ΕΝΑΣ ΧΡΟΝΟΣ ΜΝΗΜΟΝΙΟ: ΘΛΙΒΕΡΟΣ ΑΠΟΛΟΓΙΣΜΟΣ

Η υπογραφή του περιβόητου πλέον Μνημονίου πριν ένα χρόνο, πυροδότησε μια χωρίς προηγούμενο πολιτική πόλωση στην ελληνική πολιτική σκηνή. Η οποία, αντί να προκαλέσει μια αύξηση της συμμετοχής των πολιτών στα κοινά, προκάλεσε την εξάτμηση των τελευταίων ψυγμάτων αξιοπιστίας της πολιτικής. Κι αυτό σε μια στιγμή που, η πολιτική, και η ενεργός συμμετοχή των πολιτών σε αυτή, είναι όσο ποτέ απαραίτητη. Γιατί η έξοδος από την κρίση απαιτεί πολιτικές και κοινωνικές συναινέσεις. Κι όμως, οι μεν πολιτικοί σχηματισμοί αρνούνται πεισματικά να παραγάγουν πολιτική, η δε κοινωνία αρνείται πεισματικά να παρέμβει στα τεκταινόμενα.

Η απώλεια της κυβερνητικής αξιοπιστίας είναι απολύτως δικαιολογημένη. Κέρδισε τις εκλογές με σύνθημα τη διαχείριση της κρίσης - κανείς δεν τολμούσε τότε να μιλήσει για χρεοκοπία - προστατεύοντας τα χαμηλά και μεσαία εισοδήματα. Και έπραξε ακριβώς το αντίθετο. Ανέδειξε το να μην κηρύξει η χώρα πτώχευση σε ζήτημα εθνικής επιβίωσης και επέβαλε μια οικονομική πολιτική - η αδυναμία της να διαπραγματευτεί επ' αυτού με τους δανειστές οφείλεται στο ότι στόχος της δεν ήταν η προστασία των χαμηλών εισοδημάτων αλλά η αντί πάσης θυσίας αποφυγή της πτώχευσης - ακριβώς αντίθετη από αυτή που είχε υποσχεθεί προεκλογικά και για την οποία είχε λάβει πολιτική εντολή.
Ταυτόχρονα απέτυχε παταγωδώς στην αντιμετώπιση της φοροδιαφυγής και της εισφοροδιαφυγής, στο άνοιγμα των κλειστών επαγγελμάτων και, τη στιγμή ακριβώς που αναζητά απελπισμένα €50 δισεκατομμύρια μέσω νέων περικοπών μισθών συντάξεων και ξεπουλήματος δημόσιας περιουσίας σε μια πενταετία, την ίδια στιγμή προγραμματίζει για το ίδιο χρονικό διάστημα εξοπλιστικά προγράμματα €20 δισεκατομμυρίων.
Εξ ίσου δικαιολογημένη είναι και η απώλεια της αξιοπιστίας της Αντιπολίτευσης. Το σύνολο των αντιπολιτευόμενων κομμάτων - με εξαίρεση τις νεόκοπες Δημοκρατική Αριστερά και Δημοκρατική Συμμαχία και τους Οικολόγους Πράσινους - επιδίδονται σε «αντικατοχικές» κορώνες και σε διατυπώσεις «μαγικών συνταγών», χωρίς να κάνουν καν τον κόπο να αναζητήσουν κοινά σημεία μεταξύ των προτάσεών τους, χωρίς βρχυπρόθεσμους, μεσοπρόθεσμους και μακροπρόθεσμους στόχους.
Κι όσο μεγαλύτερη είναι η πολιτική τους πενία, τόσο πιο υστερικές είναι οι κραυγές τους στη Βουλή και στα τηλεοπτικά πλατό. Η απίστευτη δήλωση του βουλευτή του ΣΥΡΙΖΑ Π. Λαφαζάνη στη Βουλή για το Θανάση Βέγγο (μας δείχνει το δρόμο για να νικήσουμε την νεοαποικιοκρατία) - βλαξ, τυμβωρύχος ή συνδυνασμός των δυο άραγε; - είναι κορυφαίο, αλλά δυστυχώς όχι το μόνο, δείγμα αυτής της σχιζοφρενικής κατάστασης.
Το μείζον πρόβλημα όμως παραμένει το διαζύγιο της κοινωνίας με την πολιτική. Η μοναδική συντεταγμένη της αντίδραση σε όσα συμβαίνουν ήταν μια διαδήλωση - πριν ένα χρόνο ακριβώς - στη διάρκεια της οποίας κάηκαν ζωντανοί τρεις άνθρωποι μπροστά στα αδιάφορα μάτια χιλιάδων διαδηλωτών που απαιτούσαν «να καεί το μπουρδέλο η Βουλή». Μια διαδήλωση πολυπληθέστατη - περισσότεροι από 200.000 ήταν οι διαδηλωτές εκείνη την ημέρα - χωρίς ουσιαστικές διεκδικήσεις και συγκεκριμένες απαιτήσεις από την κυβέρνηση.
Κι ύστερα ακολούθησαν καμιά δεκαριά άχρωμες, άοσμες και άγευστες «γενικές απεργίες» της ΓΣΕΕ, στις οποίες συμμετείχαν μονάχα οι δημόσιοι υπάλληλοι και, υποχρεωτικά, οι υπάλληλοι των καταστημάτων που βρίσκονταν στο διάβα των πορειών. Οι τελευταίες μάζευαν, εκτός από το έμμισθο προσωπικό του ΚΚΕ - 5.000 άνθρωποι, ούτε ένας περισσότερος, ούτε ένας λιγότερος - μερικές δεκάδες χιλιάδες διαδηλωτών, που βάδιζαν σιωπηλοί, σιγοκουβεντιάζοντας μεταξύ τους για τα επερχόμενα δεινά, παγερά αδιάφοροι για τα συνθήματα που φώναζαν οι ντουντούκες.
Θα άξιζε τον κόπο να θυμηθούμε πώς αντέδρασε η ισλανδική κοινωνία στη χρεοκοπία της χώρας που προκλήθηκε από τη χρεοκοπία δυο μεγάλων ιδιωτικών τραπεζών. Εκτός του ότι έστειλαν στο σπίτι της την κυβέρνηση, εκτός του ότι αξίωσαν, και πέτυχαν, να παραπεμφθεί στη Δικαιοσύνη ο τότε Πρωθυπουργός, εκτός του ότι επέβαλαν στη νέα κυβέρνηση να πάρει μέτρα για να μη χάσουν τα σπίτια τους όσοι βρίσκονταν σε αδυναμία πληρωμής δόσεων λόγω ανεργίας, απερριψαν με δημοψηφίσματα δυο συμφωνίες της κυβέρνησης με την Ολλανδία και το Ηνωμένο Βασίλειο για καταβολή αποζημιώσεων στις εν λόγω χώρες. Βεβαίως και στην Ισλανδία, επιδίδονται στο άθλημα της εκτόξευσης αυγών κατά πολιτικών, αλλά τουλάχιστον η κοινωνία δρα. Και η δράση της αυτή δίνει και κάποιο νόημα - είτε μας αρέσει είτε όχι - στις εκτοξέύσεις αυγών, κάτι που υπερβαίνει τον αγνό χουλιγκανισμό.
Αυτό, που ένα χρόνο μετά την υπογραφή του Μνημονίου αναδεικνύεται περίτρανα είναι ότι η οικονομική χρεοκοπία της Ελλάδας ήταν απόρροια της, προϋπάρχουσας, κοινωνικής χρεοκοπίας. Αν η απαξίωση της πολιτκής ήταν απότοκη της ανικανότητας των πολιτικών δυνάμεων να σταθούν στο ύψος των περιστάεων, νέες πολιτκές δυνάμεις θα είχαν αναδειχθεί και η συνδικαλιστική γραφειοκρατία, που αποδείχθηκε δυο φορές ανίκανη να σταθεί στο ύψος των περιστάσεων, θα είχε παραγκωνιστεί. Τίποτα από αυτά δεν έχει συμβεί.
Η πολυπληθέστατη μεσαία αστική τάξη της χώρας, αντικατέστησε την αυτάρεσκη αλαζονεία του νεόπλουτου, με την οποία συμπεριφέρονταν εδώ και είκοσι χρόνια, με τη χωρίς όρια κατανάλωση αντικαταθλιπτικών φαρμάκων και το φασιστικό χουλιγκανισμό. Που εκδηλώνεται σε βάρος των πιο αδύναμων ομάδων των κατοίκων αυτής της χώρας, όπως οι μετανάστες - αυτοί δηλαδή που συνέβαλαν στο γρήγορο πλουτισμό της επειδή εργάζονταν για μεροκάματα πείνας - οι Ρομά - πάντα εύκολος αποδιοπομπαίος τράγος - οι ολιγαριθμότεροι οπαδοί της αντίπαλης ποδοσφαιρικής ομάδας, και πάει λέγοντας.
Όσο για τη την έξοδο από την κρίση, η κοινωνία αποδεικνύει ότι είναι ανίκανη να παραγάγει τα απαραίτητα αντισώματα και τις πολιτικές εξόδου. Οπότε καταναλωνουμε τη μιζέρια μας, «περιμένοντας τους Βαρβάρους»

Γιάννης Χρυσοβέργης

Υ.Γ.
1 Η μεν Δημοκρατική Συμμαχία έχει πολιτική, απαιτεί μια ακόμα πιο αποκρουστική εφαρμογή της ασκούμενης από την κυβέρνηση πολιτικής. Η Δημοκρατική Αριστερά, δείχνει να αντιλαμβάνεται την ανάγκη εξεύρεσης νέων πολιτικών εργαλείων για τη διαχείριση της κρίσης, όμως, προς το παρόν, περιορίζεται σε ευχολόγια. Όσο για τους Οικολόγους Πράσινους, αυτοί διατύπωσαν, σε ανύποπτο χρόνο - στη συνέντευξη που παραχώρησαν στη ΔΕΘ τον περασμένο Σεπτέμβριο - την πιο συνεκτική αντιπολιτευτική πρόταση που έχει ακουστεί. Θύματα όμως του φετιχισμού των διαδικασιών καθώς είναι, πρώτοι αυτοί την έθαψαν - για μερες η ομιλία του Γιάννη Παρασκευόπουλου δεν είχε αναρτηθεί ούτε καν στην ιστοσελίδα του κόμματος.
2. Τα χουλιγκάνια που τα έκαναν γης μαδιάμ στον τελικό του Κυπέλλου Ελλάδας ήταν καλοντυμένοι μεσοαστοί, όχι οι γνωστοι «ανεγκέφαλοι»