα αυτή που τους πασάρουν οι πετσομπουκωμένες τηλεοράσεις. Και οι οποίοι αντιμετωπίζουν οποιονδήποτε ζει και σκέφτεται διαφορετικά από αυτούς ως εν δυνάμει δολοφόνο.

ΤΡΟΜΟΣ ΚΙ ΑΣΤΥΝΟΜΟΚΡΑΤΙΑ

Πέρα από όλα τα παραπάνω η πλήρης κάλυψη και επιβράβευση των ένστολων δολοφόνων με το διαβόητο επίδομα των 600 ευρώ -το οποίο δε δόθηκε ούτε στους πυροσβέστες ούτε στο υγειονομικό προσωπικό των δημοσίων νοσοκομείων- το κυβερνητικό μήνυμα είναι σαφές προς κάθε κατεύθυνση.
Η Αστυνομία έχει το ελεύθερο να δέρνει, να κακοποιεί, να δολοφονεί και σ' όποιον αρέσει.
Η επιβράβευση, έργω και λόγω, της αστυνομικής βίας ακόμα και όταν αυτή καταλήγει σε δολοφονίες για πλημμεληματικές πράξεις που αν έφθαναν στο δικαστήριο θα επέσυραν ποινές λίγων μόλις μηνών με αναστολή έχει τον ίδιο στόχο με τις γενικευμένες παρακολουθήσεις τηλεπικοινωνιών, χιλιάδων πολιτών, δημοσιογράφων, πολιτικών.
Το μήνυμα πρέπει να γίνει απολύτως σαφές σε μια κοινωνία που έχει μάθει να σκέφτεται ελεύθερα, να λέει τη γνώμη της να αμφισβητεί τον «κυβερνήτη» της, όπως αρέσκεται να τον αποκαλούν ο Κυριακούλης.
Τη θέση της ελευθερίας έκφρασης πρέπει να πάρει η αφομοίωση της καθεστωτικής προπαγάνδας, τη θέση της αμφισβήτησης η χωρίς όρους υποταγή,  τη θέση της ελευθερίας έκφρασης ο φόβος.
Οι ένστολοι κουμπουροφόροι που σήμερα δολοφονούν νεαρούς Ρομά κι αύριο και όποιον άλλο τους γουστάρει ενεργούν σε διατεταγμένη υπηρεσία. Το μόνο τυχαίο είναι τα θύματά τους.


Γιάννης Χρυσοβέργης




Σάββατο 19 Νοεμβρίου 2022

 Η ΚΙΒΩΤΟΣ ΤΟΥ ΤΡΟΜΟΥ ΚΙ ΟΙ ΟΛΙΒΕΡ ΤΟΥΙΣΤ ΤΟΥ 21ου ΑΙΩΝΑ


Ο ορυμαγδός  των καταγγελιών για κακοποιήσεις ανηλίκων στις δομές της Κιβωτού του Κόσμου, της ΜΚΟ του... ανθρώπου του Θεού, πατέρα Αντωνίου Παπανικολάου, δε μας παραπέμπει απλώς στον Όλιβερ Τουίστ του Τσαρλς Ντίκενς. Μας θέτει αντιμέτωπους με την υποκρισία σύσσωμης της ελληνικής κοινωνίας τα τελευταία 50 χρόνια, η οποία έχει εναποθέσει τη στήριξη των πιο αδύναμων μελών της σε ιδιωτικούς οργανισμούς, οι περισσότεροι από τους οποίους είναι άμεσα ελεγχόμενοι από την Εκκλησία, ή, ακόμα χειρότερα, από ανεξέλεγκτες σέχτες θρησκολήπτων. 

Δε θα είχα αποφασίσει να γράψω αυτό το κείμενο αν δε με είχε σοκάρει η αντίδραση του ιδρυτή της Κιβωτού του Κόσμου στις πρώτες καταγγελίες που είδαν το φως της δημοσιότητας για κακοποιήσεις ανηλίκων σε δομές της από στελέχη της οργάνωσης.
«Εμείς έχουμε και φιλοξενούμε παιδιά, τα οποία δεν είναι τα συνηθισμένα παιδιά, από παραβατικές οικογένειες, παιδιά μεγάλα σε ηλικία που έχουν διαμορφώσει τον χαρακτήρα τους, παιδιά που δεν ήξεραν από όρια, παιδιά θέλουν να παραβατούν. Η Κιβωτός του Κόσμου με όλο το εξειδικευμένο προσωπικό της, το πρώτο πράγμα που κάνουμε είναι να θεραπεύσουμε το τραύμα της ψυχής αυτών των παιδιών από την απώλεια του φυσικού τους γονιού και αυτό είναι που πολλές φορές δεν μπορούν να συγχωρέσουν σε εμάς, ότι πήραμε τη θέση αυτή. Δεν πρόκειται να συγχωρέσουν ότι εμείς είμαστε στη ζωή τους και όχι οι γονείς τους.», δήλωσε ο ... άνθρωπος του Θεού.
Η ανακοίνωσή αυτή μου δημιούργησε την αίσθηση ότι ο πατέρας Αντώνιος Παπανικολάου ΔΕΝ ΔΙΑΨΕΥΔΕΙ τις καταγγελίες. Αντιθέτως, παραδέχεται έμμεσα πως  για ό,τι συνέβη φταίνε οι καταγγέλλοντες οι οποίοι είναι παιδιά «που θέλουν να παραβατούν».
Κι επειδή «δεν ήξεραν από όρια» όπου δεν πίπτει λόγος πίπτει ράβδος. «Το ξύλο βγήκε απ' τον Παράδεισο» άλλωστε κι ο πατέρας Αντώνιος Παπανικολάου, ως άνθρωπος του Θεού, γνωρίζει καλύτερα από τους υπόλοιπους τι είναι θεάρεστη πράξη και τι όχι.
Η υπόθεση είναι στο στάδιο της δικαστικής διερεύνησης και είναι πολύ νωρίς για να συμπεράνει κανείς αν η χρήση βίας κατά των απείθαρχων» τροφίμων των δομών ήταν μέρος των πάγιων πρακτικών της οργάνωσης ή αν οι βίαιες συμπεριφορές κάποιων στελεχών της γίνονταν αποδεκτές. Το βέβαιο όμως είναι πως ήταν εν γνώσει της ηγεσίας της Κιβωτού.

Η ΚΟΙΝΩΝΙΚΗ ΜΑΣ ΥΠΟΚΡΙΣΙΑ

«Δεν είχε φτάσει κάτι στα αυτιά μας, αν είχε φτάσει θα είχαμε κινηθεί άμεσα» ήταν η αντίδραση της καθ' ύλιν αρμόδιας υφυπουργού που σε αυτή τη σύντομη φράση περιέκλεισε μισό αιώνα -αρχής γενομένης από την πτώση της Δικτατορίας- συλλογικής υποκρισίας κι αναλγησίας.
Διότι ουδέποτε, είτε ως κοινωνία είτε ως Αριστερά, δε διεκδικήσαμε ένα αξιόπιστο δημόσιο πλαίσιο Πρόνοιας. Στο οποίο θα μπορούσαν να κουμπώσουν και να λειτουργήσουν συμπληρωματικά και οι όποιες ιδιωτικές πρωτοβουλίες -ιδρύματα, κληροδοτήματα, ΜΚΟ-  αλλά πάντα σε ένα σαφές θεσμικό πλαίσιο και συστηματικά ελεγχόμενες για την αρτιότητα των υπηρεσιών που παρέχουν. Αντιθέτως, βολευτήκαμε με την υπάρχουσα κατάσταση κάνοντας, αραιά και πού, κάποιες γενικόλογες αναφορές σε ένα «σύγχρονο σύστημα Πρόνοιας».
Ποια είναι όμως η υπάρχουσα κατάσταση;
Αν ρίξει κανείς μια ματιά στο σύνολο των οργανισμών που υποδέχονται παιδιά διαλυμένων οικογενειών θα βρει: α) μια πλειάδα ιδρυμάτων που εξαρτώνται είτε άμεσα από την Ορθόδοξη Εκκλησία είτε από παραεκκλησιαστικές οργανώσεις, με ασαφές πλαίσιο λειτουργίας, β) ένα σημαντικό αριθμό ιδιωτικών ιδρυμάτων και κληροδοτημάτων που συντηρούν κυρίως ορφανοτροφεία και γ) το Χαμόγελο του Παιδιού και τα Παιδικά Χωριά SOS. Ούτε ΕΝΑΣ δημόσιος φορέας.
Ακόμα χειρότερα, δεν υπάρχει κανένας οργανωμένος ή, έστω, υποστελεχωμένος, δημόσιος μηχανισμός, ο οποίος να ελέγχει την αρτιότητα της λειτουργίας όλων των παραπάνω οργανισμών.
Ειδικά η Δόμνα Μιχαηλίδου ελέγχεται διπλά, καθώς πριν από ένα μόλις χρόνο ανακοίνωσε εν χορδαίς και οργάνοις τη συνεργασία του υπουργείου με το Ξενοδοχειακό Επιμελητήριο, ώστε να απασχολούνται ανήλικοι τρόφιμοι των δομών των παραπάνω οργανισμών σε ξενοδοχεία. Μάλιστα παρουσίασε την πρωτοβουλία της αυτή ως «ήπια αποϊδρυματοποίηση».
Δε γνωρίζω αν τελικά το όλο εγχείρημα τέθηκε φέτος σε εφαρμογή ή αν εγκαταλείφθηκε λόγω των τεράστιων νομικών κενών που επέτρεπαν σε διευθυντές δομών, οι οποίοι σύμφωνα με το νόμο έχουν την κηδεμονία των ανηλίκων που ζουν σε αυτές, να κερδοσκοπούν παρέα με ξενοδόχους στις πλάτες  ανήλικων εργαζομένων. 
Το μόνο βέβαιο είναι ότι αν υπήρχε ένα στοιχειώδες  ενδιαφέρον όλων ημών των «ενεργών πολιτών», που σήμερα, παρέα με του αστέρες της τηλεοπτικής δημοσιογραφίας «πέφτουμε από τα σύννεφα» και ζητάμε την κεφαλήν επί πίνακι ενόχων και αθώων,  για τη μοίρα των των παιδιών που ποτέ δεν είχαν ή έχασαν την οικογένειά τους πολλά πράγματα θα ήταν καλύτερα.
Και φυσικά, δεν τρέφω την παραμικρή  ψευδαίσθηση ότι οι καταγγελίες για τα όσα φαίνεται πως συμβαίνουν στην Κιβωτό του Κόσμου θα γίνουν η ευκαιρία για έναν  ουσιαστικό πολιτικό διάλογο για το τι Πρόνοια θέλουμε.

Γιάννης Χρυσοβέργης

Παρασκευή 30 Σεπτεμβρίου 2022

ΜΠΡΟΣΤΑ ΣΤΟΝ ΠΟΛΕΜΟ ΜΕ ΤΗΝ ΤΟΥΡΚΙΑ
Το ελληνικό Κράτος αντιμέτωπο με τις συνέπειες της μεγαλομανίας του 

Κι ενώ τα ελληνικά ΜΜΕ κι η κυβέρνηση βαυκαλίζονται αδιάκοπα με την υποτιθέμενη «διεθνή απομόνωση της Τουρκίας» όλα δείχνουν ότι πολύ σύντομα το ελληνικό Κράτος θα κληθεί να πληρώσει το τίμημα της αμετροεπούς πολιτικής του απέναντι σε αυτή με έναν οδυνηρό συμβιβασμό, υπό την ασφυκτική πίεση των Δυτικών χωρών.

Πριν από δυο χρόνια, με αφορμή την απόφαση της τουρκικής κυβέρνησης να μετατρέψει την Αγία Σοφία σε τζαμί ( Η ΑΓΙΑ ΣΟΦΙΑ ΚΑΙ ΤΑ ΑΔΙΕΞΟΔΑ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΕΝΑΝΤΙ ΤΗΣ ΤΟΥΡΚΙΑΣ ) αλλά και σε παλαιότερα κείμενα στον ΑΤΑΚΤΟ ΛΟΓΟ επισήμαινα το  παράλογο μείγμα μαξιμαλισμού και δέους με το οποίο η ελληνική κοινωνία κι ο πολιτικός κόσμος αντιμετωπίζουν την Τουρκία.
Κι ενώ η ελληνική κυβέρνηση, παρά τις απανωτές διπλωματικές της αποτυχίες -εμπλοκή στον πόλεμο της Λιβύης στο πλευρό του «στρατάρχη» Χαφτάρ και όχι της διεθνώς αναγνωρισμένης κυβέρνησης, αποτυχία επιβολής εμπάργκο εξαγωγών όπλων από τις ευρωπαϊκές χώρες στην Τουρκία το καλοκαίρι και το φθινόπωρο του 2020 ενώ οι δυο χώρες βρίσκονταν στα πρόθυρα του πολέμου, εκκωφαντική άρση της στήριξης των ΗΠΑ και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής στο διαβόητο αγωγό φυσικού αερίου EastMed- περιφέρει αυτάρεσκα στα εγχώρια ΜΜΕ δηλώσεις περί «διεθνούς απομόνωσης του Ερντογάν», αυτός άλλαξε και πάλι τους κανόνες του παιγνιδιού θέτοντας ζήτημα αποστρατιωτικοποίησης των νησιών του Αιγαίου.
Όπως και στην περίπτωση του εμφυλίου στη Λιβύη, όπου ενώ η Τουρκία υπέγραφε μνημόνιο συνεργασίας με τη διεθνώς αναγνωρισμένη κυβέρνηση της χώρας το ελληνικό υπουργείο Εξωτερικών υποδέχονταν τον ανεκδιήγητο «στρατάρχη» Χαφτάρ με τιμές αρχηγού Κράτους -οι χώρες που τον χρηματοδοτούσαν κι ίσως να τον χρηματοδοτούν ακόμα, Ρωσία, Αίγυπτος Ενωμένα Αραβικά Εμιράτα ούτε τουριστική βίζα δεν του έδιναν- έτσι και σήμερα το ΥΠΕΞ περιφέρει ανακοινώσεις των ΗΠΑ και της Ευρωπαϊκής Επιτροπής σύμφωνα με τις οποίες «αναγνωρίζεται η ελληνική κυριαρχία στα νησιά του Αιγαίου». 
Ξεχνώντας να αναφέρουν πως την ελληνική κυριαρχία στα νησιά, ούτε η Τουρκία την αμφισβητεί. Εκείνο που αμφισβητεί είναι το δικαίωμα της Ελλάδας να έχει στρατό σε αυτά και βασίζει την αξίωσή της στις διεθνείς συνθήκες που τα κατέστησαν ελληνικό έδαφος..

Τα «τρελά» σενάρια περί  αποκλεισμού μεγάλου ελληνικού νησιού

Η ανάδειξη της στρατιωτικοποίησης των νησιών του Βορείου Αιγαίου από την Τουρκία δεν είναι καθόλου τυχαία. 
Τόσο η Συνθήκη της Λωζάνης του 1923, με την οποία τα νησιά του Βορείου Αιγαίου στην Ελλάδα, όσο και η Συνθήκη του Παρισιού του 1947, που αποδίδει στην Ελλάδα τη Δωδεκάνησο, ορίζουν ρητά πως τα επίμαχα νησιά πρέπει να είναι αποστρατιωτικοποιημένα και έτσι ήταν μέχρι το1974.
Μετά την τουρκική εισβολή στην Κύπρο τόσο η Δωδεκάνησος όσο και τα νησιά του Βορείου Αιγαίου εξοπλίστηκαν με ταχείς ρυθμούς και σήμερα είναι βαρύτατα εξοπλισμένα. 
Το ελληνικό αντεπιχείρημα στις τουρκικές αιτιάσεις είναι πως ο εξοπλισμός των νησιών συνιστά κυριαρχικό δικαίωμα της χώρας, από τη στιγμή που στην απέναντι ακτή του Αιγαίου εδρεύει μια ολόκληρη στρατιά κι ο μεγαλύτερος αποβατικός στόλος της Μεσογείου.
Επιχειρήματα που μπορεί μεν να ακούγονται λογικά σ' έναν καλόπιστο τρίτο και, κυρίως, να πείθουν την ελληνική κοινή γνώμη για το δίκαιο του ελληνικού Κράτους, όμως δεν αρκούν για να ανατρέψουν το γεγονός ότι η Ελλάδα έχει παραβιάσει διεθνείς συνθήκες, άρα και το Διεθνές Δίκαιο, που υποτίθεται ότι συνιστά το γνώμονα της εξωτερικής της πολιτικής.
Αντιθέτως, ουδεμία διεθνής συνθήκη υποχρεώνει την Τουρκία να μην έχει στρατιωτικές δυνάμεις στη δική της ακτή του Αιγαίου.
Μιλώντας με δημοσιογράφους off the record Τούρκοι διπλωμάτες επισημαίνουν ότι, από όλες τις ελληνοτουρκικές διαφορές, αυτή που είναι πιο εύκολο να κερδηθεί σε μια διαπραγμάτευση υπό διεθνή αιγίδα. Είναι λοιπόν προφανές ότι σε αυτό το θέμα θα αυξήσει την πίεσή της η Τουρκία, καθώς έχει την ευκαιρία μιας εύκολης κι αναίμακτης νίκης. Την οποία φυσικά ο Ερντογάν θα φροντίσει να κεφαλαιοποιήσει στις επερχόμενες τουρκικές εκλογές.
Δεν είναι λοιπόν τυχαία η δημοσίευση χθες δυο άρθρων με θέμα ένα ενδεχόμενο θερμό επεισόδιο στο Αιγαίο.
Το πρώτο το υπέγραφε ο Δήμος Βερύκιος στο ieidiseis , στο οποίο γίνεται λόγος για σχέδια αποτροπής του αποκλεισμού ενός νησιού από τις τουρκικές ένοπλες δυνάμεις. Πολλοί έχουν πολλά να πουν για το χαρακτήρα του Βερύκιου, ουδείς όμως μπορεί να αμφισβητήσει ότι είναι ένας από τους καλύτερους ρεπόρτερ στα θέματα του υπουργείου Εθνικής Άμυνας. Άρα εκτός από καπνό υπάρχει και φωτιά.
Το δεύτερο το υπέγραφε ο Γιώργος Καρελιάς στο news247.gr και προειδοποιούσε την ελληνική κυβέρνηση, με μια έμμεση αναφορά στην κρίση των Ιμίων το 1997, ότι δεν έχει το δικαίωμα να αιφνιδιαστεί.

Η Ελλάδα με την πλάτη στον τοίχο

Το ήδη δυσμενές για την Ελλάδα κλίμα -αφ' ενός εξ αιτίας των καμωμάτων των ελληνοκυπριακών ηγεσιών που δυο φορές την τελευταία εικοσαετία (2004 και 2017) σαμποτάρισαν την τελευταία στιγμή κυριολεκτικά λύσεις του Κυπριακού οι οποίες ήταν φρούτα μακράς διπλωματικής προσπάθειας του ΟΗΕ, αφ' ετέρου εξ αιτίας των μαξιμαλιστικών ελληνικών θέσεων, που συνοψίζονται στον εξωφρενικό για όλους πλην ημών των Ελλήνων ισχυρισμό ότι το Καστελλόριζο έχει περισσότερη υφαλοκρηπίδα και ΑΟΖ από τα 900 χιλιόμετρα της τουρκικής ακτογραμμής στην Ανατολική Μεσόγειο- έχει επιβαρυνθεί ακόμα περισσότερο με την εισβολή της  Ρωσίας στην Ουκρανία.
Εκτός του γεγονότος ότι η Τουρκία έχει έναν από τους μεγαλύτερους στρατούς της Ατλαντικής Συμμαχίας, είναι και στην πρώτη γραμμή σε ενδεχόμενη μετωπική αντιπαράθεση του ΝΑΤΟ με τη Ρωσία. 
Για το λόγο αυτό, με τίποτα η Δύση δε θα διακινδυνεύσει να δυσαρεστήσει την Τουρκία σε βαθμό αποχώρησής της από την Ατλαντική Συμμαχία ή, έστω, μετατροπής της σε απρόθυμό σύμμαχο.
Το ότι σύσσωμος ο ελληνικός λαός θεωρεί, δικαίως, ενδεχόμενη αποστρατιωτικοποίηση των νησιών του Αιγαίου προοίμιο της αναίμακτης κατάληψής τους από την Τουρκία ποσώς τους απασχολεί και το καθιστούν άπαντες σαφές στους Έλληνες συνομιλητές τους, με προεξάρχοντες το γενικό Γραμματέα του ΝΑΤΟ, Γενς Στόλτενμπεργκ, και τους εκπροσώπους του Στέιτ Ντιπάρτμεντ (βλ. Οι γκρίζες δηλώσεις του εκπροσώπου του Στέιτ Ντιπάρτμεντ για τα ελληνικά νησιά )

Οι οδυνηρές επιλογές της ελληνικής διπλωματίας

Μεταξύ μιας υποχώρησης στις τουρκικές πιέσεις και αποστρατιωτικοποίηση των νησιών υπό την ασφυκτική πίεση των Δυτικών χωρών, που όμως θα προκαλέσει τεκτονικές αντιδράσεις στην Ελλάδα κι ενός πολέμου με την Τουρκία στον οποίο το ελληνικό Κράτος δεν μπορεί να βγει νικητής -ακόμα κι αν υποθέσουμε ότι ο ελληνικός στρατός αντιμετωπίζει με απόλυτη επιτυχία τις τουρκικές επιθέσεις και καταλαμβάνει τουρκικό έδαφος, τα όποια κέρδη του δε θα είναι τόσο σοβαρά ώστε να αντισταθμίσουν την κατάληψη από την Τουρκία της Κυπριακής Δημοκρατίας- έχει επιλογές το ελληνικό Κράτος;
Ενδεχομένως ναι, όχι όμως με τα καραγκιοζιλίκια του Δένδια που υποδέχονταν ξένους ομολόγους του φορώντας μάσκα με τα χρώματα του Παναθηναϊκού, ούτε επαναπροσεγγίζοντας τη Ρωσία.
Η Ρωσία, ακόμα κι αν δεχθούμε ότι επιθυμεί να βοηθήσει την Ελλάδα για να αποκτήσει ερείσματα πίσω από την πρώτη γραμμή του ΝΑΤΟ, δεν θα το πράξει. 
Πρώτον, διότι δε μπορεί, ο πόλεμος στην Ουκρανία δεν της επιτρέπει ένα δεύτερο μέτωπο. Δεύτερον διότι δεν υπάρχει περίπτωση να το επιθυμεί. Οι ρωσοτουρκικές σχέσεις βρίσκονται στο καλύτερο σημείο των τελευταίων δυο αιώνων κι η Τουρκία είναι μια αγορά 80 εκατομμυρίων ανθρώπων για τις ρωσικές εξαγωγές.
Η μόνη ελπίδα του ελληνικού Κράτους να αποτρέψει την αποστρατιωτικοποίηση των νησιών είναι, την ύστατη στιγμή, να καταστήσει σαφές προς κάθε κατεύθυνση, πως για να συμβεί κάτι τέτοιο θα είναι αποτέλεσμα ενός μακράς διαρκείας ενδονατοϊκού πολέμου, με ό,τι αυτό συνεπάγεται για τη συνοχή της Συμμαχίας.
Ταυτόχρονα όμως, για να δεχθούν οι ΝΑΤΟικοί εταίροι να ασκήσουν πίεση στην Τουρκία ώστε να κάνει πίσω σε αυτή την απόλυτα σύννομη με βάση το Διεθνές Δίκαιο αξίωσή της, πρέπει να αποδεχθεί τις τουρκικές αξιώσεις τόσο στο Κυπριακό -που θα μεταφραστούν με προσάρτηση, σε ένα προσεχές μέλλον του βορείου τμήματος της Κύπρου στην Τουρκία- όσο και στα θέματα των θαλασσίων ζωνών.
Πράγμα που σημαίνει ότι το ελληνικό Κράτος θα ενταφιάσει οριστικά το μύθο περί ελληνικής θάλασσας για το Αιγαίο, έναν από τους πιο ισχυρούς μύθους της ελληνικής κοινωνίας. Ας ελπίσουμε ότι θα το πράξει με λιγότερο οδυνηρό τρόπο από αυτόν με τον οποίο ενταφίασε τη Μεγάλη Ιδέα πριν από εκατό ακριβώς χρόνια.

Γιάννης Χρυσοβέργης

Τετάρτη 17 Αυγούστου 2022

Η ΔΙΕΘΝΗΣ ΑΜΝΗΣΤΙΑ ΚΙ Η ΟΡΓΗ ΤΟΥ ΟΥΚΡΑΝΙΚΟΥ ΚΑΘΕΣΤΩΤΟΣ

Η πρόσφατη έκθεση της ΔΙΕΘΝΟΥΣ ΑΜΝΗΣΤΙΑΣ η οποία καταγγέλλει πως ο ουκρανικός στρατός σε 19 τουλάχιστον περιοχές χρησιμοποίησε ως ασπίδα άμαχο πληθυσμό, προκάλεσε την οργή του ουκρανικού καθεστώτος (βλ. σχετικά Ukraine: Ukrainian fighting tactics endanger civilians ).
Επίσης επιβεβαίωσε τις σχετικές καταγγελίες των Ρώσων, τις οποίες ως τώρα ουδείς ελάμβανε  σοβαρά υπ' όψιν του ΚΑΙ ΔΙΚΑΙΩΣ, καθώς ο δικός τους στρατός επίσης βαρύνεται για πλήθος αγριοτήτων -δε μπορούσε να γίνει διαφορετικά- σε βάρος των αμάχων (βλ. σχετικά στην ίδια έκθεση).
Όμως το γεγονός ότι στρατός χρησιμοποιεί ομοεθνείς του, για την προστασία των οποίων υποτίθεται ότι μάχεται, ως ομήρους είναι καινοφανές για τα, ούτως ή άλλως, βάρβαρα πολεμικά ήθη.

Η χρήση εκ μέρους ενός στρατού πολιτών ως ομήρων προκειμένου να αποτρέψει επιθέσεις σε βάρος του είναι πανάρχαια μέθοδος των στρατών εισβολής, είτε για να προστατέψουν την υποχώρησή τους, είτε για να προστατευτούν από επιθέσεις ατάκτων.
Στη διάρκεια του Β' Παγκοσμίου Πολέμου ο στρατός των ναζί τοποθετούσε συστηματικά μπροστά από την ατμομηχανή των τραίνων του ένα βαγόνι με ομήρους, για να εμποδίσει επιθέσεις των οργανώσεων αντίστασης στις γραμμές ανεφοδιασμού του.
Η παρεμπόδιση της φυγής αμάχων από μια περιοχή εν όψει άφιξης των δυνάμεων εισβολής, προκειμένου  να μην παρεμποδιστεί η σύμπτυξη των δυνάμεων των αμυνομένων, επίσης έχει έχει χρησιμοποιηθεί από στρατούς, στο παρελθόν, αν και δεν είναι συχνό φαινόμενο.
Εκείνο όμως που ουδέποτε ως τώρα έχει καταγραφεί στα ιστορικά χρονικά είναι η χρήση από ένα στρατό ομοεθνών του ως ομήρων, προκειμένου να μη δεχθεί πλήγματα από δυνάμεις εισβολής. Για την ακρίβεια έχει καταγραφεί μια φορά: από τους ένοπλους του Ισλαμικού Κράτους, στο Ιράκ και στη Συρία, κατά την περίοδο 2014-2018.

ΠΡΟΠΑΓΑΝΔΙΣΤΙΚΟΣ ΚΥΝΙΣΜΟΣ;

Το ενδεχόμενο οι πρακτικές αυτές του ουκρανικού στρατού να εκπορεύονται από την πολιτική ηγεσία της χώρας, με σκοπό να αυξηθούν οι απώλειες μεταξύ των αμάχων σε βαθμό που να εξεγείρει τη δυτική κοινή γνώμη ώστε να επέμβει η Δύση στρατιωτικά -πράγμα που συνεπάγεται πυρηνικό πόλεμο, αυτό είναι καλό να το υπενθυμίζουμε στους πολυπληθείς θιασώτες αυτής της επιλογής στην καθ' ημάς Εσπερίαν- είναι κάτι που προσωπικά δεν μπορώ να το αποκλείσω για λόγους αρχής -στην Ουκρανία υπάρχει ένα καθεστώς εξ ίσου αυταρχικό και ακραία εθνικιστικό με αυτό της Ρωσίας το οποίο έχει μετατρέψει το 45% του πληθυσμού της χώρας, τους ρωσόφωνους, σε πολίτες Β' κατηγορίας-, όμως υπάρχουν ισχυρές αντενδείξεις επ' αυτού.
Η πιο σοβαρή είναι, όπως επισημαίνει η Διεθνής Αμνηστία, ότι η πρακτική αυτή δεν είναι γενικευμένη. Έχει αποδειχτεί σε 19 περιοχές μόνο.

ΠΟΛΙΤΕΣ Β' ΚΑΤΗΓΟΡΙΑΣ;

Μια προσεκτική ματιά στις περιοχές στις οποίες οι ερευνητές της Διεθνούς Αμνηστίας εντόπισαν την ανήκουστη αυτή πρακτική της χρήσης ως στρατιωτικών εγκαταστάσεων νοσοκομείων και  σχολείων, χωρίς προηγουμένως να απομακρύνουν τους αμάχους γεννά εντούτοις δεύτερες σκέψεις: πρόκειται για τις περιοχές του Ντονμπάς, του Χαρκόβου, του Μυκολάιβ και τα περίχωρα της Οδησσού.
Είναι όλες περιοχές με πολύ υψηλά ποσοστά ρωσόφωνου πληθυσμού (σε μερικές από αυτές ενδεχομένως να είναι και πλειοψηφία). 
Δεδομένου δε ότι από το 2015 το ουκρανικό καθεστώς έχει μετατρέψει το 45% του τότε πληθυσμού της χώρας -τους ρωσόφωνους- σε πολίτες Β' κατηγορίας, απαγορεύοντας τη διδασκαλία της ρωσικής γλώσσας, τη χρήση της στη διοίκηση και θέτοντας εκτός νόμου τα κυριότερα κόμματα που τους εκπροσωπούσαν -τα υπόλοιπα τέθηκαν εκτός νόμου με τη ρωσική εισβολή- καθώς και ότι οι άνθρωποι αυτοί θεωρούνται οιονεί «πράκτορες του εχθρού», η επιλογή κάποιων τοπικών στρατιωτικών διοικητών να τους χρησιμοποιήσουν ως ανθρώπινες ασπίδες έρχεται ως λογική συνέπεια (το ίδιο θα υποστεί και η τουρκική μειονότητα της Θράκης, καθώς και η ελληνική της Ίμβρου, της Τενέδου και της Πόλης σε περίπτωση ελληνοτουρκικού πολέμου).

ΚΟΙΝΑ ΣΗΜΕΙΑ ΜΕ ΤΟ ΙΣΛΑΜΙΚΟ ΚΡΑΤΟΣ

Μια άλλη πιθανή εξήγηση αυτής της απίστευτης αγριότητας πρακτικής έγκειται στο ότι, παρά τα όσα ισχυρίζονται η ουκρανική -και αναπαράγουν άκριτα προσβάλλοντας την επαγγελματική τους αξιοπιστία οι δυτικοί δημοσιογράφοι- και η ρωσική προπαγάνδα, οι νέοι των δυο χωρών δεν έχουν καμιά απολύτως πρόθεση να πολεμήσουν.
Εκατοντάδες χιλιάδες Ουκρανών και Ρώσων επίστρατων κρύβονται προκειμένου να αποφύγουν τη στράτευση. Αυτό αναγκάζει τα δυο καθεστώτα να διεξάγουν τον πόλεμο, κυρίως, με επαγγελματίες στρατιωτικούς και, δευτερευόντως, με μισθοφόρους, οι οποίοι μόνο δυο πράγματα έχουν στο νου τους: τη σφαγή και το πλιάτσικο.
Ως προς αυτό οι μεν Ουκρανοί έχουν καταφύγει στις υπηρεσίες Ευρωπαίων και Αμερικανών νεοναζί, οι δε Ρώσοι, πέρα από τη μεραρχία μισθοφόρων Βάγκνερ αποτελούμενη πρωτίστως από Ρώσους νεοναζί, σε Τσετσένους και Άραβες μισθοφόρους.
Κι αυτό είναι το κοινό σημείο που έχουν οι εμπόλεμοι με το Ισλαμικό Κράτος, το μεγαλύτερο μέρος των ενόπλων του οποίου ήταν μισθοφόροι, χρηματοδοτούμενοι κατά περίσταση από την Τουρκία και τη Σαουδική Αραβία ανάλογα με τα γεωπολιτικά παιγνίδια των εν λόγω χωρών στη Μέση Ανατολή.
Όμως για τις χιλιάδες αυτές των έμμισθων φονιάδων δεν υπάρχουν φίλιοι κι εχθρικοί πληθυσμοί. Όλοι είναι υποψήφια θύματα φόνων, βιασμών, ομηρίας και πλιάτσικου.

Γιάννης Χρυσοβέργης

Υ.Γ. Θα παρακαλούσα τους πολυπληθείς υπερασπιστές της «δημοκρατίας» ενάντια στον «ανατολικό αυταρχισμό», να μην αρχίσουν μπουρδολογίες περί «ΜΚΟ με ύποπτες χρηματοδοτήσεις», όπως έκαναν με τους Δημοσιογράφους χωρίς Σύνορα.

Δευτέρα 20 Ιουνίου 2022

ΓΑΛΛΙΚΕΣ ΕΚΛΟΓΕΣ: Η ΑΡΙΣΤΕΡΑ ΑΝΤΙΜΕΤΩΠΗ ΜΕ ΔΥΣΚΟΛΕΣ ΠΡΟΚΛΗΣΕΙΣ

Η βαριά εκλογική ήττα του πλέον αλαζόνα πολιτικού ηγέτη που γνώρισε μεταπολεμικά η Γαλλία, του Εμμανουέλ Μακρόν, η εκλογική αναγέννηση της Αριστεράς μέσα από τη σύμπραξη των σημαντικότερων πολιτικών δυνάμεών της, ο εκλογικός θρίαμβος της Ακροδεξιάς κι η χωρίς προηγούμενο αποχή ήταν τα στοιχεία του χθεσινού δεύτερου γύρου των γαλλικών βουλευτικών εκλογών.
Για την Αριστερά, που πέτυχε το πρώτο μεγάλο στοίχημά της, οι επόμενες προκλήσεις είναι κρίσιμες. Πρέπει να βρει τρόπο να προσφέρει και πάλι ελπίδα στη φτωχολογιά και στους νέους ώστε να βάλει φραγμό στην Ακροδεξιά.

Η ΗΤΤΑ ΤΟΥ ΝΕΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΙΣΜΟΥ ΚΑΙ ΤΗΣ ΑΛΑΖΟΝΕΙΑΣ

Τα κύρια χαρακτηριστικά της πρώτης θητείας του Εμμανουέλ Μακρόν ήταν ο ακραίος νεοφιλελευθερισμός κι η περιφρόνηση που επιδείκνυε όχι μόνο απέναντι στους πολιτικούς του αντιπάλους αλλά απέναντι στο σύνολο της γαλλικής κοινωνίας.
Την ίδια συμπεριφορά επέδειξε και στην προεκλογική εκστρατεία του πρώτου γύρου των βουλευτικών εκλογών, με αποτέλεσμα, για πρώτη φορά στην ιστορία της Πέμπτης Γαλλικής Δημοκρατίας, το κόμμα του να βρεθεί, έστω και με βραχεία κεφαλή, δεύτερο σε ψήφους -χρειάστηκε η πραξικοπηματική, από πλευράς υπουργείου Εσωτερικών,  καταμέτρηση των 44.000 ψήφων τριών αριστερών υποψηφίων βουλευτών της Νέας Λαϊκής Οικολογικής και Κοινωνικής Ενότητας ως «ανεξάρτητων», με το πρόσχημα ότι δεν ανήκαν σε κανένα από τα τέσσερα κόμματά της για να εμφανιστεί στα  επίσημα αποτελέσματα πρώτο το κόμμα του Μακρόν-.
Το αυτί των ψηφοφόρων δεν ίδρωσε από τις οιμωγές των παρατρεχάμενών του για επερχόμενο πολιτικό χάος -ο μονάρχης θα χρειαστεί να συνυπάρξει με αυτή τη Βουλή για τουλάχιστον ένα χρόνο σύμφωνα με όσα ισχυρίζονται οι Γάλλοι συνταγματολόγοι-. 
Άλλωστε, σε όλες τις αντικοινωνικές του επιλογές, τις οποίες έχει δηλώσει πως θα συνεχίσει και στη δεύτερη θητεία του, θα βρει την αμέριστη υποστήριξη των βουλευτών της παραδοσιακής Δεξιάς, παρά τις πρώτες δηλώσεις του ηγέτη της, Κριστιάν Ζακόμπ, περί παραμονής του κόμματος των Ρεπουμπλικανών στην αντιπολίτευση.
Για το λόγο αυτό, το εκλογικό αποτέλεσμα δεν θα έχει κάποια επίπτωση στη συνέχιση της αντικοινωνικής αυταρχικής διακυβέρνησης της προηγούμενης πενταετίας. Απλώς η αυτού Υψηλότης, θα εξαναγκαστεί να κατεβεί από το θρόνο της και να διαπραγματευτεί με τους ηγέτες της Δεξιάς και της Ακροδεξιάς.

Ο ΘΡΙΑΜΒΟΣ ΤΗΣ ΑΚΡΟΔΕΞΙΑΣ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΠΕΡΙΣΤΑΣΙΑΚΟΣ

Η ηγέτιδα της Ακροδεξιάς Μαρίν Λε Πεν είναι αναμφίβολα η μεγάλη νικήτρια των χθεσινών εκλογών. Όχι μόνο διότι πέτυχε να εκλέξει το κόμμα της, ο Εθνικός Συναγερμός,  89 βουλευτές -οι δημοσκοπήσεις του έδιναν 15-40 έδρες μόλις- αλλά διότι απέδειξε ότι διαθέτει μια στέρεη εκλογική βάση, ομοιόμορφα απλωμένη σε όλη τη χώρα.
Το σημαντικότερο όμως είναι πως ο Εθνικός Συναγερμός έχει μια στέρεη εκλογική βάση σε πλήθος από εκλογικές περιφέρειες οι οποίες, επί δεκαετίες, ήταν εκλογικά προπύργια είτε του Κομμουνιστικού είτε του Σοσιαλιστικού Κόμματος.
Ο ανθρωποφαγικός πολιτικός του λόγος, η δαιμονοποίηση των φτωχότερων από τους φτωχούς -των μεταναστών- για τα δεινά που υφίστανται οι φτωχοί -εργάτες, χαμηλόμισθοι υπάλληλοι, νέοι- έχει φέρει αποτέλεσμα και, το σημαντικότερο, έχει δημιουργήσει μια γενιά πιστών.

Η ΑΝΑΓΕΝΝΗΜΕΝΗ ΑΡΙΣΤΕΡΑ ΕΧΕΙ ΔΥΣΚΟΛΟ ΕΡΓΟ

Αν το εκλογικό αποτέλεσμα του Ζαν Λυκ Μελανσόν στον πρώτο γύρο των προεδρικών εκλογών λειτούργησε ως καταλύτης για να βγει η γαλλική Αριστερά από έναν εικοσαετή λήθαργο και να χτίσει, μετά από, σύντομες μεν κοπιώδεις δε, μια εκλογική συμμαχία, το αποτέλεσμα των βουλευτικών εκλογών, που την καθιστά δεύτερη πολιτική δύναμη στη Βουλή, τη θέτει αντιμέτωπη με πολύπλοκες προκλήσεις.
Το γεγονός ότι από αυτή την εκλογική συμμαχία όλες οι συνιστώσες της βγήκαν ωφελημένες αποτρέπει τον κίνδυνο ομφαλοσκοπήσεων και διαλυτικών τάσεων.
Πρέπει όμως να βρει τρόπο η αντιπολίτευσή της στο Κοινοβούλιο να συμπορεύεται και να εμπνέει τις κοινωνικές κινητοποιήσεις απέναντι στις κυβερνητικές πολιτικές που θα διευρύνουν και θα οξύνουν τον κοινωνικό αποκλεισμό, τη φτώχεια και  την ανασφάλεια.
Πρέπει να βρει μια γλώσσα διαλόγου με του νεαρούς Γάλλους γόνους μεταναστών που έχουν αφεθεί στη μοίρα τους στα γκέτο των μεγαλουπόλεων εδώ και τρεις δεκαετίες κι έχουν εναποθέσει τις ελπίδες τους σε φανατισμένους ιμάμηδες και μαφιόζικες συμμορίες.
Πρέπει επίσης να δημιουργήσει δομές αλληλεγγύης να εργαστεί για να σπάσει την απομόνωση στην οποία είναι κλεισμένοι οι «ξεχασμένοι» του νεοφιλελεύθερου ονείρου, να τους δώσει και πάλι ελπίδα. Να αντιδράσουν και, φυσικά, να πάνε και στις επόμενες κάλπες.
Όσο η συμμετοχή στην εκλογική διαδικασία θα είναι τόσο χαμηλή η Αριστερά δε θα μπορεί να ελπίζει σε κάτι καλύτερο (αυτά να τα βλέπει και η δική μας Αριστερά σε όλες της τις εκφάνσεις).
Όλα αυτά εύκολα λέγονται κι εύκολα γράφεις γι' αυτά. Για να τα πετύχει όμως η γαλλική Αριστερά θα χρειαστεί πολλή πολιτική ευστροφία, πολύ κόπο και, το σημαντικότερο, πρέπει να έχει επίγνωση ότι θα βρεθεί αντιμέτωπη με τη βίαιη αντίδραση των μαφιόζικων κυκλωμάτων. Που ψηφίζουν μαζικά Μαρίν Λε Πεν.

Γιάννης Χρυσοβέργης

Πέμπτη 26 Μαΐου 2022

ΠΙΟΤΕΡΟ ΚΙ ΑΠΟ ΤΟΝ ΤΡΑΜΠ ΟΙ ΑΜΕΡΙΚΑΝΟΙ «ΠΡΟΟΔΕΥΤΙΚΟΙ» ΜΕ ΤΡΟΜΑΖΟΥΝ

Η συχνότητα με την οποία στελέχη του Δημοκρατικού Κόμματος των ΗΠΑ αξιώνουν συνέχιση του πολέμου στην Ουκρανία «μέχρι την ανατροπή του Πούτιν», καθώς κι η αβασάνιστη υιοθέτηση της φρασεολογίας τους από τον πρόεδρο Μπάϊντεν συνιστούν το μεγαλύτερο κίνδυνο να ξεφύγει ανεξέλεγκτα η κατάσταση.
Ο Πούτιν δεν είναι ούτε Σαντάμ Χουσεΐν ούτε ούτε Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς, διαθέτει 5.700 πυρηνικές κεφαλές, κι αν την εμπρηστική αυτή φρασεολογία των Αμερικανών «προοδευτικών» και των Δυτικοευρωπαίων μιμητών τους, την ενστερνιστεί με τον ανάλογο φανατισμό κι η δυτική κοινή γνώμη θα οδηγηθούμε σε πυρηνικό όλεθρο.

Ο ΠΟΥΤΙΝ «ΧΡΗΣΙΜΟΣ» ΑΠΟΔΙΟΠΟΜΠΑΙΟΣ ΤΡΑΓΟΣ ΤΟΥ ΚΑΤΕΣΤΗΜΕΝΟΥ ΤΟΥ ΔΗΜΟΚΡΑΤΙΚΟΥ ΚΟΜΜΑΤΟΣ

Όταν τη νύχτα των προεδρικών εκλογών του 2016, παρά το γεγονός ότι η Χίλαρι Κλίντον είχε πάρει τρία εκατομμύρια ψήφους παραπάνω, εξελέγη ο Ντόναλντ Τραμπ, το επιτελείο των Δημοκρατικών έσπευσε να κατηγορήσει το Ρώσο πρόεδρο για επηρεασμό του εκλογικού αποτελέσματος μέσω μαζικής παραγωγής ψευδών ειδήσεων.
Αν και η δικαστική έρευνα που έγινε επί του θέματος κατέληξε στο συμπέρασμα ότι όντως είχε γίνει απόπειρα επηρεασμού του εκλογικού σώματος μέσω διοχέτευσης εξωφρενικών ψευδών ειδήσεων -ένα από αυτά τα εργαστήρια παραγωγής ψευδών ειδήσεων ήταν στο Βόρειο Μακεδονία- από πλευράς Ρωσίας, η επίρριψη της ήττας της Κλίντον στον Πούτιν είναι εξωφρενική.
Κατά μείζονα λόγο που, τρεις πολιτείες στις οποίες η Κλίντον έχασε με λιγότερο από μια ποσοστιαία μονάδα διαφορά, Μίσιγκαν, Πενσυλβάνια και Ουισκόνσιν, ήταν παραδοσιακά προπύργια του Δημοκρατικού Κόμματος, ιδίως οι δυο πρώτες.
Τι το κοινό είχαν; Μα την ύπαρξη μιας πολυπληθούς λευκής εργατικής τάξης, χτυπημένης από την ανεργία που προκάλεσε η  μεταφορά των αμερικανικών βιομηχανικών μονάδων στην Άπω Ανατολή, και η οποία ζει υπό το κράτος του τρόμου ότι θα χάσει τα σπίτια που με χίλιους κόπους και βαρύ δανεισμό απέκτησε, και στην οποία το πρόγραμμα της Δημοκρατικής υποψήφιας δεν είχε τίποτα να προτείνει (μάλιστα σε στενό κύκλο, δυστυχώς όμως γι' αυτήν διέρρευσε, η Κλίντον τους αποκαλούσε loosers). 
Ο Τραμπ αντίθετα, τους υπόσχονταν την επιστροφή της βιομηχανίας στις ΗΠΑ, μια υπόσχεση που του απέφερε εκατοντάδες χιλιάδες κρίσιμων ψήφων, μολονότι δεν έκανε τίποτα για να την υλοποιήσει.
Με δυο λόγια, εδώ και έξι χρόνια, το Δημοκρατικό Κόμμα των ΗΠΑ έχει βρει στο πρόσωπο του Πούτιν έναν βολικό «κακό», που «φταίει για ό,τι συμβαίνει στον ουρανό και στη γη»     

Ο ΠΟΥΤΙΝ ΔΕΝ ΕΙΝΑΙ ΣΑΝΤΑΜ ΧΟΥΣΕΪΝ ΟΥΤΕ ΣΛΟΜΠΟΝΤΑΝ ΜΙΛΟΣΕΒΙΤΣ

Η επικίνδυνη αυτή ρητορική δεν είναι ούτε καινούρια ούτε πρωτότυπη. Είναι πανομοιότυπη με αυτή που είχαν χρησιμοποιήσει οι Δυτικοί στη δεκαετία του '90 κατά των Σαντάμ Χουσεΐν και Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς.
Μόνο που τα περιβόητα «πυρηνικά» και «χημικά» όπλα του Σαντάμ Χουσεΐν ήταν παραμύθια της Χαλιμάς, όπως αποδείχθηκε πανηγυρικά με τα τη δεύτερη εισβολή στο Ιράκ και την ανατροπή του. 
Για δε το Σλόμπονταν Μιλόσεβιτς δε χρειάζονταν καν η επίκληση των «όπλων μαζικής καταστροφής». Ήταν ο πρώτος από τους δικτάτορες και δικτατορίσκους που θάλλουν πλέον σ' Ανατολή και Δύση κι αυτό αρκούσε για να σοκάρει τη διεθνή κοινή γνώμη σε μια εποχή που ζούσε το παραμύθι του «Τέλους της Ιστορίας».
Ο Βλαντιμίρ Πούτιν αντιθέτως διαθέτει πυρηνικά όπλα. Και μάλιστα πολλά. Το ένα δέκατο από αυτά φτάνει για να εξαφανίσει κάθε ζωή στον πλανήτη για αιώνες. Κι έχει καταστήσει σαφές ότι αν η δυτική υποστήριξη στην Ουκρανία υπερβεί ένα όριο -το οποίο είναι η συμμετοχή στον πόλεμο νατοϊκών δυνάμεων- θα τα χρησιμοποιήσει.
 Το γεγονός δε ότι τόσο οι ΗΠΑ όσο και το Ηνωμένο Βασίλειο εργαλειοποιούν την ουκρανική κρίση για την επίτευξη ενός βραχυπρόθεσμου στόχου, την εξαφάνιση της ούτως ή άλλως αναιμικής, αυτόνομης πολιτικής παρουσίας της Ευρωπαϊκής Ένωσης, αδιαφορώντας, όπως όλα δείχνουν, για τις επιπτώσεις αυτής της πολιτικής, πολλαπλασιάζει τον κίνδυνο του πυρηνικού ολέθρου, είτε εξ αιτίας κάποιου ατυχήματος, είτε διότι, για πολλοστή φορά, δε πάρουν σοβαρά υπ' όψιν τους τον Πούτιν.

Η ΑΠΟΥΣΙΑ ΠΟΛΙΤΙΚΟΥ ΔΥΤΙΚΟΕΥΡΩΠΑΪΚΟΥ ΑΝΤΙΒΑΡΟΥ

Σίγουρα δεν είναι η πρώτη φορά που Αμερικανοί αξιωματούχοι διολισθαίνουν σε έναν πολεμοκάπηλο βερμπαλισμό. Έχουν υπάρξει μάλιστα ακόμα χειρότερες εποχές, όπως ήταν η περίοδος της προεδρίας του Ρόναλντ Ρέηγκαν, όταν ο μεν πρόεδρος των ΗΠΑ «χαριτολογούσε» μπροστά στο ανοιχτό, εν αγνοία του φυσικά, μικρόφωνο της Αμερικανικής Δημόσιας Ραδιοφωνίας δηλώνοντας σοβαρά-σοβαρά ότι «σε πέντε λεπτά θα διατάξω πυρηνική επίθεση στην ΕΣΣΔ», ενώ ο υπουργός Εξωτερικών του, ο Αλεξάντερ Χαίηγκ, σοβαρολογούσε μιλώντας για «ενδεχόμενο περιορισμένο πυρηνικό πόλεμο» στην Ευρώπη.
Τότε όμως οι δηλώσεις αυτές είχαν προκαλέσει τις οργίλες αντιδράσεις όλων των Ευρωπαίων πολιτικών ηγετών, ενώ στους δρόμους και στις πλατείες των ευρωπαϊκών πόλεων εκατοντάδες χιλιάδες  πολιτών διαδήλωναν υπέρ της αμοιβαίας αποκλιμάκωσης της πυρηνικής έντασης.
Σήμερα, οι λιγοστοί που τολμούν να μιλήσουν για σύγκρουση δυτικού και ρωσικού ιμπεριαλισμού με επίδικο την Ουκρανία, ή έστω, υιοθετούν μια μετρημένη στάση σαν αυτή του 98χρονου μετρ της, κυνικής είναι η αλήθεια, διπλωματίας Χένρι Κίσσιντζερ ( https://www.naftemporiki.gr/story/1866057/kisingker-i-oukrania-na-paraxorisei-edafi-sti-rosia-gia-na-teleiosei-o-polemos ) χαρακτηρίζονται αυτόματα «πράκτορες του Πούτιν» κι εξοστρακίζονται από το δημόσιο διάλογο.
Ακόμα χειρότερα, οι μοναδικοί ευρωπαίοι πολιτικοί που τολμούν να προσπαθήσουν, αν μη τι άλλο, να ανοίξουν ένα δίαυλο διαλόγου με τη Ρωσία είναι οι εξής δυο: ο Εμμανουέλ Μακρόν κι ο Μάριο Ντράγκι.
Όσο για την υπουργό Εξωτερικών της Γερμανίας, της χώρας που εδώ και μισό αιώνα φρόντιζε με επιτυχία να διατηρεί ακόμα και στις πιο δύσκολες στιγμές των σχέσεων της Ρωσίας με τη Δύση ανοιχτούς διαύλους διαλόγου, την Αναλένα Μπέρμποκ, αυτή υπερακοντίζει  σε υστερικές κραυγές -προσωπικά αδυνατώ να χαρακτηρίσω πολιτικό λόγο τις δηλώσεις της- τους πλέον ακραίους Πολωνούς πολιτικούς (οι οποίοι, τουλάχιστον, έχουν και κάποια ελαφρυντικά λόγω του παρελθόντος των Ρωσσοπολωνικών σχέσεων).
Η απάθεια της δυτικοευρωπαϊκής κοινής γνώμης εξηγείται από ένα πολύ απλό γεγονός. Οι πολιτικοί και οι πολίτες που είχαν ζήσει τη φρίκη του πολέμου έχουν εκλείψει. Οι άνθρωποι στη γηραιά ήπειρο που έζησαν το Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, που είδαν τις φωτογραφίες των θυμάτων της Χιροσίμα και του Ναγκασάκι και τους σημάδεψαν για όλοι τους τη ζωή, διάγουν τη δέκατη δεκαετία της ζωής τους.
Στη θέση τους υπάρχουν πολίτες και πολιτικοί οι οποίοι, τις μόνες εικόνες πολέμου που έχουν, είναι αυτές των ηλεκτρονικών παιγνιδιών. Οι πόλεμοι που μαίνονται δεξιά κι αριστερά δεν τους αγγίζουν «αυτά συμβαίνουν στην Αφρική και στην Ανατολή» (στην οποία Ανατολή περιλαμβάνονται και τα Βαλκάνια και η πρώην ΕΣΣΔ).
Αυτό εξηγεί και τα μειωμένα αντανακλαστικά απέναντι στον κίνδυνο του πυρηνικού πολέμου κι αυτός είναι ο λόγος που, βοηθούντος ενός άλλοτε υποβόσκοντος κι άλλοτε ανοιχτού ρατσισμού απέναντι στους «άξεστους ανατολίτες», υπάρχει κίνδυνος οι δυτικοί πολιτικοί να πέσουν θύματα της ρητορικής τους περί «ολοκληρωτικής ήττας κι ανατροπής του Πούτιν» και, «μοιραίοι κι άμοιροι αντάμα», να διολισθήσουν σε ένα πυρηνικό όλεθρο.

Γιάννης Χρυσοβέργης

Τετάρτη 4 Μαΐου 2022

ΣΤ' ΑΧΥΡΑ ΨΑΧΝΟΥΝΕ ΨΥΛΛΟΥΣ ΓΙΑ  ΝΑ 'ΒΡΟΥΝΕ;
Μια περιήγηση σε μερικά από τα ταμπού της Ιστορίας της Αριστεράς

Είχα την ευκαιρία να διαβάσω τους τελευταίους μήνες τρία πρόσφατα και πολύ ενδιαφέροντα βιβλία που θίγουν κάποιες πτυχές της Ιστορίας της Αριστεράς πολύ λίγο γνωστές.

Πρόκειται για το ΕΞΟΡΙΣΤΟΙ ΣΤΟ ΝΗΣΙ ΤΟΥ ΘΑΝΑΤΟΥ, του Δημήτρη Δαμασκηνού, το LOS BUENOS ANTIFASCISTAS, του Γιάννη Παντελάκη και το «Ο ΜΠΕΖΕΝΤΑΚΟΣ ΜΑΣ ΑΦΗΣΕ ΓΕΙΑ» του Νίκου Παπαδάτου.

Κοινό στοιχείο των τριών συγγραφέων είναι ο επαγγελματικός σεβασμός στις πηγές κι η επιθυμία τους να αναδείξουν «ξεχασμένες» στιγμές της ελληνικής Αριστεράς.

Θα τα παρουσιάσω εν συντομία, παραθέτοντας συνάμα και τα ερωτηματικά που μου γέννησαν και τα οποία συνιστούν προκλήσεις για πιο ενδελεχείς έρευνες στα συγκεκριμένα θέματα, τηρώντας τη χρονολογική σειρά της έκδοσής τους.

Γιατί όταν θάβουμε βαθιά τη μνήμη, όταν την εξοστρακίζουν η λογοκρισία κι η αυτολογοκρισία, αυτή βρικολακιάζει και μας εκδικείται.

ΕΞΟΡΙΣΤΟΙ ΣΤΟ ΝΗΣΙ ΤΟΥ ΘΑΝΑΤΟΥ, Μαρτυρίες, ντοκουμέντα και δημοσιεύματα για τις εκτοπίσεις αγωνιστών στη Γαύδο

Το βιβλίο του Δημήτρη Δαμασκηνού, Εκδόσεις ΠΑΡΑΣΚΗΝΙΟ, Αθήνα 2020, πραγματεύεται τις συνθήκες ζωής των κομμουνιστών πολιτικών κρατούμενων σε ένα εξόχως τουριστικό νησί εδώ και δυο δεκαετίες, τη Γαύδο, το νοτιότερο σημείο της ελληνικής επικράτειας. 

Αγαπημένος τόπος θερινών διακοπών για χιλιάδες Αριστερούς, ελάχιστοι από τους οποίους όμως έχουν ακούσει πως, στη δεκαετία του '30 κυρίως και δευτερευόντως στον Εμφύλιο,  το νησί υπήρξε, σύμφωνα με τις μαρτυρίες των εξορίστων, μακράν, ο χειρότερος τόπος εξορίας.

Ο συγγραφέας, δίνει τον πρώτο λόγο στις μαρτυρίες των εξόριστων, οι οποίοι περιγράφουν τις ζοφερές συνθήκες της διαβίωσής τους, καθώς, δεν είχαν πού να διαμείνουν -δωμάτια δεν υπήρχαν στο νησί, οι κάτοικοι ζούσαν σε κάτι άθλιες καλύβες- κι αναγκάστηκαν να χτίσουν τα καταλύματά τους με τα χέρια τους, τρόφιμα δεν υπήρχαν ούτε για τους υποσιτισμένους ντόπιους, ενώ δεν έφταναν στα χέρια τους ούτε καν τα χρήματα και τα πακέτα που τους έστελναν οι φίλοι και συγγενείς τους (τα κατακρατούσε με διάφορα προσχήματα η Χωροφυλακή στα Σφακιά).

Όλες οι μαρτυρίες συμφωνούν πως, από όλα τα νησιά που έγιναν τόποι εξορίας στο Μεσοπόλεμο (εκτός από τη Γαύδο ήταν η Ανάφη, η Φολέγανδρος, η Σίκινος, ο Αη Στράτης κ.α.), μακράν χειρότερη ήταν η κατάσταση στη Γαύδο.

Το βιβλίο χωρίζεται σε τρεις ενότητες, που αντιστοιχούν σε τρεις διαφορετικές περιόδους: την περίοδο 1929-1936, όταν με βάση το ιδιώνυμο της κυβέρνησης του Ελευθέριου Βενιζέλου οι κομμουνιστές εξορίζονται με απλές διοικητικές αποφάσεις, τη Μεταξική δικτατορία και τον Εμφύλιο. Ιδιαίτερο κεφάλαιο, στην πρώτη ενότητα, αφιερώνεται στους Αρχειομαρξιστές και τροτσκιστές εξόριστους, οι οποίοι συγκροτούσαν ξεχωριστή κοινότητα.

Η αξία του, πέρα από την εξαιρετική τεκμηρίωσή του, συνίσταται στο ότι ανοίγει για περαιτέρω ιστορική διερεύνηση το θέμα των διώξεων σε βάρος των κομμουνιστών πριν τη Μεταξική δικτατορία

Η ανάγνωση του βιβλίου και οι συζητήσεις που είχα την τύχη να κάνω με το συγγραφέα στα Χανιά μου γέννησαν ένα ερώτημα: Γιατί στην, πλούσια, ιστοριογραφία της Αριστεράς οι μαρτυρίες για τη Γαύδο -και τα άλλα μικρά νησιά- είναι τόσο βαθιά κρυμμένες;

Στο ερώτημα αυτό η απάντηση είναι, εν μέρει, προφανής. Στη μεν διάρκεια της Μεταξικής δικτατορίας η καταστολή ήταν γενικευμένη και σε παρεμφερείς συνθήκες κλήθηκαν να ζήσουν κι οι, ολιγαριθμότεροι μεν υπαρκτοί δε,  μη κομουνιστές κρατούμενοι. Στη διάρκεια δε του Εμφυλίου και των μετεμφυλιακών χρόνων, η φρίκη των κολαστηρίων της Μακρονήσου και της Γυάρου επισκίασε τις βάρβαρες συνθήκες διαβίωσης των εξορίστων σε άλλα νησιά.

Γιατί όμως αποσιωπάται η περίοδος 1929-1936; Επ' αυτού εικασίες μόνο μπορούν να διατυπωθούν.

Η δική μου είναι πως καθοριστικό ρόλο στην αποσιώπηση των διώξεων των κομμουνιστών σε εκείνη την περίοδο έπαιξε το αφήγημα της συμπόρευσης των Δημοκρατικών δυνάμεων, που έλαβε σάρκα και οστά με την κοινή κάθοδο στις εκλογές του 1956 των κομμάτων του Κέντρου και της ΕΔΑ υπό το βάρος της άγριας καταστολής του Κράτους της Δεξιάς στη δεκαετία του '50,  έμεινε ζωντανό κι ενισχύονταν καθημερινά σε επίπεδο συλλογικής συνείδησης τόσο των Αριστερών όσο και των Κεντρώων ψηφοφόρων -παρά τη διακηρυγμένη εχθρότητα προς αυτό του Γεωργίου Παπανδρέου- στα χρόνια μέχρι τη Δικτατορία κι ήταν ηγεμονικό -μια ματιά στον αριθμό των συνεργασιών μεταξύ των κομμάτων της Αριστεράς, του ΠΑΣΟΚ και της ΕΔΗΚ σε επίπεδο τοπικής αυτοδιοίκησης το αποδεικνύει- στα χρόνια της Μεταπολίτευσης μέχρι το 1985.

Δεν ήταν εύκολο, σε ένα τέτοιο πλαίσιο, να αναδειχθεί ο αυταρχισμός του Ελευθέριου Βενιζέλου -ο οποίος διατηρούσε ένοπλο παρακρατικό μηχανισμό, τους Γυπαραίους από το όνομα του Γύπαρη που ήταν αρχηγός τους, και, όπως άλλωστε και οι αντίπαλοί του του Λαϊκού Κόμματος, κάθε φορά που έχασε εκλογές οργάνωσε απόπειρα πραξικοπήματος- που στη συνείδηση των Κεντρώων ψηφοφόρων -αλλά και πολλών Μικρασιατικής καταγωγής πολιτών οι οποίοι εντάχθηκαν στην Αριστερά στην Κατοχή- είχε το φωτοστέφανο του Εθνάρχη. Την υπόθεση αυτή ενισχύει και το γεγονός ότι το ΚΚΕ μόλις στα μέσα της δεκαετίας του '90 άρχισε να ενδιαφέρεται για την ανάδειξη της ιστορίας των εξορίστων στη Γαύδο.

Η υπόθεση αυτή θέτει βεβαίως το ερώτημα αν η αποσιώπηση ήταν αποτέλεσμα μιας συλλογικής αυτολογοκρισίας -πού να ψάχνεις τώρα περσινά ξινά σταφύλια;- ή εκπορεύτηκε από πολιτικές αποφάσεις του ΚΚΕ και, μεταδικτατορικά, του ΚΚΕ εσωτερικού.

Εκτιμώ ότι σίγουρα είμαστε αντιμέτωποι με ένα φαινόμενο συλλογικής αυτολογοκρισίας υπέρ της προστασίας της συμμαχίας των προοδευτικών δυνάμεων, όπως ο καθένας την αντιλαμβάνονταν. Δε μπορώ να αποκλείσω και το ενδεχόμενο της ύπαρξης και κάποιας κομματικής γραμμής, όμως αυτό μένει να αποδειχτεί από μια νέα ιστορική έρευνα στα αρχεία του ΚΚΕ, τα οποία, ως γνωστόν, ανοίγουν κατ' επιλογή.

LOS BUENOS ANTIFASCISTAS, Η Ιστορία των Ελλήνων Εθελοντών του Ισπανικού Εμφυλίου μέσα από τα άγνωστα αρχεία των Διεθνών Ταξιαρχιών

Το βιβλίο του Γιάννη Παντελάκη, εκδόσεις ΘΕΜΕΛΙΟ, Αθήνα 2021, έχει το πλεονέκτημα, που απορρέει από τη δημοσιογραφική ιδιότητα του συγγραφέα, ότι διαβάζεται πιο εύκολα από τα άλλα δυο, στα οποία πρυτανεύει η αυστηρή επιστημονική ιστορική γλώσσα.

Δεν είναι εντούτοις λιγότερο τεκμηριωμένο ιστορικά, καθώς ο συγγραφέας, εκτός από το πρωτογενές υλικό των αρχείων των Διεθνών Ταξιαρχιών, αναδίφησε όλη την, όχι πλούσια, ελληνική βιβλιογραφία και την αρθρογραφία των ελληνικών εφημερίδων. 

Στο τέλος του βιβλίου παρατίθεται ένας ονομαστικός κατάλογος όλων -400 περίπου σε ένα σύνολο 35.000-60.000 μαχητών (οι εκτιμήσεις ποικίλουν) από τους οποίους 15.000 περίπου έπεσαν στα πεδία των μαχών ή εκτελέστηκαν από τους νικητές- των Ελλήνων και Ελληνοκυπρίων που πολέμησαν με τις Διεθνείς Ταξιαρχίες, μαζί με κάθε πληροφορία που μπόρεσε ο συγγραφέας να αντλήσει για τη ζωή του καθ' ενός από αυτούς.

Το βιβλίο δεν αναφέρεται στους αναρχικούς και, κυρίως, στους τροτσκιστές κι αρχειομαρξιστές που πολέμησαν στην Ισπανία, πλην του Δημήτρη Γιωτόπουλου, κι αυτό διότι είχε υπάρξει κρατούμενος, ως «πράκτορας του εχθρού», των Διεθνών Ταξιαρχιών. Ο Παντελάκης δεν είχε πρόσβαση στα αρχεία του  POUM (Partido Obrero de Unidad Marxista), με την πολιτοφυλακή του οποίου πολέμησαν όσοι τροτσκιστές συμμετείχαν στον Ισπανικό Εμφύλιο. Είναι δε άγνωστο αν υπάρχει κάπου ένα αξιόπιστο αρχείο του εν λόγω κόμματος, που αυτοδιαλύθηκε το 1980. Επίσης δεν είχε πρόσβαση στα αρχεία του αναρχικού συνδικάτου CNT. Η αναζήτηση και μελέτη των εν λόγω αρχείων συνιστούν πεδίον δόξης λαμπρόν για επόμενους ερευνητές. Εντούτοις, στα αρχεία των Διεθνών Ταξιαρχιών ένας-δυο Έλληνες μαχητές είχαν δηλώσει ότι είναι αναρχικοί.

Πρόκειται για το δεύτερο μόλις βιβλίο στην ελληνική βιβλιογραφία για το θέμα αυτό -το πρώτο ήταν αυτό του Δημήτρη Παλαιολογόπουλου, ΕΛΛΗΝΕΣ ΑΝΤΙΦΑΣΙΣΤΕΣ ΕΘΕΛΟΝΤΕΣ ΣΤΟΝ ΙΣΠΑΝΙΚΟ ΕΜΦΥΛΙΟ ΠΟΛΕΜΟ (1936-39), Εκδόσεις ΦΙΛΙΠΠΟΤΗ, Αθήνα 1986- κι αυτό το καθιστά πολύτιμο.

Όλα τα κεφάλαια του βιβλίου αρχίζουν με μια αφήγηση της Anastasia Tsackos Moratalla, κόρης του μαχητή Γιώργου Τσάκου και της Llanos Moratalla, που γεννήθηκε σε στρατόπεδο Ισπανών προσφύγων στη Γαλλία και δε γνώρισε ποτέ τον πατέρα της -όταν το 1940 η μητέρα της επέστρεψε στην Ισπανία προκειμένου να ζητήσει ένα πιστοποιητικό γέννησης, που ο πατέρας της είχε αρνηθεί να της στείλει, για να μεταναστεύσουν με το Γιώργο Τσάκο στις ΗΠΑ, της αφαιρέθηκε το διαβατήριο και της απαγορεύτηκε η έξοδος από τη χώρα εφ' όρου ζωής από τη δικτατορία του Φράνκο-.

Εδώ είναι η στιγμή να θέσουμε και πάλι το ερώτημα: Γιατί η ιστορία των 400 αυτών μαχητών έχει περάσει στα «αζήτητα» της ιστοριογραφίας της Αριστεράς;

Στο ερώτημα αυτό υπάρχουν δυο απαντήσεις, συμπληρωματικές μεταξύ τους.

Η πρώτη είναι η προφανής: Όπως προκύπτει από το βιβλίο, η πλειονότητα των Ελλήνων κι Ελληνοκυπρίων μαχητών ήταν μετανάστες στο Ηνωμένο Βασίλειο και στις ΗΠΑ και μέλη των αντίστοιχων κομμουνιστικών κομμάτων, όχι του ΚΚΕ ή του ΑΚΕΛ.

Όμως η απάντηση αυτή δεν είναι επαρκής. Και δεν εξηγεί, για παράδειγμα, γιατί ο επί πολλά χρόνια γραμματέας του ΑΚΕΛ Εζεκίας Παπαϊωάννου, περίμενε έως το 1988 για να μιλήσει για τη συμμετοχή του στις Διεθνείς Ταξιαρχίες.

Τη δεύτερη απάντηση τη δίνει το βιβλίο του Παντελάκη κι εξηγεί, εν πολλοίς, τον πέπλο σιωπής. Οι επιζήσαντες μαχητές των Διεθνών Ταξιαρχιών επιστρέφοντας στις χώρες τους  δεν έγιναν δεκτοί με ανοιχτές αγκάλες. Στις δυτικές χώρες πολλοί από αυτούς φυλακίστηκαν. Όσοι δε αναζήτησαν καταφύγιο στην Σοβιετική Ένωση, τόσο οι σοβιετικοί πολίτες όσο κι οι υπόλοιποι, έπεσαν στην πλειονότητά τους θύματα των εκκαθαρίσεων του Στάλιν. Η συμμετοχή στις Διεθνείς Ταξιαρχίες για χρόνια καθιστούσε τους μαχητές τους ύποπτους για «συνεργασία με τον ταξικό εχθρό». Όσο εξοργιστικό κι αν ακούγεται αυτό, είναι πραγματικότητα.

Σε αυτό το σημείο μάλιστα το βιβλίο του Παντελάκη έρχεται να κουμπώσει με αυτό του Παπαδάτου, καθώς, δυο από τους έξι πρωταγωνιστές του βιβλίου του, οι Γιάννης Τσαγκαράκης και Αβραάμ Δερβισόγλου, είχαν πολεμήσει με τις Διεθνείς Ταξιαρχίες, όπως κι ο Γιώργος Ντούβας ή Βορεινός (το όνομά του αναφέρεται σε πρακτικά ανακρίσεων).

«Ο ΜΠΕΖΕΝΤΑΚΟΣ ΜΑΣ ΑΦΗΣΕ ΓΕΙΑ» Οι διώξεις των Ελλήνων Κομμουνιστών στην ΕΣΣΔ /1937-1938

Το βιβλίο του Νίκου Παπαδάτου, Εκδόσεις ΚΨΜ, Αθήνα 2021, βασίζεται στη μελέτη των σοβιετικών αρχείων της επίμαχης περιόδου.

Όπως αποκαλύπτει η έρευνα του συγγραφέα στη διετία 1937-1938, συνολικά 1.548.366 άνθρωποι συνελήφθησαν με την κατηγορία της «αντισοβιετικής δραστηριότητας» και από αυτούς οι 681.692 καταδικάστηκαν με συνοπτικές διαδικασίες σε θάνατο κι εκτελέστηκαν. Μεταξύ των συλληφθέντων οι 227.986 ήταν αλλοδαποί που ζούσαν στην ΕΣΣΔ είτε ως οικονομικοί μετανάστες, είτε ως διωκόμενοι στις χώρες τους κομμουνιστές, από τους οποίους εκτελέστηκαν οι 172.830. Οι Έλληνες συλληφθέντες ήταν 11.261 κι εκτελέστηκαν οι 9.450.

Ο συγγραφέας επέλεξε να παρουσιάσει το θέμα μέσα από τα πρακτικά των ανακρίσεων, αλλά και των μεταγενέστερων αποφάσεων, μετά το 1956, που ακύρωναν  τις καταδίκες τους και τους αποκαθιστούσαν, επισημαίνοντας «κατάφωρες παραβιάσεις της σοσιαλιστικής νομιμότητας κατά την ανακριτική φάση», έξι κομμουνιστών. Οι τρεις από αυτούς ήταν στελέχη του ΚΚΕ, ο ένας μάλιστα από αυτούς, ο Ανδρόνικος Χαϊτάς ή Σιφναίος, είχε διατελέσει γραμματέας του κόμματος στις αρχές της δεκαετίας. Οι άλλοι δυο ήταν οι Κώστας Ευτυχιάδης και Γιάννης Τσαγκαράκης

Οι άλλοι τρεις δεν ήταν μέλη του ΚΚΕ, προέρχονταν από το χώρο του Αρχειομαρξισμού και τους είχε φυγαδεύσει στην ΕΣΣΔ το ΚΚΕ. Ήταν οι Αβραάμ Δερβισόγλου, Παύλος Οσμάνης (Δουλγέρης) και Μιχάλης Μπεζεντάκος, ο άνθρωπος που είχε γίνει θρύλος για την απόδρασή του από τις φυλακές Συγγρού το Μάρτη του 1932 -ο ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΗΣ είχε αφιερώσει στην απόδρασή του μισό πρωτοσέλιδο την επαύριόν της- και έκτοτε εξαφανίστηκε από προσώπου γης.

«Λένε πως ο Μπεζεντάκος σκοτώθηκε πολεμώντας στην Ισπανία», ήταν η στερεότυπη απάντηση στελεχών του ΚΚΕ σε δημοσιογράφους που, στη δεκαετία του '70 τους ρωτούσαν τι απέγινε ο άνθρωπος αυτός μετά την απόδρασή του.

Τα πρακτικά των ανακρίσεών του Μπεζεντάκου αποκαλύπτουν ότι ποτέ δεν υπήρξε μέλος του ΚΚΕ. Ήταν δραστήριος αρχειομαρξιστής μέχρι τη σύλληψή του και στις φυλακές Συγγρού, όπου μοιράζονταν το ίδιο κελί με στελέχη του ΚΚΕ, κατά δήλωσή του, προσέγγισε αυτό το κόμμα. Επίσης, μετά την άφιξή του στην ΕΣΣΔ δεν εντάχθηκε ούτε στο ΚΚΕ ούτε στο ΚΚΣΕ.

Εντούτοις απέδρασε με τη βοήθεια του ΚΚΕ,  που του προσέφερε καταφύγιο -μοιράζονταν το ίδιο καταφύγιο με τον μετέπειτα γραμματέα του κόμματος Νίκο Ζαχαριάδη- και φρόντισε να τον φυγαδεύσει στην ΕΣΣΔ μέσω του δικτύου διαφυγής των διωκόμενων στελεχών του.

Εδώ γεννάται μια σειρά ερωτημάτων για τις σχέσεις του Μπεζεντάκου, με το ΚΚΕ. Γιατί το ΚΚΕ αποφάσισε να βοηθήσει έναν «νεοφώτιστο» στο κόμμα να αποδράσει; Γιατί μετά την απόδρασή του του προσέφερε τόσο σημαντική προστασία -δεν είναι τυχαίο ότι μοιράζονταν το ίδιο καταφύγιο με το Νίκο Ζαχαριάδη-; Γιατί αποφάσισε να φυγαδεύσει κι αυτόν κι άλλους πρώην ενεργούς αρχειομαρξιστές στην ΕΣΣΔ ενώ οι σχέσεις μεταξύ κομμουνιστών κι Αρχειομαρξιστών ήταν ακραίες (στη Γαύδο, για παράδειγμα, οι δυο ομάδες εξορίστων δεν αντάλλασσαν ούτε καλημέρα, παρά την πλειάδα των κοινών προβλημάτων επιβίωσης που αντιμετώπιζαν); 

Το ερώτημα γιατί αυτοί που γνώριζαν τι απέγινε ο Μπεζεντάκος απαντούσαν με υπεκφυγές δεν τίθεται διότι έχει προφανή απάντηση, κατά μείζονα λόγο που το ΚΚΕ αποφάσισε να αποκαταστήσει το Στάλιν πριν μερικά χρόνια.

Το βιβλίο του Παπαδάτου, πέραν του ότι ρίχνει φως στο μυστήριο της εξαφάνισης του Μιχάλη Μπεζεντάκου, είναι πολύτιμο διότι αποκαλύπτει την τραγική μοίρα πλήθους κομμουνιστών, από την Ελλάδα κι άλλες χώρες, που κατέφυγαν διωκόμενοι στην ΕΣΣΔ, για να τους φάει εκεί το μαύρο σκοτάδι ως «αντισοβιετικά στοιχεία».


Γιάννης Χρυσοβέργης

Τετάρτη 20 Απριλίου 2022



ΤΟ 3ο ΣΥΝΕΔΡΙΟ ΤΟΥ ΣΥΡΙΖΑ ΟΛΟΚΛΗΡΩΝΕΙ ΤΟΥΣ ΜΕΤΑΣΧΗΜΑΤΙΣΜΟΥΣ ΤΗΣ ΕΛΛΗΝΙΚΗΣ ΑΡΙΣΤΕΡΑΣ

Η ολοκλήρωση του 3ου Συνεδρίου του ΣΥΡΙΖΑ έκλεισε τον κύκλο του μετασχηματισμού του κόμματος αυτού σε μια σοσιαλδημοκρατική πολιτική δύναμη, η οποία καλείται πλέον να αποδείξει ότι είναι άξια διάδοχος του ΠΑΣΟΚ.

Θα ήταν εντούτοις λάθος να αγνοήσει κανείς τις σημαντικές μεν, αθέατες σε μεγάλο βαθμό δε, διεργασίες που έχουν γίνει και στα υπόλοιπα κόμματα της Αριστεράς και οι οποίες έχουν οδηγήσει σε ενδιαφέροντες μετασχηματισμούς, που μένει ν' αποδεχθεί αν θα είναι διαρκείς ή εφήμεροι.

ΣΥΡΙΖΑ: ΑΠΟ ΤΗ ΡΙΖΟΣΠΑΣΤΙΚΗ ΑΡΙΣΤΕΡΑ ΣΤΗ ΣΟΣΙΑΛΔΗΜΟΚΡΑΤΙΑ 

Η κρίσιμη ημερομηνία σε αυτό το μακρύ ταξίδι του ΣΥΡΙΖΑ από τη Ριζοσπαστική  Αριστερά στην Κεντροαριστερά είναι αναμφίβολα η νύχτα της 12ης προς τη 13η Φεβρουαρίου του 2012, όταν η Βουλή υπερψήφιζε το 2ο Μνημόνιο ενώ στους δρόμους της Αθήνας η μαζικότερη και μαχητικότερη αντιμνημονιακή διαδήλωση, μια λαοθάλασσα εκατοντάδων χιλιάδων ανθρώπων, συγκρούονταν επί πολλές ώρες με τις δυνάμεις της Αστυνομίας που προσπάθησαν να τη διαλύσουν.

Η νύχτα εκείνη υπήρξε το κύκνειο άσμα της αντίστασης των πολιτών στην καταστροφή της ζωής τους με κινηματικούς όρους. Το μέγεθος της απελπισίας των χιλιάδων διαδηλωτών αντανακλάται στον εμπρησμό δεκάδων κτηρίων στο κέντρο της Αθήνας, κάτι που είχε να συμβεί από το Δεκέμβρη του 1944.

Από την επαύριον άρχισε μια ιλιγγιώδης δημοσκοπική άνοδος του ΣΥΡΙΖΑ, που από μια πρόθεση ψήφου 6% σκαρφάλωσε στο 16,8% στις εκλογές του Μαΐου και στο 26,9% σε αυτές του Ιουνίου ενώ αντιστοίχως, το ΠΑΣΟΚ, το παραδοσιακό κόμμα της κεντροαριστεράς, βυθίζονταν στην πολιτική ανυποληψία. 

Στην συνέντευξη τύπου που παραχώρησε ο Αλέξης Τσίπρας σε εκπροσώπους των ΜΜΕ στο Ζάππειο μεταξύ των δυο αυτών αναμετρήσεων, έδωσε τα πρώτα δείγματα της μετατόπισης του ΣΥΡΙΖΑ προς μετριοπαθέστερες θέσεις. Το Πρόγραμμα της Θεσσαλονίκης ήταν ο επόμενος σταθμός της σοσιαλδημοκρατικής μετάβασης του ΣΥΡΙΖΑ η οποία επισημοποιήθηκε με τη διαχείριση της συνθηκολόγησης τον Ιούλιο του 2015.

Για εμένα ήταν ευχάριστη έκπληξη η αντίσταση της πρώτης κυβέρνησης του ΣΥΡΙΖΑ στο ευρωπαϊκό κατεστημένο, την εγχώρια ολιγαρχία και το ΔΝΤ επί επτά ολόκληρους μήνες κι αποτιμώ ως επιτυχή -με την έννοια ότι ανά πάσα στιγμή είχε ως γνώμονα την ανακούφιση των φτωχότερων πολιτών- τη διαχείριση του Τρίτου Μνημονίου από πλευράς του.

Έμενε τη μετάβαση αυτή να τη συνειδητοποιήσουν τα εναπομείναντα, μετά τη διάσπαση του καλοκαιριού του 2015, μέλη του ΣΥΡΙΖΑ και να την αποτυπώσουν και στον προγραμματικό λόγο του κόμματος, πράγμα που έγινε με το 3ο Συνέδριο. 

Ο νέος ΣΥΡΙΖΑ είναι ένα κόμμα περισσότερο σοσιαλδημοκρατικό παρά κεντροαριστερό  γενικώς και αορίστως -η θετική κληρονομιά της Συμφωνίας των Πρεσπών δεν του επιτρέπει να διολισθήσει προς ακραίες εθνικιστικές θέσεις σαν αυτές του ΠΑΣΟΚ- που καλείται, είτε βρίσκεται στην κυβέρνηση είτε στην αντιπολίτευση, να προωθεί μεταρρυθμίσεις με προοδευτικό και κοινωνικό πρόσημο. Επίσης διαθέτει έναν χαρισματικό ηγέτη, ο οποίος προτιμά να είναι πρώτος μεταξύ ίσων αντί να θεωρεί το κόμμα ιδιοκτησία του, καθώς και μια αξιόλογη αριστερή κομματική αντιπολίτευση η οποία μπορεί να λειτουργήσει ως αντίβαρο στις σειρήνες του συντηρητισμού.

ΜΕΡΑ25: ΣΥΡΙΖΑ ΣΤΗ ΘΕΣΗ ΤΟΥ ΣΥΡΙΖΑ;

Παράλληλα το κόμμα του Γιάνη Βαρουφάκη, το ΜΕΡΑ25 έχει κατοχυρώσει την παρουσία του στα αριστερά του ΣΥΡΙΖΑ, διατυπώνοντας έναν πολιτικό λόγο που θυμίζει τον παλιό ΣΥΡΙΖΑ, αυτόν της πρώτης δεκαετίας του 2000.

Η κοινοβουλευτική παρουσία του κόμματος μέχρι σήμερα υπήρξε απόλυτα θετική, με τους βουλευτές του να διακρίνονται για τον συγκροτημένο τους ριζοσπαστικό λόγο.

Στα θετικά του κόμματος αυτού πρέπει να προστεθεί η υιοθέτηση θέσεων για το περιβάλλον που προσιδιάζουν σε οικολογικό κόμμα -κάτι που ο ΣΥΡΙΖΑ ουδέποτε έκανε-, πράγμα πολύ σημαντικό λαμβανομένης υπ' όψιν της αποδεδειγμένης ανικανότητας των Οικολόγων αυτής της χώρας να συγκροτήσουν ένα βιώσιμο πολιτικό σχήμα.

Στα αρνητικά του καταλογίζονται η απόλυτη εσωστρέφειά του, για την οποάι κάτι πρέπει να κάνει αν θέλει να μακροημερεύσει ως κοινοβουλευτική δύναμη, και ο αρχηγικός του χαρακτήρας, για τον οποίο τίποτα δε μπορεί να γίνει. Ο Γιάνης Βαρουφάκης είναι Ο ΗΓΕΤΗΣ κι όποια(ος) επιθυμεί να δώσει τις μάχες του μέσα από το ΜΕΡΑ25 οφείλει να λάβει σοβαρά υπ' όψιν αυτό το δεδομένο.

 Σε κάθε περίπτωση η παρουσία του κόμματος αυτού ως εκπροσώπου της ριζοσπαστικής σοσιαλδημοκρατίας είναι πολύ σημαντική, μιας και δημιουργεί ένα αριστερό αντίβαρο, που θα συγκρατεί τη διολίσθηση του ΣΥΡΙΖΑ προς συντηρητικότερες θέσεις.

ΚΚΕ: ΚΑΙ ΟΜΩΣ ΚΙΝΕΙΤΑΙ;

Δυο γεγονότα που πέρασαν σχεδόν απαρατήρητα, δείχνουν ότι στο ΚΚΕ υπάρχουν τάσεις εξόδου από την ακινησία και τον ξύλινο πολιτικό λόγο των τελευταίων τριών δεκαετιών.

Το πρώτο ήταν η ανυπόκριτη και ουσιαστική βοήθεια που προσέφεραν οι συνδικαλιστές του Σωματείου Επισιτισμού -που ελέγχεται από το ΠΑΜΕ- στους εργαζόμενους της e-Food, όταν η εταιρεία αποπειράθηκε να μετατρέψει τις συμβάσεις εργασίας σε συμβάσεις έργου. 

Η συνεργασία των συνδικαλιστών του ΚΚΕ με τους αντιεξουσιαστές της Συνέλευσης Βάσης Εργαζομένων Οδηγών Δικύκλου (ΣΒΕΟΔ) ήταν κάτι πρωτοφανές και έπαιξε καθοριστικό ρόλο στη μαζική συμμετοχή των εργαζομένων στην απεργία (περίπου 40% των άνω των 2.000 εργαζομένων, συμπεριλαμβανομένων και των διοικητικών υπαλλήλων). Σε συνδυασμό δε  με τη μαζική συμπαράσταση των χρηστών των υπηρεσιών της e-Food προς τους εργαζομένους της -δεκάδες χιλιάδες απενεργοποιήσεις της εφαρμογής σε διάστημα μικρότερο των 24 ωρών- συνέβαλε στην πρώτη απεργιακή νίκη εργαζομένων, μετά από τρία χρόνια (η προηγούμενη ήταν η κατάκτηση του δικαιώματος στο συνδικαλισμό των εργαζομένων στην COSCO).

Σημαίνει άραγε αυτό μια αλλαγή στάσης του ΠΑΜΕ απέναντι σε συνδικαλιστικές πρωτοβουλίες και μορφές οργάνωσης που δε χωράνε στα δικά του καλούπια; Κάτι τέτοιο μόνο θετικό θα είναι σε μια εποχή που η ΓΣΕΕ, εντελώς απαξιωμένη, δεν κατορθώνει ούτε συνέδριο να κάνει εδώ και τρία χρόνια.

Το δεύτερο ήταν η ταχύτατη αντίδραση του ΚΚΕ στη ρωσική εισβολή  στην Ουκρανία κι η μαζική συμμετοχή του στις διαδηλώσεις καταγγελίας της.

Το αν πρόκειται για μεμονωμένα περιστατικά ή για μια αλλαγή στάσης του αρχαιότερου κόμματος της Αριστεράς απέναντι στις κοινωνικές και πολιτικές εξελίξεις είναι κάτι που θα φανεί πολύ σύντομα. Προς το παρόν, μόνο να ευχηθούμε να συμβαίνει το δεύτερο μπορούμε.

ΑΝΤΙΕΞΟΥΣΙΑΣΤΕΣ ΚΙ ΕΞΩΚΟΙΝΟΒΟΥΛΕΥΤΙΚΗ ΑΡΙΣΤΕΡΑ: ΕΝΑΣ ΝΕΟΣ ΠΟΛΟΣ;

Η γενική απεργία της ΓΣΕΕ στις 6 Απριλίου ενάντια στην ακρίβεια προβλέπονταν να είναι άλλη μια αποτυχημένη απεργία με υποτονικές διαδηλώσεις. Πράγματι, ελάχιστοι εργαζόμενοι απήργησαν και οι διαδηλωτές, 12.000 περίπου, σίγουρα θα μπορούσαν να είναι περισσότεροι.

Η κινητοποίηση του ΠΑΜΕ, που παραδοσιακά αποτελεί τον κύριο πυρήνα των διαδηλωτών, υπήρξε «μια από τα ίδια», περίπου 5.000 διαδηλωτές, θαρρείς και οι ίδιοι οι συνδικαλιστές του δεν είχαν πιστέψει στη δυναμική μιας διαδήλωσης κατά της ακρίβειας.

Εκείνο που ήταν όμως αξιοπρόσεκτο ήταν η μαζικότητα του «τρίτου μπλοκ» -το δεύτερο είναι πάντα της ΓΣΕΕ-, στο οποίο παραδοσιακά συναθροίζονται 1.000-1.500 άτομα της εξωκοινοβουλευτικής Αριστεράς και του αντιεξουσιαστικού χώρου. 

Στο μπλοκ αυτό στις 6 Απριλίου συμμετείχε ένα πολύχρωμο πλήθος -δεκάδες πρωτοβάθμια σωματεία, φοιτητικοί σύλλογοι, οι παραδοσιακές οργανώσεις της εξωκοινοβουλευτικής Αριστεράς, το μπλοκ του ΜΕΡΑ25 και οι αναρχικές συλλογικότητες- που ξεπερνούσε τις 5.000, νέων κυρίως, ανθρώπων.

Είναι προφανές πως ένας μεγάλος αριθμός ανθρώπων, που δεν συμμερίζονται κατ' ανάγκη τις απόψεις των αντιεξουσιαστών και της εξωκοινοβουλευτικής Αριστεράς, αλλά και αισθάνονταν ότι δε χωρούσαν με τίποτα στα άλλα δυο μπλοκ, επέλεξε να διαδηλώσει μαζί τους.

Σε αυτό πρέπει να προστεθεί η αξιοσημείωτη δουλειά μυρμηγκιού κάποιων αντιεξουσιαστών στο πλαίσιο της ΣΒΕΟΔ, που έχουν κατορθώσει να κινητοποιήσουν σημαντικό αριθμό από τους σύγχρονους «κολασμένους της γης», τους εργαζόμενους με τα μηχανάκια.

Είναι πολύ νωρίς για να πει κανείς αν πρόκειται για περιστασιακό γεγονός ή για ένδειξη μιας τάσης, νέων ανθρώπων να αναζητήσουν νέες μορφές οργάνωσης, πέρα από το πλαίσιο των κομμάτων της Αριστεράς.

Σε κάθε περίπτωση είναι προφανές ότι πολλά πράγματα κινούνται στην ελληνική Αριστερά. Το πόσα από αυτά θα μακροημερεύσουν και πόσα θα είναι εφήμερα δε μπορούμε να το ξέρουμε. Όμως ΚΑΤΙ ΚΙΝΕΙΤΑΙ.


Γιάννης Χρυσοβέργης