ΝΑ ΣΩΣΟΥΜΕ ΟΤΙΔΗΠΟΤΕ ΑΝ ΣΩΖΕΤΑΙ

Ακόμα κι αν ο πόλεμος στην Ουκρανία τελειώσει στο επόμενο δευτερόλεπτο έχει ήδη παραγάγει αποτελέσματα που θα καθορίσουν τις ζωές όλων των ανθρώπων του πλανήτη για τις επόμενες δεκαετίες. 

Καθήκον όλων των προοδευτικών ανθρώπων στη Δύση είναι αφ' ενός να οργανώσουμε την αλληλεγγύη στους πρόσφυγες του πολέμου και σε όσους, ένθεν κακείθεν, αρνούνται να συμμετάσχουν στο έγκλημα κι αφ' ετέρου να δημιουργήσουμε από το μηδέν ένα νέο κίνημα Ειρήνης. 

Στην ακραία εποχή που έχουμε εισέλθει η μόνη ρεαλιστική πολιτική είναι αυτή της διεκδίκησης «ουτοπικών» λύσεων.

Ο πόλεμος στην Ουκρανία δεν είναι βέβαιο πως είναι χειρότερος σε ανθρώπινες απώλειες από αυτόν στην Υεμένη -για να αναφερθούμε σε έναν «ξεχασμένο» από τα δυτικά ΜΜΕ πόλεμο μεταξύ περιφερειακών δυνάμεων της Μέσης Ανατολής, στον οποίο όμως τα θύματα έχουν «λάθος» χρώμα δέρματος και «λάθος» θρησκεία-.

Ούτε είναι και η πρώτη φορά που κάποιοι σύμμαχοι της Δύσης συγκρούονται στρατιωτικά με ρωσικές  δυνάμεις -βλ. πόλεμο στο Αφγανιστάν στη δεκαετία του '80-.

 Είναι όμως χωρίς καμιά αμφιβολία απείρως πιο επικίνδυνος, διότι μια από τις δυο εμπλεκόμενες χώρες - η Ρωσία- έχει δηλώσει ρητά ότι «αν απειληθεί η υπόστασή της» -φράση που μεταφράζεται «αν η Δύση επέμβει στον πόλεμο με στρατιωτικές δυνάμεις»- δε θα διστάσει να προσφύγει στη χρήση πυρηνικών όπλων.

Παρά το γεγονός ότι η ρωσική προειδοποίηση έχει ληφθεί πολύ σοβαρά υπ' όψιν -τόσο οι ΗΠΑ όσο και το ΝΑΤΟ ρητά και με κάθε ευκαιρία αποκλείουν στρατιωτική εμπλοκή της συμμαχίας στην Ουκρανία-  οι πολιτικές προτεραιότητες έχουν αλλάξει δραματικά. 

Σε όλη την Ευρώπη οι κυβερνήσεις ανακοινώνουν θηριώδεις αυξήσεις στρατιωτικών δαπανών -η σημαντικότερη αυτή της Γερμανίας-, οι παραβιάσεις των στοιχειωδών δημοκρατικών ελευθεριών στην Πολωνία και στην Ουγγαρία, που είχαν οδηγήσει στον αποκλεισμό των εν λόγω χωρών από το Ταμείο Ανάκαμψης δεν ενοχλούν πλέον κι ο αποκλεισμός ακυρώθηκε, η ελευθερία της έκφρασης πλήττεται σε ΟΛΗ ΤΗΝ ΕΥΡΩΠΗ με την απαγόρευση λειτουργίας των ρωσικών ΜΜΕ, ενώ δυο σημαντικές κατακτήσεις του οικολογικού κινήματος, η εγκατάλειψη της πυρηνικής ενέργειας και η στροφή προς μια βιώσιμη γεωργία, μπαίνουν στον πάγο με συνοπτικές διαδικασίες. Σε όλα αυτά πρέπει να προστεθεί η πιθανότητα επισιτιστικής κρίσης, καθώς η Ρωσία και η Ουκρανία είναι οι σημαντικότεροι προμηθευτές της Ευρώπης σε δημητριακά και ηλιέλαιο.

Απέναντι σε αυτές τις προκλήσεις οι προοδευτικές δυνάμεις στην Ευρώπη και στη Βόρεια Αμερική δεν είναι δυνατόν να περιοριστούν σε μια στείρα καταγγελία της σύγκρουσης του δυτικού με τον ρωσικό ιμπεριαλισμό. Επιβάλλεται να συντονίσουμε τις όποιες δυνάμεις μας για την αντιμετώπιση των παραπάνω προκλήσεων δρομολογώντας συγκεκριμένες δράσεις.

ΚΑΘΗΚΟΝ ΠΡΩΤΟ: ΝΑ ΒΟΗΘΗΣΟΥΜΕ ΤΑ ΘΥΜΑΤΑ ΤΟΥ ΠΟΛΕΜΟΥ

Οι δηλώσεις αλληλεγγύης προς τον «ηρωικό λαό» της Ουκρανίας γίνονται με ρυθμό πολυβόλου και σε καθημερινή βάση εδώ και ένα μήνα από την ευρωπαϊκή και αμερικανική πολιτική ηγεσία. Εντούτοις, ούτε ένας από τους όψιμους υπερασπιστές της αυτοδιάθεσης των λαών δεν έχει ανακοινώσει έστω κι ένα ευρώ πρόσθετες δαπάνες για την υποδοχή, στέγαση, σίτιση και κοινωνική ένταξη των 3,5 εκατομμυρίων Ουκρανών προσφύγων στην Ευρωπαϊκή Ένωση (ΕΕ), η συντριπτική πλειοψηφία των οποίων είναι γυναίκες και ανήλικα παιδιά.

Οι άνθρωποι αυτοί έχουν αφεθεί στην τύχη τους και, προς το παρόν, οι μόνες διαθέσιμες δομές είναι τα στρατόπεδα συγκέντρωσης που είχαν δημιουργηθεί για τη στέγαση των Σύριων προσφύγων. Στην πραγματικότητα το βάρος της υποδοχής και της συντήρησης των νέων προσφύγων πέφτει στις πλάτες των 10 περίπου εκατομμυρίων Ουκρανών μεταναστών στις χώρες της Ευρώπης.

Η συγκρότηση πρωτοβουλιών αλληλεγγύης προς τα θύματα του πολέμου  και η άσκηση πολιτικής πίεσης για τη διάθεση κονδυλίων προκειμένου, εκτός από ένα ξεροκόμματο ψωμί κι ένα ράντζο σε σκηνές της Ύπατης Αρμοστείας του ΟΗΕ για τους Πρόσφυγες, να αποδεσμευτούν πόροι για την αξιοπρεπή υποστήριξη των προσφύγων, είναι πρωταρχικό καθήκον όλων των προοδευτικών δυνάμεων στην Ευρώπη.

ΟΙ «ΠΡΟΔΟΤΕΣ» ΕΧΟΥΝ ΕΠΕΙΓΟΥΣΑ ΑΝΑΓΚΗ ΥΠΟΣΤΗΡΙΞΗΣ

Παρά τους περί του αντιθέτου ισχυρισμούς της ένθεν κακείθεν κρατικής προπαγάνδας χιλιάδες νέοι άνθρωποι αρνούνται έμπρακτα τη συμμετοχή τους στον πόλεμο, αγνοώντας τις προσκλήσεις για κατάταξη στο στρατό. Οι άνθρωποι αυτοί, τόσο στη Ρωσία, όσο και στην Ουκρανία, στην καλύτερη περίπτωση βρίσκονται αντιμέτωποι με πολύχρονες ποινές φυλάκισης -15 χρόνια στη Ρωσία, 12 χρόνια στην Ουκρανία- και στη χειρότερη με εξωδικαστικές εκτελέσεις, πράγμα πολύ συχνό σε περιόδους πολέμου.

Είναι γεγονός πως είναι πρακτικά αδύνατο να δημιουργήσουμε δίκτυα διαφυγής αυτών των ανθρώπων από τις χώρες τους. Μπορούμε όμως να αποτρέψουμε την απέλαση σε τρίτες χώρες των Ρώσων ανυπότακτων που θα καταφέρουν να φθάσουν ως την Ευρώπη και την παράδοση, σιδηροδέσμιων, στο ουκρανικό καθεστώς των λιγότερων αριθμητικά αλλά υπαρκτών Ουκρανών αρνητών στράτευσης.

«ΚΡΑΤΟΣ ΔΙΚΑΙΟΥ; ΟΧΙ ΕΝ ΚΑΙΡΩ ΠΟΛΕΜΟΥ

Με αυτόν τον επιγραμματικό τίτλο η έγκυρη ενημερωτική ιστοσελίδα για ευρωπαϊκά θέματα EURACTIV σχολίασε την απόφαση της Ευρωπαϊκής Επιτροπής να άρει τον αποκλεισμό της Πολωνίας και της Ουγγαρίας από το Ταμείο Ανάκαμψης, κύρωση που είχε επιβληθεί στις εν λόγω χώρες για την παραβίαση στοιχειωδών ατομικών ελευθεριών.

Όμως οι παραβιάσεις των δημοκρατικών ελευθεριών δεν περιορίζονται πλέον στην Πολωνία και στην Ουγγαρία. Με συνοπτικές διαδικασίες και χωρίς καν να υπάρξουν νομοθετικές ρυθμίσεις, απαγορεύτηκε σε όλη την ΕΕ και στον Καναδά η λειτουργία των ρωσικών τηλεοπτικών και διαδικτυακών μέσων (Russia Today, Sputnik κ.α.) με το πρόσχημα ότι επιδίδονται σε ρωσική προπαγάνδα, πράγμα που ισχύει μεν, δεν παύει να συνιστά ακραία παραβίαση του άρθρου 19 της Οικουμενικής Διακήρυξης των Δικαιωμάτων του Ανθρώπου η οποία, υποτίθεται, ότι συνιστά πυλώνα των Συνταγμάτων ΟΛΩΝ ΑΝΕΞΑΙΡΕΤΩΣ των δυτικών χωρών.

Επιπλέον, σε πολλές χώρες  τέθηκε υπό διωγμό η ρωσική κουλτούρα -το Φεστιβάλ των Καννών απαγόρευσε τη συμμετοχή ταινιών Ρώσων δημιουργών, στην Ελλάδα με απόφαση του υπουργείου Πολιτισμού απαγορεύτηκε σειρά παραστάσεων των μπαλέτων Μπαλσόι-.

Δεν έχουμε το δικαίωμα  να παρατηρούμε απαθείς το στραγγαλισμό ελευθεριών κατακτημένων με δεκαετίες αγώνων στο όνομα της «αντιμετώπισης της ρωσικής προπαγάνδας» αν δε θέλουμε σε ένα προσεχές μέλλον, κάθε ενοχλητική άποψη να βρίσκεται αντιμέτωπη με κατηγορητήρια κατασκοπείας υπέρ της Ρωσίας.

Η ΣΤΡΑΤΙΩΤΙΚΟΠΟΙΗΣΗ ΤΗΣ ΠΟΛΙΤΙΚΗΣ ΖΩΗΣ

Οι θηριώδεις αυξήσεις των στρατιωτικών προϋπολογισμών που, η μια μετά την άλλη, ανακοινώνουν οι ευρωπαϊκές χώρες θέτει το σύνολο της ευρωπαϊκής πολιτικής ζωής υπό τη συνεχή ομηρεία της βιομηχανίας οπλικών συστημάτων (κάτι που στην Ελλάδα μόνο την τελευταία δεκαετία μειώθηκε, χάρη στη χρεοκοπία της χώρας). 

Χώρες με μακρά παράδοση πολιτικής ουδετερότητας, όπως η Σουηδία που έχει συμπληρώσει πάνω από δυο αιώνες χωρίς εμπλοκή σε κάποιον από τους πολέμους που ερήμωσαν την ευρωπαϊκή ήπειρο, και της οποίας η ευημερία πρωτίστως σε αυτή την ουδετερότητα οφείλεται, ετοιμάζονται να εγκαταλείψουν αυτό το τόσο επωφελές γι' αυτές πολιτικό δόγμα.

Κάθε πτυχή της πολιτικής, από τη διπλωματία μέχρι τη γεωργία, τις δαπάνες για την παιδεία, την υγεία, τα κοινωνικά επιδόματα, τον πολιτισμό και τον τουρισμό, γίνεται υποτελής στα κελεύσματα του στρατιωτικοβιομηχανικού λόμπι.

Ο αγώνας ενάντια στην παράκρουση της κούρσας των εξοπλισμών είναι αγώνας για την προστασία της  Δημοκρατίας. Απέναντι στην πολεμοχαρή φιλολογία πρέπει να αντιτάξουμε ένα πολιτικό λόγο υπέρ της ύφεσης, της μείωσης των εξοπλισμών.

Για κάθε μείωση των κοινωνικών προϋπολογισμών να δείχνουμε την ισόποση αύξηση των στρατιωτικών προϋπολογισμών. Μόνο έτσι έχουμε ελπίδες να απονομιμοποιήσουμε  αυτή την υστερία που, ανά πάσα στιγμή, μπορεί από ατύχημα να οδηγήσει στον πυρηνικό όλεθρο.

Η ΠΕΡΙΒΑΛΛΟΝΤΙΚΗ ΝΟΜΟΘΕΣΙΑ ΑΝΑΜΕΣΑ ΣΤΑ ΠΡΩΤΑ ΘΥΜΑΤΑ

Από τα πρώτα μέτρα που ανακοινώθηκαν σε ευρωπαϊκό επίπεδο «για την αντιμετώπιση των συνεπειών της ρωσικής εισβολής στην Ουκρανία» ήταν η βάφτιση της πυρηνικής ενέργειας σε «πράσινη» και το πάγωμα του προγράμματος περάσματος στη βιώσιμη γεωργία.

Αν η αντίδραση σε όλες τις προηγούμενες πτυχές της νέας δυστοπικής πραγματικότητας είναι εξαιρετικά δύσκολη, εδώ οι δυσκολίες πολλαπλασιάζονται από το γεγονός ότι το κόμμα των Γερμανών Πράσινων, που εκ των πραγμάτων έχει περισσότερο εκλογικό βάρος από όλα τα υπόλοιπα Πράσινα Κόμματα της Ευρώπης, έχει πετάξει στα σκουπίδια τις ειρηνιστικές του ρίζες και πρωτοστατεί στην πολεμική υστερία.

ΣΥΝΕΝΟΧΟΥΣ ΣΤΟ ΦΟΝΟ ΔΕ ΘΑ ΜΑΣ ΕΧΕΤΕ

Ο πόλεμος που έχει ξεσπάσει ούτε δίκαιος είναι για κάποιο από τους εμπλεκόμενους, ούτε, πολύ περισσότερο, αναπότρεπτος. Στις προσεχείς δεκαετίες ο πλανήτης θα ζει έναν διαρκή ακήρυκτο παγκόσμιο πόλεμο, όπου ένα τυχαίο γεγονός θα είναι πάντα πιθανό να εξελιχτεί σε πυρηνικό ολοκαύτωμα.

Την πραγματικότητα αυτή δε μπορούμε να την αλλάξουμε. Ούτε μπορούμε να αλλάξουμε και το γεγονός ότι οι μεγάλες πληθυσμιακά και οικονομικά χώρες, θα ασκούν ιμπεριαλιστική πολιτική, τουλάχιστον σε ένα ορατό πολιτικό μέλλον. Μπορούμε όμως να αγωνιστούμε για να περιοριστεί, μεσοπρόθεσμα, η ένταση μεταξύ των υπερδυνάμεων  και να δημιουργηθούν οικουμενικά αποδεκτές ασφαλιστικές δικλείδες που θα την καθιστούν λιγότερο επικίνδυνη για τη ζωή στον πλανήτη.

Στην ακραία εποχή που έχουμε εισέλθει η μόνη ρεαλιστική πολιτική είναι αυτή της διεκδίκησης «ουτοπικών» λύσεων.

Γιάννης Χρυσοβέργης